Konsta+e-learning

Co jest warunkiem wejścia w życie ustaw, rozporządzeń, aktów prawa miejscowego?

Ich ogłoszenie. (art. 88.)

Jakie są źródła powszechnie obowiązującego prawa RP na obszarze działania organów, które je ustanowiły?

Akty prawa miejscowego. (art. 87.)

Co określa zasady i tryb ogłaszania aktów normatywnych?

Ustawa. (art. 88.)

W jakim trybie ogłaszane są umowy międzynarodowe ratyfikowane?

W trybie wymaganym dla ustaw - za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie. (art. 88.)

Co określa zasady ogłaszania innych umów międzynarodowych?

Ustawa. (art. 88.)

Jakie są źródła powszechnie obowiązującego prawa RP?

1. Konstytucja. 2. Ustawy. 3. Rozporządzenia. 4. Ratyfikowane umowy międzynarodowe. (art. 87.)

Co określa zasady oraz tryb zawierania, ratyfikowania i wypowiadania umów międzynarodowych?

Ustawa. (art. 89.)

Co dzieje się w przypadku zamiaru przedłożenia Prezydentowi RP do ratyfikacji umów międzynarodowych, których ratyfikacja nie wymaga zgody wyrażonej w ustawie?

Prezes Rady Ministrów zawiadamia Sejm. (art. 89.)

Ratyfikacja przez RP umowy międzynarodowej i jej wypowiedzenie wymaga uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie, jeżeli umowa dotyczy...?

1) pokoju, sojuszy, układów. 2) wolności, praw, obowiązków obywatelskich. 3) członkowstwa RP w organizacji międzynarodowej. 4) obciążenia finansowego państwa. 5) spraw uregulowanych w ustawie. (art. 89.)

Komu, na podstawie umowy międzynarodowej, RP może przekazać kompetencje organów władzy państwowej w niektórych sprawach?

Organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu. (art. 90.)

W jaki sposób uchwalana jest ustawa wyrażająca zgodę na ratyfikację umowy międzynarodowej?

Jest uchwalana przez Sejm większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz przez Senat większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów.

Zgodnie z przepisem art. 125. wyrażenie zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej może być uchwalone w jaki sposób?

W referendum ogólnokrajowym. (art. 90.)

W jaki sposób Sej podejmuje uchwałę w sprawie wyboru trybu wyrażenia zgody na ratyfikację?

Bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. (art. 90.)

Co się dzieje z ratyfikowaną umową międzynarodową, po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw RP?

Stanowi część krajowego porządku prawnego i jest bezpośrednio stosowana, chyba że jej stosowanie jest uzależnione od wydawania ustawy. (art. 90.)

Kiedy umowa międzynarodowa ratyfikowana ma, za uprzednią zgodą wyrażoną w ustaawie, pierwszeństwo przed ustawą?

Jeżeli tej ustawy nie da się pogodzić z umową. (art. 91.)

Jeżeli wynika to z ratyfikowanej przez RP umowy konstytuującej organizację międzynarodową prawo przez nią stanowione jest stosowane bezpośrednio, czyli?

Ma pierwszeństwo w przypadku kolizji z ustawami. (art. 91.)

Przez kogo wydawane są rozporządzenia?

Przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważniienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. (art. 92.)

Czy organ upoważniony do wydania rozpoarządzenia może przekazać swoje kompetencje innemu organowi?

Nie. (art. 92.)

Jaki charakter i kogo obowiązują uchwały Rady Ministrów oraz zarządzenia Prezesa Rady Ministrów.

Mają charakter wewnętrzny i obowiązują tylko jednostki organizacyjne podległe organowi wydającemu te akty. (art. 93.)

Jakiej kontroli podlegają uchwały i zarządzenia?

Kontroli co do ich zgodności z powszechnie obowiązującym prawem. (art. 93.)

Na jakiej podstawie wydawane są zarządzenia?

Tylko na podstawie ustawy. Nie mogą one stanowić podstawy decyzji wobec obywateli, osób prawnych oraz innych podmiotów. (art. 93.)

Kto ustanawia akty prawa miejscowego?

Organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej, na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie. (art. 94.)

Co powinno określać upoważnienie do wydawania rozporządzeń?

Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu. (art. 92.)

W podstawowym, najogólniejszym ujęciu prawo to?

(1) zespół powiązanych ze sobą wypowiedzi językowych o charakterze normatywnym, (2) formułowanych przez podmioty szczególnego rodzaju.

Semiotyka

to ogólna nauka o znakach.

Znak

jest to dostrzegalny układ rzeczy czy zjawisko spowodowane przez kogoś ze względu na to, iż jakieś wyraźnie ustanowione czy zwyczajowo ukształtowane reguły nakazują wiązać z tym układem czy zjawiskiem myśli określonego typu.

Język

to system obejmujący wyznaczony przez pewne reguły (R1) zbiór prostych z słownych, z którymi odpowiednie reguły (R2) nakazują wiązać myśli określonego typu, a inne reguły (R3) określają dopuszczalny sposób wiązania tych z w złożone z słowne.

Z punktu widzenia semiotycznego język określany jest przez 3 grupy reguł:

R1. Reguły wyznaczające słownik. R2. Reguły znaczeniowe (semantyczne). R3. Reguły składniowe (syntaktyczne).

Przyjmujemy umownie podział zwrotów danego języka na:

(1) zwroty proste (tj. wyrazy, słowa) oraz (2) zwroty złożone (tj. wyrażenia będące zespołami składnie powiązanych ze sobą zwrotów prostych).

Na semiotykę składają się:

a) syntaktyka, b) semantyka, c) pragmatyka.

Syntaktyka

to nauka o składni.

Semantyka

to nauka o stosunkach między znakami słownymi (tj. rzeczywistością językową), a przedmiotami, które te znaki oznaczają (tj. rzeczywistością pozajęzykową).

Pragmatyka

to nauka o stosunkach między znakami a człowiekiem.

Nazwa

jest to zwrot (wyraz albo wyrażenie) rozumiany jednoznacznie, który nadaje się na podmiot lub orzecznik orzeczenia imiennego w zdaniu.

Zakres nazwy

jest to klasa wszystkich (aktualnych) desygnatów danej nazwy, tj. wszystkich przedmiotów, które dana nazwa oznacza; jeszcze inaczej mówiąc jest to klasa wszystkich przedmiotów, dla których dana nazwa jest znakiem.

Definicja realna

jest to zdanie podające taką charakterystykę pewnego przedmiotu czy też przedmiotów jakiegoś rodzaju, którą tym i tylko tym przedmiotom można przypisać.

Definicja nominalna

jest to wyrażenie podające informacje o znaczeniu jakiegoś słowa (definiowanego) czy słów (definiowanych).

Definicje sprawozdawcze

wskazują na aktualne lub przeszłe znaczenie definiowanego zwrotu w jakimś języku. Są równościowe.

Definicje projektujące

ustalają znaczenie jakiegoś zwrotu na przyszłość, w projektowanym sposobie mówienia. Są nierównościowe.

Schemat definicji przy danej stylizacji: językowej

"X" znaczy tyle, co "Y"

Schemat definicji przy danej stylizacji: semantycznej

"X" oznacza "Y"

Schemat definicji przy danej stylizacji: przedmiotowej

X jest to Y

Wypowiedź

jest to akt mowy dokonywany przez kogoś w określonym języku przy pomocy zwrotów tego języka.

Funkcje semiotyczne (pragmatyczne) wypowiedzi:

a) opisowe, b) pozaopisowe.

Opisowa funkcja semiotyczna (pragmatyczna) wypowiedzi:

Wypowiedź spełnia funkcję opisową, jeśli jest środkiem opisu rzeczywistości – stwierdza pewne fakty, przekazuje informacje o stanach rzeczy, istniejących czy tylko przez kogoś wyobrażanych, dając w tym sensie pewien obraz rzeczywistości.

Pozaopisowe funkcje semiotyczne (pragmatyczne) wypowiedzi:

a) ekspresywna, b) sugestywna (perswazyjna), c) performatywna (dokonawcza, sprawcza).

Ekspresywna pozaopisowa funkcja semiotyczna (pragmatyczna) wypowiedzi:

Wypowiedź spełnia funkcję ekspresywną [= jest wypowiedzią ekspresywną], jeśli wyraża pewne przeżycia wypowiadającego się – tzn. wyraża jego przeświadczenia czy przypuszczenia (że tak a tak jest albo nie jest), uczucia lub pragnienia.

