→ Łacina Paremie (długie Bez Opisu) → Начать обучение

Вопрос		Ответ
Male nostro iure uti non debemus начать обучение		nie powinniśmy źle korzystać z naszego prawa
Lex retro non agit начать обучение		prawo/ustawa nie działa wstecz
Pacta sunt servanda начать обучение		umów należy dotrzymywać;
Audiatur et altera pars начать обучение		niech będzie wysłuchana i druga strona
Volenti non fit iniuria pl. начать обучение		Chcącemu nie dzieje się krzywda
Clara non sunt interpretanda начать обучение		nie dokonuje się wykładni tego, co jasne
interpretatio cessat in claris начать обучение		łac. wykładnia kończy się wtedy, gdy osiągamy jasność
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse haberet начать обучение		nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw niż sam posiada
Ignorantia iuris nocet начать обучение		nieznajomość prawa szkodzi)
1. Fas начать обучение		prawo boskie, też ‘właściwe postępowanie’; historycznie oznaczało wszelkie reguły, które łączono z funkcjonowaniem dawnej religii rzymskiej, w późniejszym okresie (od VI w p.n.e. oznaczało prawo sakralne.
2. Ius начать обучение		prawo świeckie, od VI w p.n.e. oznaczenie prawa świeckiego.
3. Lex начать обучение		ustwa, prawo pozytywne, prawo ustawowe; najwęższe znaczenie pojęcia prawa, pierwszym znaczeniem tego słowa była ustawa, prawo świeckie przyjęte w formie ustawy.
4. Contra ius fasque начать обучение		przeciw prawu boskiemu i ludzkiemu
5. Fas est начать обучение		jest rzeczą godziwą
6. Per fas et nefas начать обучение		wszelkimi środkami godziwymi i niegodziwymi
7. Ius est ars boni et aequi начать обучение		Prawo jest sztuką tego, co dobre i słuszne
8. Ius recipsit aequitatem начать обучение		prawo ma na względzie sprawiedliwość
9. Ius et fraus nonquam cohabitant начать обучение		Prawo i działanie podstępne nigdy nie współistnieją
10. Male iure nostro uti non debemus начать обучение		Nie powinniśmy źle korzystać z naszego prawa
11. Summum ius summa iniura начать обучение		szczyt prawa to szczyt bezprawia
12. Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi начать обучение		sprawiedliwość jest stałą i niezmienną wolą przyznania każdemu należnego mu prawa
13. Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere начать обучение		Nakazy prawa są następujące: żyć uczciwie, drugiemu nie szkodzić, każdemu oddać co mu się należy
14. Non omne quod licet honestum est начать обучение		Nie wszystko, co dozwolone, jest uczciwe
15. Ius naturale начать обучение		prawo naturalne, reguły odpowiadające rozumowi
16. Ius gentium начать обучение		prawo rodów, reguły prawne, które porządkują relacje między suwerennymi państwami, prawo międzynarodowe, prawo rodów
17. Ius civile начать обучение		prawo obywatelskie, stworzone przez obywateli dla obywateli
18. ius commune начать обучение		prawo powszechne, reguluje wspólne dla różnych krajów europejskich
19. Ius sanguinis начать обучение		właściwe jest prawo kraju pochodzenia, prawo krwi
20. Ius soli начать обучение		właściwym porządkiem prawnym jest porządek kraju, w którym się znajdujemy, prawo ziemi
21. Ius publicum начать обучение		prawo publiczne
22. Ius privatum начать обучение		prawo prywatne
23. Publicum ius est quod ad statum rei romanae spectat, privatum quod ad singulorum utilitatem начать обучение		Prawem publicznym jest to, które dotyczy spraw państwa rzymskiego, prywatnym zaś to, które ma na względzie korzyść jednostek
24. Ius publicum privatorum pactis mutari non potest начать обучение		Prawo publiczne nie może być zmieniane umowami osób prywatnych
25. Privatorum conventio iuri publico non derogat начать обучение		umowa prywatna nie uchyla prawa publicznego
26. Ius cogens начать обучение		uprawnienia o charakterze bezwzględnym (czynność prywatna go nie zmienia i nie uchyla)
27. Ius dispositivum начать обучение		uprawnienia o charakterze fakultatywnym/względnym (prywatna czynność może go zmienić i uchylić)
28. Ignorantia iuris nocet начать обучение		nieznajomość prawa szkodzi
29. Ius civile vigilantibus scriptum est начать обучение		Prawo cywilne jest tworzone dla osób starannych
31. Nec stultis solere succurri начать обучение		Nie należy przyzwyczajać głupich, że będzie im się zawsze
