biologia definicje 7

 0    92 карточки    Kaaamilkaaaaa
скачать mp3 Печать играть Проверьте себя
 
Вопрос język polski Ответ język polski
fotoautrof
начать обучение
organizm, który do syntezy zwiazków organicznych z prostych zwiazków nieorganicznych czerpie energię ze światła słonecznego, fotoautrofami sa rośliny, glony i niektóre bakterie.
fotofosforylacja
начать обучение
wytwarzanie ATP podczas fotosyntezy.
fotoheterotrof
начать обучение
organizm zdolny do fotosyntezy, lecz nieasymilujacy CO2, więc jako źródło węgla wykorzystujacy zwiazki organiczne; należa tu niektóre bakterie i archeony.
foton
начать обучение
porcja promieniowania elektromagnetycznego; kwant energii promieniowania.
fotooddychanie, fotorespiracja
начать обучение
proces zmniejszajacy natężenie fotosyntezy u roślin C3 w goracych okresach lata; zużywa tlen i wytwarza CO2 w wyniku degradacji metabolitów pośrednich cyklu Calvina.
fotoperiodycznie obojętna roślina
начать обучение
roślina, której kwitinienie zależy nie od długości dnia i nocy, lecz od innych czynników.
fotoperiodyzm
начать обучение
reakcja fizjologiczna roślin (np. kwitnienie) i zwierzat na zmiany długości dnia i nocy.
fotoreceptor
начать обучение
(1) narzad zmysłowy wrażliwy na bodźce świetlne. (2) Barwnik, który po zaabsorbowaniu kwantów światła wyzwala reakcję fizjologiczna.
fotosynteza
начать обучение
proces biologiczny polegajacy na pochłanianiu energii światła słonecznego i przekształcaniu jej w energię chemiczna czasteczek organicznych (np. węglowodanów) syntetyzowanycn z dwutlenku węgla i wody.
fotosystem, fotoukład
начать обучение
jedna z dwóch jednostek fotosyntetycznych odpowiedzialnych za pochłanianie energii świetlnej i przenoszenie wzbudzonych elektronów; fotosystem I silnie absorbuje światło o długości fali ok. 700 nm, a fotosystem II- ok. 680nm.
fototrof
начать обучение
organizm wykorzystujacy światło jako źródło energii.
fototropizm
начать обучение
reakcja ruchowa rośliny polegajaca na kierunkowym wzroście zależnym od położenia źródła światła.
frakcjonowanie komórek
начать обучение
technika służaca do oddzielania składników komórek przez poddanie ich działaniu siły odśrodkowej (odwirowaniu)
fukoksantyna
начать обучение
brazowy barwnik karotenoidowy występujacy w komórkach brunatnic, chryzofitów, okrzemek i bruzdnic.
funkcyjna grupa
начать обучение
grupanatomów nadajaca specyficzne właściwości zwiazkom organicznym, z którymi jest zwiazana; np. grupy: hydroksylowa, karbonylowa, karboksylowa, aminowa, fosforanowa, sulfhydrylowa.
furażowanie optymalne
начать обучение
sposób pozyskiwania pokarmu pozwalajacy minimalizować koszty i maksymalizować zyski energetyczne.
fuzja trzech genów
начать обучение
połaczenie trzech osobnych genów w jeden na wczesnym etapie ewolucji eukariontów, charakteryzuje przedstawicieli Unikonta.
G1 faza
начать обучение
pierwsza część interfazy w cyklu komórkowym; poprzedza fazę S, w której zachodzi synteza DNA.
