biologia definicje 8

 0    81 карточка    Kaaamilkaaaaa
скачать mp3 Печать играть Проверьте себя
 
Вопрос język polski Ответ język polski
haploidalny
начать обучение
określenie komórki, której jadro zawiera pojedyńczy zespół chromosomów, oznaczany symbolem n, lub organizm zbudowany z takich komórek.
Hardy'ego i Weinberga prawo
начать обучение
prawo głoszace, że w populacji bedacej w równowadze genetycznej, tj. przy braków procesów mikroewolucyjnych (mutacji, dryfu genetycznego, przepływu genów, doboru naturalnego), częstość alleli nie ulega zmianie.
harmonijka beta I
начать обучение
drugorzędowa struktura białek przypominajaca regularna harmonijkę
harmonijka beta II
начать обучение
powstaje dzięki obecności wiazan wodorowych między dwoma różnymi łańcuchami polipeptydowymi lub dwoma regionami tego samego łańcucha polipeptydowego.
haustorium, ssawka
начать обучение
wyspecjalizowane odgałęzienie strzępki grzyba pasożytniczego, wnikajace do komórki żywiciela, by czerpać z niej substancje odżywcze.
Haversa kanały
начать обучение
kanały w osteonach- jednostkach strukturalnych tkanki kostnej zbitej; zawieraja naczynia krwionośne i nerwy.
heksoza
начать обучение
monosacharyd (jednocukier, cukier prosty) o sześciowęglowej czasteczce.
helikazy
начать обучение
enzymy odpowiedzialne za rozplatanie dwułańcuchowej czasteczki DNA podczas jej replikacji
heliotropizm
начать обучение
zdolność liści i kwiatów niektórych roślin do zwracania się prostopadle lub równolegle do kierunku padania promieni słonecznych.
hemizygotyczny
начать обучение
majacy tylko jeden allel w danym locus; np. mężczyzna jest hemizygotyczny dla wszystkich genów z chromosomu X.
hemocel
начать обучение
jama ciała niektórych bezkręgowców (np. stawonogów) o otwartym układzie krażenia.
hemocyjanina
начать обучение
barwnik przenoszacy tlen; występuje w hemolimfie niektórych mięczaków i stawonogów.
hemofilia
начать обучение
choroba dziedziczna objawiajaca się zaburzeniami krzepliwości krwi, jedna z jej postaci, hemofilię A, wywołuje recesywna mutacja genu zlokalizowanego w chromosomie X.
hemoglobina
начать обучение
czerwony barwnik białkowy zawierajacy żelazo i występujacy we krwi, gdzie służy do przenoszenia tlenui dwutlenku węgla, bierze także udział w regulacji pH.
hemolimfa
начать обучение
płyn krażacy w ciele bezkręgowców o otwartym układzie krażenia, np. u stawonogów i niektórych mięczaków.
Henlego pętla
начать обучение
U- kształtny odcinek kanalika nerkowego w nefronie ssaka, łaczacy kanalik kręty bliższy z dalszym.
hermafrodyta, obojniak
начать обучение
organizm majace męskie i żeńskie narzady rozrodcze
heterochromatyna
начать обучение
silnie skondensowana, nieaktywna genetycznie (niezdolna do transkrypcji) chromatyna.
heterocysta
начать обучение
zmodyfikowana komórka wegetatywna cyjanobakterii zdolna do wiazania azotu atmosferycznego w warunkach beztlenowych.
heterogametyczny
начать обучение
termin określajacy osobnika wytwarzajacego dwa typy gamet, różniace sie chromosomem płciowym; mężczyźni sa heterogametyczni (XY), gdyż wytwarzaja plemniki zawierajace chromosom X lub Y.
heterotalliczny, różnoplechowy
начать обучение
określenie niektórych glonów i grzybów, u których występuja dwa typy kojarzeniowe (mating types); rozmnażanie płciowe zachodzi tylko wtedy, gdy dojdzie do połaczenia dwóch różnych szczepów oznaczanych jako (+) i (-).
heterotrof
начать обучение
organizm niezdolny do syntezy substancji pokarmowych ze zwiazków nieorganicznych, czerpiacy energię i materiał do budowy swojego ciała z innych organizmów, np. odżywiajac się nimi. H. jest również zwany konsumentem.
heterozygotyczny
начать обучение
majacy w danym locus parę różnych alleli.
hibernacja
начать обучение
odrętwienie organizmu w odpowiedzi na znaczne obniżenie temperatury otoczenia i brak pokarmu.
hierarchia dominacji
начать обучение
układ społeczny w którym każdy osobnik ma określona pozycję, wyższa od osobnika niższego ranga. H.d. hamuje agresję wewnatrz populacji.
hiperpolaryzacja
начать обучение
zmiana potencjału błony komórkowej sprawiajaca, że wnętrze komórki staje się silniej elektroujemne niż w potencjale spoczynkowym błony.
hipertoniczny
начать обучение
termin odnoszacy się do roztworu o wyższym ciśnieniu osmotycznym (tj. wyższym stężeniu rozpuszczonej substancji) niż roztworu stanowiacego punkt odniesienia.