32. Ius in personam начать обучение		prawo względem osoby (służy nazwaniu sytuacji, w której określone uprawnienie, w chwili kiedy już powstaje, jest skuteczne tylko przeciwko jednej, ściśle określonej osobie)
33. Ius in rem начать обучение		prawo względem rzeczy (służy nazwaniu sytuacji, w której określone uprawnienie, w chwili kiedy już powstaje, przysługuje przeciwko nieokreślonemu kręgowi przedmiotów)
34. Ius generale начать обучение		uprawnienia o charakterze ogólnym
35. Ius speciale начать обучение		uprawnienia o charakterze szczególnym
36. Ius apellationis начать обучение		uprawnienia do wniesienia apelacji
37. Ius avocandi начать обучение		prawo odwołania się
38. Ius provocationis начать обучение		możliwość wniesienia zaskarżenia od wyroku karnego
39. Ius cavendi начать обучение		uprawnienia do strzeżenia/chronienia, uprawnienia do podjęcia działań w celu ochrony obywateli i interesów państwa
40. Ius coercendi начать обучение		uprawnienia do karcenia, państwo jest uprawnione do wymierzania kar
41. Ius gladii начать обучение		uprawnienie do użycia siły zbrojnej (prawo miecza)
42. Ius disponendi начать обучение		uprawnienia do rozporządzania
43. Ius possidendi начать обучение		uprawnienia do posiadania/do faktycznego władania/korzystania z rzeczy
44. Ius fruendi начать обучение		uprawnienia do czerpania korzyści
45. Ius acquisitum = Ius quaesitum начать обучение		uprawnienia do nabycia czegoś
46. Dominus начать обучение		właściciel
47. Ius utendi et fruendi начать обучение		prawo do korzystania i pobierania korzyści z obiektu do którego mamy uprawnienia
48. Lex posterior derogat priori начать обучение		ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
49. Lex posterior generalis non derogat legi priori speciali начать обучение		ogólna ustawa późniejsza nie uchyla wcześniejszej ustawy szczegółowej
50. Lex specialis derogat legi generali начать обучение		ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną
51. Lsuperior derogat legi inferiori начать обучение		ustawa wyższa uchyla ustawę niższą
52. Lex retro non agit начать обучение		ustawa patrzy w przyszłość, a nie w przeszłość, prawo nie działa wstecz = lex prospicit, non respicit
53. Cessante ratione legis cessat ipsa lex начать обучение		Gdy ustaje przyczyna obowiązywania ustawy, traci moc sama ustawa
54. Lex iniusta non est lex начать обучение		ustawa niesłuszna nie jest ustawą
55. Inter arma silent leges начать обучение		wśród szczęku oręża milczą prawa
56. Nullum crimen sine lege начать обучение		nie ma przestępstwa bez ustawy
57. Nulla poena sine lege начать обучение		nie ma kary bez ustawy (formalna definicja przestępstwa)
58. Nullum crimen sine poena начать обучение		nie ma przestępstwa bez kary (publiczny charakter przestępstwa)
59. Benignius leges interpretandae sunt, quo voluntas earum conservetur начать обучение		ustawy są właściwiej interpretowane, gdy zachowuje się ich ducha
60. Scire leges non hoc est verba larum tenere, sed vim ac potestatem начать обучение		Znać prawa to nie znaczy trzymać się słów ustawy, ale jej treści i mocy działania
61. In legibus magis simplicitas quam difficultas placet начать обучение		W prawie podoba się bardziej prostota niż zawiłość
62. Consuetudo est optima legum interpres начать обучение		Zwyczaj jest najlepszą wykładnią prawa
63. Ubi lex non distinquit, nec nos distinguere debemus = lege non distinguente nec nostrum est distinguere начать обучение		tam, gdzie ustawa nie wprowadza rozróżnień nie powinniśmy my takich rozróżnień wprowadzać
64. Lex imperfecta начать обучение		ustawa niedoskonała (brak sankcji)
65. Lex minus quam perfecta начать обучение		ustawa mniej niż doskonała (opatrzona sankcją ale nie pozbawiająca ważności czynności)
66. Lex perfecta начать обучение		ustawa doskonała (sankcja nieważności)
67. Lex plus quam perfecta начать обучение		ustawa bardziej niż doskonała (sankcja nieważności i kara)
68. Minus quam perfecta lex est, quae vetat aliquid fieri, et si factum sit, non rescindit, sed poenam iniungit ei, qui contra legem fecit начать обучение		Ustawa mądra jest to ustawa, która zakazuje czegoś, ale jeśli zostało dokonane, nie czyni nieważnym ale nakłada karę.