G2 faza
начать обучение
część interfazy w cyklu komórkowym; następuje po fazie S (synteza DNA) i poprzedza mitozę.
gady
начать обучение
gromada kręgowców odznaczajacych się sucha skóra pokryta rogowymi łuskami i przystosowanych do rozmnażania na làdzie; do g. należa m.in. węże, żółwie, krokodyle, jaszczurki. G. nie sa grupa monofiletyczna.
galaretowata otoczka
начать обучение
jedna z bezkomórkowych osłonek jaj niektórych zwierzat, np. szkarłupni.
gameta I
начать обучение
dojrzała komórka płciowa; u roślin i zwierzat jest nia komórka jajowa i plemnikowa (plemnik). W rozmnażaniu płciowym plemnik łaczy się z komórka jajowa, tworzac zygotę.
gameta II
начать обучение
Liczbę chromosomów w gamecie oznacza się symbolem n. Gatunki, które nie sa poliploidami, maja haploidalne (n) gamety i diploidalne (2n) zygoty.
gametangium
начать обучение
jedno- lub wielokomórkowy organ roślin, protistów i grzybów, gdzie powstaja gamety.
gametofit, pokolenie gametofitu
начать обучение
pokolenie haploidalne (n) w cyklu życiowym roślin, wytwarzajace gamety.
gametogeneza
начать обучение
proces prowadzacy do powstania gamet.
gametyczna izolacja
начать обучение
mechanizm prezygotycznej izolacji rozrodczej uniemożliwiajacy kojarzenie osobników dwóch blisko spokrewnionych gatunków z powodu chemicznych różnic między ich gametami.
gamma-aminomasłowy kwas
начать обучение
neuroprzekaźnik hamujacy neurony w mózgu i rdzeniu kręgowym.
gardziel
начать обучение
część przewodu pokarmowego. U wyższych kręgowców połaczona zewnętrznie z jamami ustna i nosowa, a wewnętrznie z przełykiem i krtania, u ludzi gardło.
gardzielowe szpary I
начать обучение
otwory łaczace jamę gardzieli ze środowiskiem zewnętrznym, wyewoluowały u przodków strunowców jako przystosowanie do odfiltrowywania pokarmu z wody;
gardzielowe szpary II
начать обучение
w toku dalszej ewolucji przekształciły się w narzady oddechowe (skrzela), obecnie u wielu wodnych kręgowców
gastrula
начать обучение
wczesny zarodek powstały z blastuli w wyniku gastrulacji, zbudowany z trzech listków zarodkowych.
gastrulacja
начать обучение
etap rozwoju zarodkowego, kiedy wyodrębniaja się trzy listki zarodkowe (ektoderma, mezoderma i endoderma).
gastryna
начать обучение
hormon uwalniany przez błonę sśluzowa żoładka; stymuluje komórki główne gruczołów żoładkowych do wydzielania pepsynogenu
gatunek
начать обучение
-w ujęciu biologicznym- jedna lub więcej populacji, których członkowie moga kojarzyć się i wydawać płodne potomstwo, podczas gdy nie moga krzyżować się z przedstawicielami innego gatunku.
gatunek zagrożony
начать обучение
gatunek, którego populacja jest mała i grozi mu wymarcie w całym zasięgu lub jego części, chodź wymarcie to nie jest bliskie.
gatunek zagrożony wymarciem
начать обучение
gatunek o tak małej liczebności, że nie zapewnia mu ona przetrwania w części lub na całym obszarze swojego zasięgu.
gatunkowa różnorodność, bogactwo gatunkowe
начать обучение
miara względnego znaczenia każdego gatunku w danym zespole.
gazy cieplarniane
начать обучение
obecne w atmosferze ziemskiej gazy zatrzymujace część ciepła oddawanego przez Ziemię w postaci promieniowania podczerwonego.
gen
начать обучение
odcinek DNA będacy jednostka informacji genetycznej; zawiera ulegajaca transkrypcji sekwencję zasad (oraz sekwencje regulujace transkrypcję), która determinuje powstanie określonego białka lub RNA o specyficznej funkcji.
gen konstytutywny
начать обучение
gen ulegajacy ciagłej transkrypcji.
gen regulatorowy
начать обучение
gen który hamuje lub aktywuje transkrypcję innych genów.
genetyczne badanie przesiewowe
начать обучение
systematyczna analiza genomu osobników z jednej populacji w poszukiwaniu genotypów i kariotypów mogacych wywołać chorobę genetyczna u nich samych lub u potomstwa.
genetyka
начать обучение
nauka o dziedziczeniu, bada genetyczne podobieństwa i różnice między rodzicami i potomstwem lub między osobnikami w populacji.
