Zmiany na mapie politycznej

 0    76 карточки    saturnn
скачать mp3 Печать играть Проверьте себя
 
Вопрос język polski Ответ język polski
cechy państwa
начать обучение
terytorium, ludność, rząd, uznanie przez inne państwa
wyłączna strefa ekonomiczna
начать обучение
tylko kraj, którego to teren ma prawo korzystać z jej zasobów, np. ryb
enklawa
начать обучение
kraj otoczony w całości innym krajem, np. Watykan, San Marino, Lesotho
eksklawa
начать обучение
część kraju oddzielona od właściwego terytorium innym krajem, np. Rosja i Obwód Kalinigradzki
największe kraje świata
начать обучение
Rosja, Kanada, Chiny, USA, Brazylia, Australia
najmniejsze kraje świata
начать обучение
Watykan (0,44km3), Monako, Nauru, Tuvalu, San Marino
najmniejsze kraje Europy
начать обучение
Watykan, Monako, San Marino, Andora, Liechtenstein
Obszary o nieustalonym statucie
начать обучение
Sahara Zachodnia, Palestyna, Osetia Południowa, Naddniestrze, Cypr Północny, Kosowo, Tajwan, Abchazja, Somaliland, Górski Karabach
Sahara Zachodnia
начать обучение
uznawana przez Maroko jako południowa prowincja ich kraju
Palestyna
начать обучение
atakowana przez Izrael, złożona ze Strefy Gazy i zachodniego brzegu Jordanu
Osetia Południowa
начать обучение
formalnie część Gruzji, ale zależna od Rosji
Naddniestrze
начать обучение
część Mołdawii, uznawane jako kraj tylko przez Osetię Południową i Abchazje
Cypr Północny
начать обучение
północna część wyspy Cypr, o jego teren mają spór Grecja i Turcja
Kosowo
начать обучение
uznawane przez Serbię jako ich teren
Tajwan
начать обучение
uznawany za Chińską Republikę Ludową jako ich 23. prowincję
Abchazja
начать обучение
formalnie część Gruzji, uznawana tylko przez 5 państw, m.in. Rosję
Somaliland
начать обучение
dawna część Somalii, która podległa separacji na kilka mniejszych krain
Górski Karabach
начать обучение
prawnie część Azerbejdżanu, ale Armenia chce odbić ich teren ale ma za mało wojsk
diaspora
начать обучение
naród żyjący w rozproszeniu, np. Żydzi
Falkandy (Malwiny)
начать обучение
terytorium brytyjskie, ale Argetyńczycy chcą ich tereny (Malwiny to argetyńska nazwa)
Powód rozpadu Somalii i rozwoju somalijskich piratów
начать обучение
niestabilność władz
Epoka kolonialna
начать обучение
1500-1960/70
potęgi kolonialne (państwa metrapolitalne)
начать обучение
Portugalia, Hiszpania, Wielka Brytania, Francja, Holandia
skutki kolonializmu
начать обучение
eksterminacja ludności rdzennej w koloniach, mieszkanie się ludności z krajów kolonizowanych i metropolii, w krajach kolonialnych wprowadzono religię i język krajów metrapolitalnych
skutki kolonializmu na gospodarkę
начать обучение
eksploatacja zasobów naturalnych i ludzkich (niewolnictwo) przez kraje metropolitalne, rozwój cywilizacyjny obszarów skolonizowanych
korzyści Wielkiej Brytanii z kolonizacji Indii
начать обучение
rynek zbytu dla towarów, źródło surowców, tania siła robocza i żołnierze
Skutki dla Indii z kolonizacji przez Wielką Brytanię
начать обучение
nowoczesny system edukacji, rozbudowa kraju (kolej, porty), wzrost ubóstwa i głodu, kultura indyjska została zastąpiona brytyjską, rozwój technologii
przyczyny dekolonizacji
начать обучение
osłabienie państw metropolitalnych np po II wś, wzrost świadomości społeczeństw o prawach człowieka, powstanie w krajach kolonizowanych elit wykształconych ludzi którzy mogliby przejąć rząd, podpisanie Karty Atlantyckiej j przyjęcie deklaracji ONZ