69. Lex causae начать обучение		prawo właściwe w danej sprawie
70. Lex domicilii начать обучение		prawo miejsca zamieszkania
71. Lex fori начать обучение		prawo prawo miejsca siedzibysądu
72. Lex loci actus начать обучение		prawo miejsca dokonania czynności
73. Lex loci celebrationis начать обучение		prawo miejsca dokonania aktu uroczystego (ceremonii)
74. Lex loci contractus начать обучение		prawo miejsca, w którym została zawarta umowa
75. Lex patriae начать обучение		prawo ojczyste
76. Lex rei sitae начать обучение		prawo położenia rzeczy
77. Hereditas начать обучение		spadek
78. Bonum / bona начать обучение		dobra majątkowe (majątek)
79. Res corporales начать обучение		obiekt materialny
80. Res incorporales начать обучение		obiekt niematerialny
81. Possessio начать обучение		posiadanie/władztwo faktyczne
82. Dominium начать обучение		własność
83. Iura in re aliena начать обучение		prawo do rzeczy cudzej/ ograniczone prawa rzeczowe
84. Obligatio / obligationes начать обучение		zobowiąznie
85. (...) hominum causa omne ius constitutum sit начать обучение		Wszelkie prawo winno być stanowione ze względu na człowieka
86. Nasciturus pro iam nato habetur quitiens de commodis eius agitur начать обучение		dziecko poczęte uważa się za już narodzone, o ile chodzi o jego korzyści
87. Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius quaeritur начать обучение		tego, kto ma się urodzić, uznaje się za już urodzonego, ilekroć chodzi o jego korzyści
88. Matrimonium putativum начать обучение		małżeństwo mniemane, nieważne
89. Matrimonium legitimum начать обучение		małżeństwo wywołujące skutki prawne, zgodne z prawem, małżeństwo ważne
90. Matrimonium начать обучение		małżeństwo
Ius quod ad personas pertinet начать обучение		prawo, które dotyczy osób
91. Coniux начать обучение		małżonek (ogólnie)
92. Maritus / vir/ vir + coniux начать обучение		mąż
93. Marita / uxor начать обучение		żona
94. Parentes / genitores начать обучение		rodzice
95. Ascendentes начать обучение		wstępni, ascendenci
96. Descendentes начать обучение		zstępni, descendenci
97. Cognatus начать обучение		pokrewieństwo krwi (spokrewniony rodzeństwo rodziców, kuzynostwo)
98. Affinis начать обучение		powinowactwo (relacja pomiędzy jednym z małżonków, a krewnymi drugiego małżonka)
99. Persona начать обучение		osoba ludzka
100. Mater начать обучение		matka
101. Mater semper certa est начать обучение		matka jest zawsze pewna
102. Pater начать обучение		ojciec
103. Pater est quem nuptiae demonstrat начать обучение		ojcem jest ten, na kogo wskazuje małżeństwo
104. Quia semper certa est, etiam si volgo conceperit: pater vero is est, quem nuptiae demonstrant. (...) начать обучение		ponieważ ta zawsze jest pewna, nawet jeśli pocznie nie z prawego łoża, ojciec jest zaś to ten, na którego wskazuje małżeństwo
105. Obligatio est vinculum iuris, quo necessitate adstringimur alicuius solvendae rei secundum nostrae civitatis iuria начать обучение		zobowiązanie jest węzłem prawnym, który zmusza nas do świadczenia czegoś zgodnie z prawami naszego państwa
106. Creditor начать обучение		wierzyciel
107. Debitor начать обучение		dłużnik
108. Obligatio ex contractu начать обучение		zobowiązanie umowne (dwie strony umówiły się na określone świadczenia)
109. Obligatio ex delicto начать обучение		zobowiązanie z czynu niedozwolonego (zobowiązanie deliktowe)
110. Obligatio quasi ex contractu начать обучение		zobowiązanie jak gdyby z zobowiązania umownego (np. spłata nadwyżkowej raty kredytu, bezpodstawne wzbogacenie)
111. Obligatio quasi ex delicto начать обучение		zobowiązanie jak gdyby z czynu niedozwolonego (np. gdy mój pies pogryzł jakąś osobę)
112. Obligatio ex lege начать обучение		zobowiązanie z mocy samego prawa
114. Obligatio civilis начать обучение		zobowiązanie cywilne (jest to takie zobowiązanie, którego spełnienia można domagać się na drodze sądowej)
115. Obligatio in solidum начать обучение		solidarność niewłaściwa (po stronie zobowiązanej występuje kilku dłużników, z których każdy może spełnić świadczenie co uwalnia pozostałych)
116. Obligatio pro rata начать обучение		zobowiązanie podzielone na części – reguła w prawie rzymskim
117. Causa начать обучение		przyczyna prawna (to cel społecznogospodarczy, od którego istnienia określony porządek prawny uzależnia skuteczność oświadczenia woli)
118. Causa obligandi vel acquirendi начать обучение		celem jest nabycie prawa lub innej korzyści majątkowej przez dokonującego przysporzenia