genetyka populacji
начать обучение
dział genetyki badajacy zmienność genetyczna w populacji i siły, które na nia oddziałuja.
genom I
начать обучение
pierwotnie cały materiał genetyczny w komórce lub organizmie.
genom II
начать обучение
G. można definiować w różny sposób, w zależności od kontekstu, np. g. organizmu haploidalnego- całość DNA w jednym haploidalnym zespole chromosomów, a g. mitochondrialny- całkowity DNA w mitochondrium.
genom człowieka
начать обучение
całkowita informacja genetyczna w komórkach człowieka, zapisana w DNA jadra komórkowego i mitochondriów.
genomika
начать обучение
nowa dziedzina biologii badajaca całe genomy poszczególnych organizmów w celu poznania wszystkich zawartych w nich genów, zidentyfikowania produktów ich ekspresji- RNA i białek oraz poznania mechanizmów regulacji genetycznej.
genomika funkcjonalna
начать обучение
badanie ekspresjii genów w komórkach.
genotyp
начать обучение
całkowita informacja genetyczna organizmu.
gibereliny
начать обучение
hormony roślinne uczestniczace w wielu aspektach wzrostu i rozwoju roślin (np. wzroście łodygi, kwitnieniu, kiełkowaniu nasion).
glewiki
начать обучение
typ roślin zarodnikowych o ciele plechowatym bez naczyń, i o cyklu życiowym podobnym do cyklu życiowego mchów.
glicerol
начать обучение
alkohol trójwęglowy z trzema grupami wodorotlenowymi; jest składnikiem triacylogliceroli, fosfolipidów oraz monoacylogliceroli i diacylogliceroli.
glikogen
начать обучение
polisacharyd zbudowany z czasteczek glukozy, główny materiał zapasowy w komórkach zwierzęcych, gromadzony głównie w watrobie i w mniejszym stopniu w komórkach mięśniowych.
glikokaliks
начать обучение
warstwa pokrywajaca powierzchnię komórki zwierzęcej utworzona z polisacharydowych łańcuchów glikoprotein i glikolipidów błony komórkowej.
glikolipid
начать обучение
lipid połaczony wiazaniami kowalencyjnymi z resztami cukrowymi.
glikoliza
начать обучение
pierwszy etap oddychania komórkowego, w dosłownym znaczeniu "rozkład cukru". Proces przekształcenia glukozy w pirogronian, czemu towarzyszy wytworzenie ATP.
glikoproteina
начать обучение
białko polaczone z reszta (ami) curkowa (ymi) wiazaniem (ami) kowalencyjnym (i).
glioksysomy
начать обучение
organelle w komórkach nasion niektórych roślin, zawieraja zespół enzymów uczestniczacych w przemianie tłuszczów zapasowych w cukry.
globuliny
начать обучение
grupa białek występujacych m.in. w osoczu krwi; część g. osocza krwi, zwana gammaglobulinami, pełni funkcję przeciwciał.
Glomeromycota
начать обучение
grupa symbiotycznych grzybów (w randze typu) wchodzacych w mikoryzę arbuskularna z korzeniami wielu roślin.
glony
начать обучение
nieformalna (sztuczna) grupa zdolnych do fotosyntezy organizmów jednokomórkowych i prostych wielokomórkowych, będacych ważnymi producentami w ekosystemach wodnych.
glukagon
начать обучение
hormon trzustkowy stymulujacy rozkład glikogenu; powoduje wzrost stężenia glukozy we krwi.
glukoza
начать обучение
cukier należacy do heksoz, odgrywajacy kluczowa rolę w wielu procesach metabolicznych.
glutaminowy kwas
начать обучение
aminokwas działajacy jako główny pobudzajacy neuroprzekaźnik w mózgu kręgowców.
główny układ zgodności tkankowej
начать обучение
grupa genów kodujacych białka błony komórkowej obecne na powierzchni większości komórek i specificzne dla poszczególnych osobników. U człowieka nosi nazwę układu HLA (HLA- human leukocyte antigen).
gniotowe
начать обучение
niewielki typ nagozalażkowych; pod względem niektórych cech sa podobne do okrytozalażkowych.