hipokotyl
начать обучение
część pędu zarodkowego lub siewki rośliny łaczaca korzeń zarodkowy (radykulę) z liścieniami.
hipoteza
начать обучение
próba naukowego wyjaśnienia natury zaobserwowanego zjawiska lub zależności między zjawiskami.
hipotoniczny
начать обучение
termin odnoszacy się do roztworu o niższym ciśnieniu osmotycznym (tj. niższym stężeniu rozpuszczonej substancji) niż roztworu stanowiacego punkt odniesienia.
histamina
начать обучение
substancja uwalniana m.in. przez komórki tuczne, bioraca udział w reakcjach alergicznych i zapalnych.
histony
начать обучение
niskoczasteczkowe białka zasadowe o ładunku dodatnim występujace w jadrze komórkowym; wiaża się z ujemnie naładowanymi czasteczkami DNA.
homeboks
начать обучение
krótka sekwencja DNA (długości ok. 180 par zasad) występujaca w wielu genach homeotycznych, a także w niektórych innych genach uczestniczacych w procesach rozwojowych.
homeodomena
начать обучение
fragment białka zawierajacy ok. 60 aminokwasów, kodowany przez homeoboks;h. składa się z cztereach alfa-helis, z której jedna pełni rolę elementu rozpoznawczego i może wiazać się ze specyficznymi sekwencjami DNA, wpływajac na ich transkrypcję.
homeostatyczne organizmy
начать обучение
mechanizmy regulacyjne utrzymujace homeostazę.
homeostaza
начать обучение
stabilność środowiska wewnętrznego organizmu; zdolność organizmu do utrzymania takiej stabilności
homeotyczny gen
начать обучение
gen kontrolujacy powstawanie specyficznych struktur w rozwoju zarodka. Geny te poczatkowo zidentyfikowano u mutantów owadów, u których dany narzad wykształcał się w nietypowym miejscu, np. zamiast czułków wyrastały na głowie odnóża kroczne.
hominid
начать обучение
przedstawiciel wymarłych lub żyjacych współcześnie hominidów (Hominidae).
hominoidy
начать обучение
grupa złożona z małp człekokształtnych i hominidów.
homogametyczny
начать обучение
termin określajacy osobnika wytwarzajacego gamety z jednakowymi chromosomami płciowymi; kobiety sa homogametyczne (XX), gdyż wytwarzaja komórki jajowe zawierajace tylko chromosom X.
homologia
начать обучение
podobieństwo cech różnych gatunków będace wynikiem ich pochodzenia od wspólnego przodka; cechy wykazujace h. sa zwane cechami homologicznymi
homologiczne chromosomy
начать обучение
chromosomy podobne pod względem morfologicznym i genetycznym. W komórkach człowieka występuja 23 pary chromosomów homologicznych; jeden z każdej pary pochodzi od matki, a drugi od ojca.
homoplazja
начать обучение
podobieństwo cech różnych gatunków będace wynikiem ewolucji zbieżnej (konwergencji), a nie dziedziczenia po wspólnym przodku. Cechy wykazujace takie podobieństwa sa zwane cechami homoplastycznymi.
homotalliczny, jednakoplechowy
начать обучение
określenie niektórych glonów i grzybów, u których występuje samozapłodnienie wynikajace z wytwarzania przez tę sama plechę męskich i żeńskich gamet.
homozygotyczny
начать обучение
majacy w danym locus parę identycznych alleli.
hormon
начать обучение
zwiazek organiczny wytwarzany w określonej części ciała organizmu wielokomórkowego i transportowany do innej jego części, gdzie wpływa specyficznie na metabolizm określonych komórek.
chormon dojrzewania pęcherzyków jajnikowych
начать обучение
hormon gonadotropowy wydzielany przez przedni płat przysadki, stymuluje rozwój pęcherzyków jajnikowych w jajnikach samic inwytwarzanie nasienia w jadrach samców.
hormon uwalniajacy gonadotropiny
начать обучение
wydzielany przez podwzgórze hormon stymulujacy przedni płat przysadki do wydzielania hormonów gonadotropowych: hormonu dojrzewania pęcherzyków jajnikowych (FSH) i hormonu luteinizujacego (LH).
hormon wzrostu, somatotropina
начать обучение
hormon wydzielany przez przedni płat przysadki; stymuluje wzrost tkanek ciała.
hormony gonadotropowe
начать обучение
hormony wytwarzane przez przedni płat przysadki, stymulujace jadra i jajniki, należa do nich hormon dojrzewania pęcherzyków jajnikowych (fsh) i hormon luteinizujacy (LH).
Hox geny
начать обучение
geny zawierajace homeoboxy i wyznaczajace przedio-tylna oś ciała zwierzat podczas ich rozwoju.
humoralna odporność, o. zależna od przeciwciał
начать обучение
typ odporności nabytej (swoistej), w której limfocyty B po przekształceniu się w komórki plazmatyczne wytwarzaja przeciwciała wiażace się z obcymi antygenami, powodujac ich zniszczenie.