119. Causa solvendi начать обучение		składający oświadczenie zmierza do rozwiązania węzła obligacyjnego (zwrot pożyczki)
120. Causa donandi начать обучение		składający oświadczenie woli zmierza do bezpłatnego dokonania przysporzenia majątkowego na rzecz kontrahenta (darowizna)
121. Iusta causa traditionis начать обучение		słuszna podstawa przeniesienia posiadania (dotychczasowy posiadacz przekazuje własność nowemu posiadaczowi przeniesienie odbywa się w oparciu o akceptowalną przez prawo podstawę)
122. Iusta causa possidendi начать обучение		słuszna/godziwa przyczyna objęcia w posiadanie (podstawa do wejścia w posiadanie przez zasiedzenie)
123. Causa criminalis начать обучение		sprawa kryminalna
124. Causa civilis начать обучение		sprawa cywilna
125. Culpa начать обучение		wina
126. Culpa in custodiendo начать обучение		wina w nadzorze (możliwość przypisania odpowiedzialności za czyny innych osób
127. Culpa in eligendo начать обучение		wina w wyborze (np. odpowiedzialność za winy podwykonawców)
128. Neglegentia начать обучение		sytuacja w której sprawca, wyraził szkodę, chociaż tej szkody nie chciał wyrządzić; wina nieumyślna
129. Dolus начать обучение		zły zamiar, podstęp (sprawca który chce wyrządzić szkodę wina umyślna)
130. Culpa lata начать обучение		grube niedbalstwo (niezrozumienie tego, co wszyscy rozumieją)
131. Culpa levis начать обучение		lżejsze niedbalstwo
132. Culpa in concreto начать обучение		niedołożenie staranności takiej, jak w swoich własnych sprawach
133. Culpa in abstracto начать обучение		porównanie staranności sprawcy szkody, z jakąś hipotetyczną starannością jakiej należałoby dołożyć
134. Culpa in contrahendo начать обучение		niestaranność w fazie zawierania/negocjowania umowy (np. rozpoczęcie negocjacji bez zamiaru zawarcia umowy)
135. Dolus premeditatus начать обучение		popełnienie czynu w sposób zaplanowany
136. Dolus repentinus начать обучение		popełnienie czynu w sposób raptowny (nie planował, ale uczynił)
137. Dolus subsequens начать обучение		zamiar następczy (podjęcie działania w celu osiągnięcia rezultatu i w czasie jego realizacji dokonanie rzeczy, które nie były planowane
138. Dolus directus начать обучение		zamiar bezpośredni (ktoś podjął działanie, zmierzające bezpośrednio do wywołania określonego nagannego lub przestępnego skutku)
139. Dolus coloratus начать обучение		zły zamiar zabarwiony (używany, żeby wskazać, iż nagannemu działaniu sprawcy towarzyszyło jakieś szczególne zabarwienie emocjonalne)
140. Dolus evetualis начать обучение		zamiar ewentualny (sprawca wie, że jego działanie może wywołać określony skutek i on się z nim godzi podpala dom wiedząc, że są w nim osoby, które nie mogę go samodzielnie opuścić)
141. Volenti non fit iniuria начать обучение		Chcącemu nie dzieje się krzywda
142. Casus начать обучение		przypadek
143. Casus fortuitus начать обучение		przypadek nadzwyczajny (czysto losowy)
144. Casus mixtus начать обучение		przypadek mieszany (kiedy szkoda jest następstwem zdarzenia losowego, ale jest ona następstwem niedbalstwa)
145. Casus a nullo praestantur начать обучение		za zdarzenie z powodu przypadku nikt nie jest zobowiązany do świadczenia (od nikogo nie można domagać się odszkodowania)
146. Casus sentit dominus начать обучение		zdarzenie przypadkowe dotyka właściciela (konsekwencje zdarzeń przypadkowych ponosi właściciel)
147. Vis maior / vis absoluta / vis начать обучение		siła wyższa
148. Periculum начать обучение		ryzyko
149. Periculum locatoris начать обучение		ryzyko wynajmującego
150. Periculum debitoris начать обучение		ryzyko dłużnika (ryzyko ponosi dłużnik)
151. Periculum in mora начать обучение		ryzyko w okresie zwłoki (zwłoka stan kiedy strona w terminie nie wykonała swoich obowiązków)
152. Lucrum cessans начать обучение		utracone korzyści
153. Damnum emergens начать обучение		rzeczywisty uszczerbek majątkowy
154. Damnum начать обучение		szkoda
155. Damnum compensare начать обучение		naprawianie szkody
156. Solutio начать обучение		prawidłowe wykonanie zobowiązania przez dłużnika
157. Datio in solutum начать обучение		sytuacja kiedy dłużnik za zgodą wierzyciela świadczy mu coś innego niż wynika z treści zobowiązania
158. Solutio + res начать обучение		prawidłowe wykonanie zobowiązania przez dłużnika względem rzeczy (czy świadczył to co powinien świadczyć)
159. Solutio + tempus начать обучение		prawidłowe wykonanie zobowiązania przez dłużnika względem czasu (czy we właściwym czasie wykonał zobowiązanie)
160. Solutio + locum начать обучение		prawidłowe wykonanie zobowiązania przez dłużnika względem miejsca (czy we właściwym miejscu wykonał zobowiązanie)