Golgiego układ, aparat Golgiego, kompleks Golgiego I
начать обучение
Organella w postaci stosu spłaszczonych błoniastych woreczków
Golgiego układ, aparat Golgiego, kompleks Golgiego II
начать обучение
odpowiedzialna głównie za modyfikacje i segregację białek, z których część zostaje uwolniona z komórki, część wbudowana w błonę komórkowa, a pozostałe stanowia enzymy lizosomowe.
gonada
начать обучение
narzad wytwarzajacy gamety; g. sa jajnik i jadro
gonadotropina kosmówkowa ludzka
начать обучение
hormon wydzielany przez komórki otaczajace wczesny zarodek; stymuluje ciałko żółte matki (chroni je przed regresja).
gradient stężeń
начать обучение
różnica w stężeniu substancji między dwoma punktami, np. w poprzek błony komórkowej.
gradualizm
начать обучение
koncepcja głoszaca, że ewolucja zachodzi w wyniku powolnego i stopniowego gromadzenia zmian genetycznych.
granum
начать обучение
stos tylakoidów wewnatrz chloroplastu
grasica
начать обучение
gruczoł dokrewny będacy częścia układu limfatycznego; pełni ważna rolę w odporności komórkowej; w g. dojrzewaja limfocyty T.
grawitropizm, geotropizm
начать обучение
reakcja roślin na kierunek działania siły grawitacji (siły przyciagania ziemskiego).
gromada
начать обучение
takson obejmujacy spokrewnione rzędy.
gruczoł krokowy, prostata
начать обучение
dodatkowy gruczoł płciowy samców niektórych zwierzat wytwarzajacy wydzielinę wchodzaca w skład płynu nasiennego.
grzebienie, kristy
начать обучение
blaszkowate lub palczaste wpuklenia błony wewnętrznej mitochondrium do jego macierzy.
grzebień nerwowy
начать обучение
grupa komórek położonych wzdłuż cewki nerwowej, wędrujacych i różnicujacyxh się w różne części zarodka, m.in. w elementy obwodowego układu nerwowego.
grzyb podstawkowy, podstawczak
начать обучение
grzyb charakteryzujacy się zdolnościa do wytwarzania zarodników podstawkowych (bazydiospor) na podstawce.
grzybnia
начать обучение
ciało wegetatywne większości grzybów i niektórych protistów (lęgniowców) zbudowane z sieci strzępek.
grzybnia pierwotna
начать обучение
grzybnia zbudowana z jednojadrowych haploidalnych komórek; wyrasta z zarodnika workowego (askospory) lub podstawkowego (bazydiospory).
grzybnia wtórna
начать обучение
dikariotyczna grzybnia utworzona w wyniku fuzji dwóch strzępek pierwotnych.
grzyby
начать обучение
heterotroficzne eukarionty o chitynowych ścianach komórkowych, występujace zwykle w postaci rozgałęzionrj grzybni.
guanina
начать обучение
azotowa zasada purynowa wchodzaca w skład kwasów nukleinowych i GTP.
guanozynotrifosforan
начать обучение
czasteczka przenoszaca energię podobnie jak ATP; uwolnienie energii odbywa się dzięki hydrolizie końcowej grupy fosforanowej GTP.
gutacja
начать обучение
okresowe wydzielanie przez liście kropel wody w warunkach niesprzyjajacych transpiracji (np. gdy atmosfera jest nasycona lub przesycona para wodna).
gwiazdy, gwiazdy podziałowe
начать обучение
zespoły mikrotubul rozchodzace sie promieniście z biegunów dzielacych się komórek, w których występuja centriole.
habituacja, przywykanie
начать обучение
sposób uczenia się polegajacy na przyzwyczajeniu do powtarzajacych się lub obojętnych bodźców i zaniechaniu reakcji na nie.
hamowanie na zasadzie sprzężenia zwrotnego
начать обучение
typ regulacji enzymatycznej, w której akumulacja produktu reakcji hamuje wcześniejsza reakcję danego szlaku metabolicznego. Znane również jako hamowanie przez produkt końcowy.

Вы должны войти в свой аккаунт чтобы написать комментарий.