Huntingtona choroba, plàsawica Huntingtona
начать обучение
choroba genetyczna spowodowana mutacja autosomalna dominujaca; prowadzi do zaburzeń umysłowych i fizycznych.
hybrydyzacja
начать обучение
w biologii molekularnej łaczenie na zasadzie komplementarności zasad jednoniciowej czasteczki kwasu nukleinowego (DNa lub RNA) z druga jednoniciowa czasteczka tego kwasu pochodzaca z innego źródła.
hybrydyzacja fluorescencyjna in situ
начать обучение
metoda wykrywania specyficznych fragmentów chromosomów przez hybrydyzacje DNA, obraz mikroskopowy uzyskuje się dzięki zastosowaniu barwników fluorescensyjnych do znakowania komplementarnych nici DNA.
hydrofilowy
начать обучение
łatwo łaczacy się z woda, do której ma większe powinowactwo niż czasteczki wody wzajemnie do siebie.
hydrofobowy
начать обучение
trudno łaczacy się z woda, do której ma mniejsze powinowactwo niż czasteczki wody wzajemnie do siebie.
hydroksylowa grupa
начать обучение
polarna grupa funkcyjna oznaczana symbolem -OH.
hydroksylowy jon
начать обучение
anion (czasteczka naładowana ujemnie) zawierajacy atom tlenu i wodoru, oznaczany symbolem OH-.
hydroliza
начать обучение
reakcja, w której z udziałem czasteczki wody następuje rozerwanie wiazania kowalencyjnego w zwiazku chemicznym, np. AB+H2O-->AH+BOH.
hydrologiczny cykl
начать обучение
naturalny obieg wody w biosferze, obejmujacy parowanie, opady atmosferyczne i spływ wody do mórz i oceanów; c.h. jest stałym źródłem świeżej wody dla organizmów ladowych.
hydroponika
начать обучение
uprawa roślin w napowietrzonym roztworze soli mineralnych pełniacym role pożywki.
hydrostatyczny szkielet
начать обучение
szkielet niektórych bezkręgowców, pełni swoja funkcję dzieki współdziałaniu mięśni i płynu wypełniajacego jame ciała.
Hypotricha
начать обучение
rzad orzęsków o ciele spłaszczonym grzbietobrzusznie i specyficznym sposobie lokomocji za pomoca cirri.
iloczynu reguła
начать обучение
sposób obliczania prawdopodobieństwa zajścia zdarzeń niezależnych przez mnożenie prawdopodobieńst zajścia każdego z nich oddzielnie.
ilościowa cecha
начать обучение
cecha wykazujaca zmienność ciagła, np. masa ciała, wzrost. W wykształceniu c.i. bierze udział większa liczba genów zwanych poligenami.
imaginalne dyski, imaginalne tarcze
начать обучение
parzyste struktury w ciele larw owadów, różnicujace się w określone narzady podczas przeobrażania w imago.
imago
начать обучение
owad doskonały, tj. dojrzała postać owada.
imbibicja
начать обучение
pobieranie wody przez nasiona w okresie poprzedzajacym kiełkowanie.
imigracja
начать обучение
rodzaj wędrówki polegajacy na osiedlaniu się osobników jednej populacji na obszarze zajmowanym przez inna populację, której liczebność w wyniku tego rośnie.
immunologiczna odpowiedź
начать обучение
reakcja organizmu na rozpoznanie obcych makroczasteczek, polegajaca na uruchomieniu eliminujacych je mechanizmów.
implantacja
начать обучение
zagnieżdżenie rozwijajacego się zarodka w błonie śluzowej macicy.
imprinting 1
начать обучение
zjawisko zróżnicowanej ekspresji genu w zależności od pochodzenia: ojcowskiego lub matczynego; zwane również imprintingiem genomowym.
imprinting 2
начать обучение
nauka polegajaca na wybiórczym zapamiętywaniu cech rodzica lub obiektu znajdujacego się w najbliższym otoczeniu młodego ptaka lub ssaka w najwcześniejszym okresie życia (w ciagu kilku godzin po wykluciu lub urodzeniu), zwana także wpajaniem.
in vitro
начать обучение
poza żywym organizmem (dosłownie "w szkle" np. w probówce).
in vivo
начать обучение
wewnatrz żywego organizmu
inbred, kojarzenie krewniacze, kojarzenie wsobne
начать обучение
kojarzenie osobników podobnych genetycznie. W każdym zinbredowanym pokoleniu wzrasta frekwencja genotypów homozygotycznych.
indukcja 1
начать обучение
różnicowanie się komórki lub grupy komórek pod wpływem oddziaływania komórek sasiednich.
indukcja 2
начать обучение
rozumowanie indukcyjne (inductive reasoning), tj. formułowanie ogólnego wniosku lub ogólnej zasady na podstawie szczegółowych obserwacji.
indukowanie dopasowanie
начать обучение
zmiana konformacji miejsca aktywnego enzymu pod wpływem zwiazania się z substratem.
induktor
начать обучение
czasteczka przyłaczajaca się do białka represorowego i inaktywujaca je, co umożliwia rozpoczęcie transkrypcji.

Вы должны войти в свой аккаунт чтобы написать комментарий.