161. Obligatio alternativa начать обучение		zobowiązanie alternatywne/przemienne; zobowiązanie, którego wykonanie polega na tym, że dłużnik może spełnić jedno z kilku alternatywnych świadczeń
162. Solutio начать обучение		świadczenie
163. Facultas alternativa начать обучение		upoważnienie przemienne; polega na tym, że dłużnik może zwolnić się od swojego zobowiązania, spełniając inne świadczenie
164. Mora начать обучение		zwłoka
165. Mora debitoris = mora solvendi начать обучение		zwłoka dłużnika (określa sytuacje, kiedy dłużnik nie wykonał zobowiązania w prawidłowo ustalonym terminie)
166. Interpellatio начать обучение		wezwanie
167. Mora ex rei fit начать обучение		zwłoka wynika z samego stanu rzeczy (z treści umowy wynika, kiedy dane świadczenie ma być wykonane i automatycznie jeśli nie zostanie wykonane to bez wezwania ma miejsce zwłoka)
168. Fur semper moram facere videtur начать обучение		Złodziej postrzegany jest zawsze jako będący w zwłoce
169. Perpetuatio obligationis начать обучение		dosł. Uwiecznienie zobowiązania Przeniesienie ryzyka
171. Utile per inutile non vitiatur начать обучение		to, co jest skuteczne, nie doznaje uszczerbku ze strony tego, co jest nieskuteczne (Dotyczy problemu częściowej nieważności czynności prawnej. Częściowa nieważność czynności nie powoduje całkowitej nieważności te czynności)
172. Quod ab initio vitiosum est, non potest tractu temporis convalescere начать обучение		To, co od początku jest wadliwe, nie może być uzdrowione z upływem czasu
173. Ratihabitio mandato comparatur начать обучение		potwierdzenie równa się zleceniu
174. Contractus ab initio voluntatis est, ex post facto necessitatis начать обучение		Zawarcie kontraktu jest dobrowolne, lecz wykonanie przymusowe
175. Contractus bilateralis начать обучение		umowa dwustronna (wyraźnie rozdzielamy dwie strony o odmiennych interesach)
176. Contractus multilateralis начать обучение		umowa wielostronna (np. umowa spółki prawa cywilnego)
177. Contractus innominatus начать обучение		brak zaskarżalności w prawie rzymskim
178. Contractus vitalitus начать обучение		umowa aż do śmierci jednej ze stron, umowa dożywotnia
179. Essentialia contractus начать обучение		przedmiotowo istotne składniki treści kontraktu
181. Accidentalia contractus начать обучение		nie wpływają na istotę kontraktu (np. na to, czy daną umowę uznamy za umowę sprzedaży czy najmu), jednakże mocą woli stron zostały podniesione do rangi istotnych (np. termin, warunek, polecenie)
182. Pacta sunt servanda начать обучение		umów należy dotrzymywać
183. Rebus sic stantibus [omnis contractus intellegitur] начать обучение		dosł. ‘ponieważ sprawy przybrały taki obrót’ każda umowa jest pojmowana jako obowiązująca tylko w danych, oznaczonych warunkach; wszelkie umowy są rozumiane w określonym stanie rzeczy
184. Impossibilium nulla obligatio est начать обучение		Nie ma zobowiązania, gdy [świadczenie] jest niemożliwe
185. Ex maleficio non oritur contractus начать обучение		Kontrakt nie rodzi się z czynu bezprawnego
186. Contractus stricti iuris начать обучение		umowa ścisłego prawa (przy której wykonaniu rygorystycznie trzymamy się treści umowy ustalonej przez strony umowy)
187. Contractus bonae fidei начать обучение		umowa dobrej wiary (charakteryzuje się tym, że przy ustalaniu ich treści sąd ma pole swobodnej oceny)
188. Bona fides начать обучение		dobra wiara (zasady współżycia społecznego)
189. Mala fides начать обучение		zła wiara
190. Venire contra factum proprium nemini licet начать обучение		nie wolno występować przeciwko temu, co wynika z własnych czynów
191. Tu patere legem quam fecisti начать обучение		powinieneś przestrzegać prawa, które uczyniłeś
192. Turpitudinem suam allegans nemo audiatur начать обучение		Powołujący się na własny występek nie będzie wysłuchany
193. Dolo facit qui petit quod redditurus est начать обучение		Działa podstępnie ten, kto żąda tego, co będzie musiał zwrócić
194. In conventionibus contrahentium voluntas potius quam verba spectanda sunt начать обучение		W umowach bardziej uwzględnia się zamiar stron, niż dosłowne brzmienie
195. In ambiguitas contra stipulatorem начать обучение		wątpliwości tłumaczy się na niekorzyść tego, kto złożył oświadczenie w sposób niejasny
196. In contractibus tacite insunt, quae sunt moris et consuetudinis начать обучение		w umowach zawierają się milcząco także wymagania wynikające z obyczajów i zwyczaju