Karta Atlantycka
начать обучение
podpisana w 1941 r
dekolonizacja
начать обучение
rozpad systemu kolonialnego
deklaracja ONZ
начать обучение
przyjęta w 1960 r, potępia kolonializm
kolonializm
начать обучение
wtedy państwa metropolitalne założyły kolonie w innych państwach
rok afryki
начать обучение
1960 r - kilkanascie panstw odzyskalo niepodleglosc
kraje afryki nieskolonializowane
начать обучение
liberia i etiopia
skutki dekolonializmu
начать обучение
wzrost liczby państw na świecie, wojny domowe o władze i chaos w nowych krajach, narodziny neokolonializmu, wzrost biedy i ubóstwa w krajach wyzwolonych i ich zacofanie, dalszy kontakt i uzależnienie od metropolii
neokolonializm
начать обучение
nowa forma wyzysku nowopowstałych państw przez firmy z państw metrapolitalnych
dezintegracja
начать обучение
rozpad państw
płaszczyzny integracji
начать обучение
gospodarcza, militarna, polityczna i społeczna
poziomy integracji międzynarodowej
начать обучение
rządowy, (organizacje międzynarodowe) i pozarządowe (komitety, fundacje i stowarzyszenia)
wazne momenty gdy liczba panstw sie zmieniala
начать обучение
zakonczenie I ws, zakonczenie II ws, dekolonizacja afryki w 1960/70, upadek komunizmu w 1989 r
cel onz
начать обучение
utrzymanie pkkoju na swiecie
czlonkowie onz
начать обучение
5 stalych (USA, chiny, rosja, francja, wielka brytania) i 10 krajow tymczasowych wybieranych co 2 lata, stali czlonkowie maja prawo veta
agendy onz
начать обучение
who (zdrowie), fao (zywienie), unesco (nauka i kultura), unicef (prawa dzieci)
sily pokojowe onz
начать обучение
ue, nato, wnp, opec, nafta, ua, lpa, oecd, mercosur, efta, cefta, asean, bank seiatowy, anzus, opa
UE
начать обучение
Unia Europejska, cel to tworzenie unii gospodarczo-politycznej, członkowie to Europa oprócz Islandii, Norwegii, Szwajcarii i Liechtenstein
NATO
начать обучение
Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego, cel to zapewnianie bezpiecześntwa, członkowie to 29 państw, np. Turcja, USA, Wielka Brytania, Kanada, Islandia, Polska
WNP
начать обучение
Wspólnota Niepodległych Państw, to związek gospodarczo-polityczno-wojskowy Rosji i 10 republik związanych z ZSRR, członkowie to Armenia, Azerbejdżan, Rosja, Białoruś, Kirgi, Kazach, Tadży, Uzbekistan, Mołdawia
OPEC
начать обучение
Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową, kontroluje jej wydobycie i ceny, członkowie to 14 państw np. Wenezuela, Kuwejt, Angola, Iran, Irak, Libia, ZEA
NAFTA
начать обучение
Północnoamerykański układ wolnego handlu, cel to rozszerzanie zasad wspólnego rynku, członkowie to Meksyk, Kanada, USA
UA
начать обучение
Unia Afrykańska, cel to dążenie do zjednoczenia Afryki, członkowie to cała Afryka
LPA
начать обучение
Liga Państw Arabskich, cel to zacieśnianie stosunków politycznych, członkowie to 23 kraje i Palestyna
OECD
начать обучение
Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, cel to wspieranie w podnoszeniu poziomu wzrostu gospodarczego i życia obywateli, członkowie to 35 demokratycznych państw wysoko rozwiniętych, w tym Polska
MERCOSUR
начать обучение
Wspólny Rynek Południa, cel to wzmocnienie współpracy gospodarczej i zniesienie barier handlowych, członkowie to Argentyna, Brazylia, Urugwaj, Paragwaj i zawieszona Wenezuela