Sugestywna pozaopisowa funkcja semiotyczna (pragmatyczna) wypowiedzi:

Wypowiedź spełnia funkcję sugestywną [= jest wypowiedzią sugestywną], jeśli oddziałuje na swego odbiorcę (adresata) jako swoisty bodziec do określonego zachowania.

Performatywna pozaopisowa funkcja semiotyczna (pragmatyczna) wypowiedzi:

Wypowiedź spełnia funkcję performatywną [= jest wypowiedzią performatywną], jeśli poprzez tę wypowiedź dokonuje się – w pewnych okolicznościach, w pewnym kontekście społecznym – jakiegoś aktu o charakterze konwencjonalnym (umownym).

Ocena

jest to przeżycie aprobaty albo dezaprobaty czegoś (stanu rzeczy, zjawiska, zdarzenia: teraźniejszego, przeszłego czy przyszłego).

Wypowiedź oceniająca

jest to wypowiedź pozaopisowa wyrażająca stosunek do wskazanego wycinka rzeczywistości, tj. ocenę.

Optatyw (wypowiedź optatywna)

jest to wypowiedź pozaopisowa wyrażająca życzenie (oczekiwanie, pragnienie), aby pewien stan rzeczy powstał, trwał czy zakończył się.

Dyrektywa

to wskazówka działania, wytyczna, zalecenie.

Wypowiedź dyrektywalna

jest to wypowiedź pozaopisowa, która ma wpływać na zachowania osób, do których jest skierowana, tzn. która ma oddziaływać na swych adresatów w taki sposób, by podjęli oni takie czy inne postępowanie.

Dyrektywa celowościowa (dyrektywa teleologiczna, dyrektywa praktyczna)

jest to wypowiedź dyrektywalna o charakterze zalecenia, która głosi, co należy czynić (przedsięwziąć), ażeby osiągnąć zamierzony rezultat (cel, skutek).

Reguła sensu czynności konwencjonalnej

jest to wypowiedź dyrektywalna nakazująca reagować na dokonanie w określonych okolicznościach i w określony sposób danej czynności psychofizycznej jako na dokonanie pewnej czynności konwencjonalnej.

Norma postępowania

jest to wypowiedź dyrektywalna, która określonym indywidualnie albo generalnie podmiotom (jako jej adresatom) nakazuje albo zakazuje, aby w określonych okolicznościach postąpili albo postępowali w określony sposób.

Norma prawna

to generalna i zarazem abstrakcyjna norma postępowania – a zatem wypowiedź dyrektywalna, która o generalnie adresatom nakazuje albo zakazuje, aby w o okolicznościach postępowali w o sposób – ustanowiona lub uznana przez kompetentny organ państwa.

Adresaci normy mogą być wskazani nazwą

a) generalną (norma generalna), b) indywidualną (norma indywidualna)

Wyznaczone przez normę zadanie może być

a) powtarzalne (norma abstrakcyjna), b) niepowtarzalne (norma konkretna).

Norma kompetencyjna

jest to norma prawna upoważniająca określony podmiot do dokonania konkretnej albo rodzajowo określonej czynności konwencjonalnej z takim skutkiem, że przez jej dokonanie powstają albo aktualizują się określone obowiązki adresatów tej normy.

Norma merytoryczna

jest to norma prawna, która swym adresatom w określonych okolicznościach nakazuje albo zakazuje określone zachowanie, nie będąca normą kompetencyjną.

Czym różnią się od siebie normy merytoryczne i kompetencyjne?

Treścią zakresu zastosowania: otóż okoliczności wyznaczane w normie kompetencyjnej polegają zawsze na dokonaniu przez wskazany w niej podmiot pewnej czynności konwencjonalnej.

Norma sankcjonowana

jest to n prawna, której przekroczenie zagrożone jest sankcją prawną – tzn. taka norma prawna, z którą sprzężona jest funkcjonalnie norma sankcjonująca.