197. Actio negatoria начать обучение		uprawnienie właściciela do tego aby inne osoby zaniechały takich zachowań, które stanowią zakłócenie spokojnego korzystania z jego własności
198. Rei vindicatio начать обучение		skarga wydobywcza (uprawnienie właściciela do odebrania jego rzeczy od każdego kto nią faktycznie włada bez uzasadnienia prawnego do wydobycia)
199. Superficies solo cedit начать обучение		to, co znajduje się na powierzchni, przypada gruntowi
200. Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet начать обучение		Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw, niż sam posiada
201. Proprietas начать обучение		własność
202. Animus начать обучение		zamiar polegający na traktowaniu rzeczy jako swojej
203. Corpus начать обучение		materialne władanie rzeczą
204. Bonae fidei possessor начать обучение		posiadacz w dobrej wierze (ten, który wszedł w faktyczne władanie w usprawiedliwionym przekonaniu, że nie narusza niczyich uprawnień)
205. Malae fidei possesor начать обучение		posiadacz w złej wierze (ten, który wszedł w faktyczne władanie wiedział, że narusza czyjeś uprawnienia)
206. Melior est condicio possidentis начать обучение		w jednakowej sytuacji lepsza jest pozycja posiadacza
207. Mala fides supervieniens non nocet начать обучение		późniejsza zła wiara nie szkodzi (jeżeli ktoś jest posiadaczem w dobrej wierze, a później dowiedział się, że narusza cudze uprawnienia, to nadal jest posiadaczem danej rzeczy sytuacja charakterystyczna dla nieruchomości, w szczególności dla zasiedzenia)
208. Mala fides superveniens nocet начать обучение		późniejsza zła wiara szkodzi (charakterystyczne dla ruchomości
209. Servitus in faciendo consistere nequit начать обучение		służebność nie może polegać na działaniu
210. Servitutes начать обучение		służebności
211. Servitutibus civiliter utendum est начать обучение		służebności należy wykonywać oględnie
212. Nulli res sua servit начать обучение		nie można mieć służebności na własnej rzeczy
213. Ex testamento начать обучение		powołanie do dziedziczenia oparte na testamencie
214. Ab intestato начать обучение		dziedziczenie beztestamentowe (dziedziczenie ustawowe)
215. Contra tabulas начать обучение		dziedziczenie przeciwtestamentowe (dziedziczenie przez osoby najbliższe spadkodawcy, które zostały pominięte w testamencie zachowek)
216. Hereditas nihil aliud est, quam successio in universum ius quod defunctus habuerit начать обучение		spadkobranie to nic innego niż sukcesja w całość praw zmarłego
217. Nemo pro parte testatus, pro parte intestatus decedere potest начать обучение		Nikt nie może umrzeć pozostawiając dziedzica do części spadku, część zaś beztestamentowo
218. Testamentum начать обучение		testament
219. Testamentum allographum начать обучение		testament alograficzny (testament sporządzony ustnie w obecności świadków)
220. Testamentum holographum начать обучение		testament holograficzny (testament pisemny sporządzony w całości własnoręcznie)
221. Testamentum ruptum начать обучение		testament, który utracił prawną skuteczność (testament nieważny)
222. Testamentum militum начать обучение		testament wojskowy
223. Ambulatoria (enim) est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum начать обучение		zmienna jest (zatem) wola zmarłego aż do samego kresu życia
224. Falsa demonstratio non nocet начать обучение		fałszywe oznaczenie nie szkodzi
225. Imperium начать обучение		uprawnienia władcze (magistratury rzymskie, wojskowość), ale też struktura polityczna, władająca na wielkim obszarze terytorialnym
226. Regnum начать обучение		władza, rządy
227. Iudicium начать обучение		sąd, ale też wyrok, proces
228. Administratio начать обучение		administracja (pomoc; służebny charakter)
229. Actor начать обучение		powód/oskarżyciel
230. Reus начать обучение		pozwany/oskarżony
231. Actor sequitur forum rei начать обучение		powód idzie za sądem pozwanego
232. Forum est ubi domicilium est начать обучение		miejscem sporu jest sąd miejsca zamieszkania (pozwanego)
233. Cognitio extra ordinem начать обучение		proces rzymsko kanoniczny, proces cywilny, proces inkwizycyjny, proces mieszany
234. Nemo iudex sine actore начать обучение		nie ma sędziego bez powoda (nie prowadzi się postępowania jeśli nie została złożona skarga)
235. Actiones semel inclusae judicio salvae permanent /lis pendens начать обучение		skargi raz wytoczone powodują stan sprawy zawisłej
236. Actio quaelibet in via sua начать обучение		każda skarga ma właściwą sobie drogę (jest rozpatrywana samodzielnie)
237. Actio personalis moritur cum persona начать обучение		roszczenie o charakterze ściśle osobistym wygasa ze śmiercią osoby której dotyczy
238. Delicta perentium liberis non nocent начать обучение		przestępstwa rodziców nie szkodzą dzieciom (karne też)
239. Actio semel extincta non reviviscit начать обучение		roszczenie raz wygasłe nie odżywa
240. Res iudicata начать обучение		rzecz osądzona
241. Ne bis in idem начать обучение		nie dwa razy za to samo (zakaz powtórnego karania)
242. Res iudicata pro veritate accipitur начать обучение		prawomocny wyrok przyjmuje się jako prawdę (wiążące)
243. Actor non condemnatur начать обучение		powód nie może być zasądzony
244. Nemo tenetur seipsum accusare начать обучение		nikt nie jest zobowiązany do oskarżenia samego siebie
245. Actori incumbit probatio начать обучение		Na powodzie spoczywa ciężar dowodu
246. Actori incumbit onus probandi начать обучение		ciężar dowodu spoczywa na powodzie
247. Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat начать обучение		ciężar dowodu spoczywa na tym kto twierdzi, a nie na tym kto zaprzecza
248. Reus exceptiendo fit actor начать обучение		podniesienie przez pozwanego zarzutu czyni go powodem
249. Reus in exceptione actor est начать обучение		pozwany w zakresie podniesionego zarzutu jest powodem (tj. na nim spoczywa ciężar dowodu)
250. Non debet actori licere, quod reo non permittur начать обучение		Powodowi nie wolno tego, na co nie pozwala się pozwanemu
251. Audiatur et altera pars начать обучение		należy wysłuchać także drugiej strony
252. Iura novit curia начать обучение		sąd zna prawo
253. Ubi ius ibi remedium начать обучение		gdzie prawo, tam i środek (do jego realizacji)
254. Iudicis est ius dicere, non dare начать обучение		zadaniem sędziego jego stosowanie a nie tworzenie prawa
255. Iudex non calculat начать обучение		sędzia nie kalkuluje
257. Iudex suspectus начать обучение		sędzia podejrzany
258. Iudicium non debet esse illusorium начать обучение		wyrok nie powinien być pozorny
259. Nemo est iudex in propria causa начать обучение		Nikt nie jest sędzią we własnej sprawie
260. Nemo iudex sine actore начать обучение		Nie ma sędziego bez powoda
261. Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat начать обучение		Ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto zaprzecza
262. In dubio pro reo начать обучение		w razie wątpliwości na korzyść oskarżonego
263. In dubio semper id, quod minus est, debetur начать обучение		w wypadku wątpliwości, wymagane jest to co mniejsze
264. Iudex non dedit plus, quam quod petens ipse requirit / ne ultra petita начать обучение		sędzia nie może zasądzić ponad żądanie powoda
265. Reformatio in peius iudici apellatio non licet начать обучение		Sądowi apelacyjnemu nie wolno zmienić wyroku na niekorzyść zasądzonego
266. Reformationis in peius начать обучение		pogorszenie sytuacji skazanego w wyniku wyroku zapadłego w postępowaniu odwoławczym
267. Ubi societas, ibi ius начать обучение		gdzie społeczeństwo, tak i prawo (różne źródła antyczne)
268. Auctoritas, non veritas facit legem начать обучение		władza a nie prawda jest źródłem prawa
269. Lex facit regem начать обучение		prawo czyni króla
270. Fortior est custodia legis quam hominis начать обучение		silniejsza jest ochrona prawna niż ludzka
271. De minimis non curat praetor начать обучение		pretor (władza) nie zajmuje się błahostkami
272. De minimis non curat lex начать обучение		prawo nie zajmuje się błahostkami (forma anglosaska)
273. Iustitia nemini neganda начать обучение		nikomu nie należy odmawiać sprawiedliwości
274. Nulla taxatio sine representatione начать обучение		nie ma opodatkowania bez demokratycznego umocowania
275. Fiscus sepmer locuples solvendo начать обучение		skarb państwa jest zawsze wypłacalny
276. In tributis non admittur compensatio начать обучение		w przypadkach długów podatkowych nie dopuszcza się potrącenia
277. Quod semel sumpsit, fiscus numquam reddit начать обучение		skarb państwa nigdy nie oddaje tego, co raz przyjął
278. Ius canonicum начать обучение		prawo kanoniczne
279. Argumentum a fortiori начать обучение		wnioskowanie z uzasadnienia słabszego na silniejsze w oparciu o założenie konsekwencji ocen prawodawcy
280. Argumentum a maiori ad minus начать обучение		(wnioskowanie z większego na mniejsze) jeśli komuś nakazano (lub dozwolono) czynić więcej, to nakazano (lub dozwolono) mu i mniej
281. Argumentum a minori ad maius начать обучение		(wnioskowanie z mniejszego na większe) — jeśli zakazano komuś czynić mniej to tym bardziej zakazano mu i więcej.