Norma sankcjonująca

to n p, która nakazuje, aby jej adresaci wymierzali sankcje adresatom innej n p w przypadkach, gdy nie realizują oni obowiązków wyznaczonych im w tej innej n, mimo że znalazła ona zastosowanie – jest to zatem n p funkcjonalnie sprzężona z n sankcjonowaną.

Lex imperfecta

to n prawna, która swym adresatom w o okolicznościach wyznacza obowiązek o postępowania, ale za niezrealizowanie tego obowiązku prawodawca nie przewiduje wymierzenia im sankcji – jest to zatem n prawna, z którą nie jest sprzężona żadna n sankcjonująca.

Zwrot „norma prawna obowiązuje” znaczy tyle, co

zwrot „norma prawna jest elementem systemu prawnego”.

Zwrot „norma prawna obowiązuje” znaczy tyle, co

zwrot „norma prawna jest elementem systemu prawnego”.

Definicja legalna

jest to definicja występująca w tekście aktu normatywnego i odnosząca się do jakiegoś zwrotu (wyrazu czy wyrażenia) występującego w tym akcie.

Adekwatność

to wierne wyrażenie zamysłu prawodawcy.

Zwrot nieostry (niedookreślony)

jest to nazwa posiadająca niewyraźną treść, co powoduje, że mimo zapoznania się z cechami danych przedmiotów, nie o każdym z nich można orzec czy jest on, czy nie jest desygnatem danej nazwy.

Klauzula generalna

jest to zwrot występujący w przepisie prawnym, który odsyła do jakiegoś systemu ocen lub do systemu norm pozaprawnych, mających (najczęściej) uzasadnienie aksjologiczne.

Zwięzłość

tekst prawny nazwiemy zwięzłym, gdy zawiera te wszystkie i zarazem tylko te wypowiedzi, które są niezbędne dla odtwarzania z niego (możliwie) jednoznacznych norm prawnych.

Komunikatywność

to zrozumiałość tekstu prawnego.

Norma obowiązuje ze względu na:

1) uzasadnienie: a) tetyczne, b) aksjologiczne. 2) jej efektywność.

Początek obowiązywania normy prawnej

Norma staje się elementem systemu prawnego z chwilą dokonania ostatniej czynności konwencjonalnej składającej się na dany fakt prawotwórczy.

Koniec obowiązywania normy prawnej

Norma prawna zostaje wyeliminowana z systemu prawnego z chwilą nastąpienia zdarzenia, z którym odpowiednie reguły konstrukcji systemu wiążą skutek w postaci utraty mocy obowiązującej przez tę normę.

Aspekty obowiązywania normy prawnej

a) temporalny, b) terytorialny, c) podmiotowy

Norma obowiązuje tetycznie, jeśli argumentem za jej zrealizowaniem jest to, że:

została ustanowiona albo uznana przez kogoś komu należy dawać posluch ze wzgledu na jego szczególną pozycję społeczną wynikającą z tego, iż: a) jest on upoważniony do stanowienia norm dla innych, b) cieszy się autorytetem, c) ma siłę.

Norma obowiązuje aksjologicznie, jeśli argumentem przemawiającym za jej zrealizowaniem jest to, że:

1) czyny przez nią nakazane/zakazane lub ich skutki są uważane za dobre/złe w świetle ocen: a) własnych osoby uznającej daną normę za obowiązującą, b) innych podmiotów, zwłaszcza autorytetów.

Norma obowiązuje behawioralnie, jeśli jest efektywna (skuteczna), tzn. jeśli:

1) jej adresaci realizują ją, gdy znajduje ona zastosowanie, 2) jest dostatecznie prawdopodobne, że za jej niezrealizowanie adresatów spotka jakieś zło ze strony innych podmiotów.

Źródła prawa

1. Źródła powstawania prawa. 2. Źródła poznania prawa.

Źródła powstawania prawa

Fontes iuris oriundi

Źródła poznania prawa

Fontes iuris cognoscendi

Pięć minut filozofii prawa - Gustav Radbruch.

1. Ustawa jest ustawą. 2. Prawem jest to, co służy narodowi. 3. Prawo jest wolą czynienia sprawiedliwości. 4. Celem prawa jest dobro powszechne. 5. Prawo natury/rozumu to zasady prawa silniejsze od każdego przepisu prawnego.