282. Argument ab exemplo начать обучение		argument z przykładu, odwołujący się do przykładu
283. Argument ad absurdum начать обучение		argument odwołujący się do absurdu
284. Argumentum a rerum natura начать обучение		argument z natury rzeczy
285. Argumentum a loco communi начать обучение		argument z rzeczy wspólnych
286. Argument a loco speciali начать обучение		argument z miejsc specjalnych
287. Argument a cohaerentia начать обучение		argument ze spójności
288. Argument a completudine начать обучение		argumentacja odwołująca się do zupełności systemu prawa
289. Ratio legis начать обучение		cel konkretnej sprawy
290. Ratio iuris начать обучение		cel prawa, porządku prawnego
291. Ratio legis est anima legis начать обучение		sens ustawy jest jej duszą
292. Nemo plus iuris ad alium transferre potest quam ipse habet начать обучение		nikt nie może przenieść na drugą osobę więcej praw, aniżeli sam posiada
293. Accessio cedit principali начать обучение		rzecz przyłączona dzieli los rzeczy głównej
294. Ambiguitas contra stipulatorem начать обучение		sformułowania dwuznaczne rozumieć należy przeciw składającemu oświadczenie
295. Ambulatoria est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum начать обучение		Wola spadkodawcy może być zmieniona aż do ostatniego tchnienia
296. Dies interpelat pro homine начать обучение		termin wzywa za człowieka
297. Dolus omnimodo puniatur начать обучение		podstęp jest karany w każdym przypadku
298. Emptio tollit locatum начать обучение		kupno przekreśla najem
299. In contractibus tacite insunt, quae sunt moris et consuetudinis начать обучение		w umowach jest milcząco zawarte to, co stanowi zwyczaj i obyczaj
300. Male iure nostro uti non debemus начать обучение		nie powinniścmy źle używać naszego prawa
302. Nasciturus pro iam nato habetur quotiens de commodis eius agitur начать обучение		dziecko poczęte uważa się za urodzone ilekroć chodzi o jego korzyść
303. Qui tacet, consentire videtur ubi loqui potuit et debuit начать обучение		Kto milczy, ten zdaje się zgadzać gdy ktoś mógł i powinien był mówić
304. Rebus sic stantibus [omnis contractus intellegitur] начать обучение		każda umowa jest pojmowana jako obowiązująca tylko w danych, oznaczonych warunkach
305. Semel heres semper heres начать обучение		kto raz zostanie dziedzicem pozostaje nim na zawsze
306. Tutor rem pupili emere non potest начать обучение		opiekun nie może nabyć rzeczy osoby poddanej jego opiece
307. Vim vi repellere licet начать обучение		siłę wolno odeprzeć siłą
308. Accessio начать обучение		akcesja
309. Actus начать обучение		akta
310. Adoptio начать обучение		adopcja, przysposobienie
311. Apellatio начать обучение		apelacja
312. Cautio начать обучение		kaucja, zabezpieczenie
313. Cessio начать обучение		cesja, przeniesienie wierzytelności
314. Clausula начать обучение		klauzula
315. Compensatio начать обучение		kompensacja, potrącenie
316. Contractus начать обучение		kontrakt
317. Donatio начать обучение		darowizna
318. Exceptio начать обучение		wyjątek
319. Depositum начать обучение		depozyt, przechowanie
320. Delictum начать обучение		delikt, czyn niedozwolony
321. Vindicatio начать обучение		windykacja
322. Inventarium начать обучение		inwentarz
323. Legalis начать обучение		legalny, prawny
324. Legtum начать обучение		legat, zapis
325. Mandatum начать обучение		mandat, zlecenie
326. Novatio начать обучение		nowacja, odnowienie
327. Occupatio начать обучение		zawłaszczenie, okupacja
328. Pactum начать обучение		pakt, umowa
329. Poena начать обучение		kara
330. Precarium начать обучение		prekarium
331. Prohibitio начать обучение		zakaz
332. Promulgatio начать обучение		promulgacja
333. Provincia начать обучение		prowincja
334. Privatus начать обучение		prywatny
335. Publicus начать обучение		publiczny
336. Restitutio начать обучение		restytucja
337. Sanctio начать обучение		sankcja
338. Successio начать обучение		sukcesja
339. Ius publicum начать обучение		prawo publiczne
340. Nasciturus начать обучение		mający się narodzić (oznacza dziecko poczęte, ale jeszcze nie urodzone)
341. De in ius vocando начать обучение		o wezwaniu do sądu

Łacina paremie (długie bez opisu)

Вы должны войти в свой аккаунт чтобы написать комментарий.

Ещё