EFTA
начать обучение
Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu, cel to liberyzacja wymiany handlowej i ściślejsza praca z UE, członkowie to Islandia, Norwegia, Szwajcaria i Lirchtenstein
CEFTA
начать обучение
Środkowoeuropejskie Porozumienie o Wolnym Handlu, cel to ułatwienie wymiany handlowej i ściślejsza współpraca z UE, członkowie to Albania, Czarnogóra, Bośnia i Hercegowina, Serbia, Kosowo, Mołdawia, Macedonia Płn
ASEAN
начать обучение
Stowarzyszenie Narodów w Azji Południowo-Wschodniej, cel to przyspieszenie wzrostu ekonomicznego, rozwoju socjalnego i kulturowego, członkowie to Brunei, Filipiny, Malezja, Laos, Wietnam, Kambodża, Mjanma, Indonezja, Singapur i Tajlandia
Bank Światowy
начать обучение
cel to udzielanie długoterminowych pożyczek i przeciwdziałanie ubóstwu, członkowie to 189 państw (w tym Polska)
ANZUS
начать обучение
Pakt Bezpieczeństwa Pacyfiku, cel to działanie na rzecz pokoju i bezpieczeństwa, członkowie to USA, Australia, Nowa Zelandia
OPA
начать обучение
Organizacja Państw Amerykańskich, cel to umacnianie pokoju i bezpieczeństwa, regulowanie sporów, rozwiązywanie problemów, członkowie to 35 państw Ameryk (bez Gujany Francuskiej)
Konflikty w Europie
начать обучение
Ukraina z Rosją, Mołdawia z Rosją o Naddniestrze, Kraj Basków i Katalonia o odseparowanie się od Hiszpanii, Kosowo z Serbią o ziemie, Irlandia Północna ze stolicą w Belfast grupą terrorystyczną IRA i przemarszem protestantów
Konflikty w Afryce
начать обучение
Sudan północny (muzułmanie) i południowy (chrześcijanie i ropa naftowa) kłócą się o religię i surowce, Somalia to wojna domowa która podzieliła kraj, Rwanda z konfliktem etnicznym między 2 plemionami Hutu i Tutsi i ludobójstwo
Konflikty w Azji
начать обучение
Palestyna z Izraelem, Kaszmir i Dżammu czyli Pakistan vs Indie albo muzułmanie vs hindusi, Syria to wojna domowa która trwa do dziś, Abchazja i Osetia Płd, Tajwan, Kuryle (wyspy, Rosja i Japonia, Kurdowie (nie maja panstwa, turcja, iran, irak, syria)
podzial swiata linia Brandta
начать обучение
na bogata polnoc i biedne poludnie
Wskazniki
начать обучение
HDI, PKB per capita, Struktura zatrudnienia w III sektorach gospodarki i mozna tez zaliczyc MPI
HDI
начать обучение
Human Development Index, 0-1, blizej 1 to bardziej rozwiniety kraj, < 0,5 to slabo, > 0,8 wysoko, elementy: dochod krajowy per capita, srednia dlugosc zycia ludzi, srednia liczba lat edukacji, oczekiwana liczba lat edukacji dzieci rozpoczynajacych nauke
PKB per capita
начать обучение
produkt krajowy brutto, okreslany w dolarach, zlozony ze wszystkich towarow i uslug wyrworzonych w kraju w ciagu 1 roku kalendarzowego, <2000 slabo, >15000 wysoko
MPI
начать обучение
wskaznik ubostwa, od 0 do 1, im blizej 2 tym biedniejszy kraj, obliczany tylko dla krajow slabo i srednio rozwinietych
3 sektory gospodarki
начать обучение
rolnictwo, przmemysl, uslugi
struktura zatrudnienia w III sektorach gospodarki
начать обучение
wiecej ludzi pracuje w uslugach -> bardziej rozwiniety kraj, wiecej ludzi pracuje w rolnictwie -> slabiej rozwiniety kraj
inne wskazniki
начать обучение
srednia dlugosc trwania zycia, zuzycie energii elektrycznej na 1 mieszkanca, smiertelnosc niemowlat na 1000 urodzen zywych, gestosc sieci drogowej, % PKB przeznaczony na badania i rozwoj
Dostep do dobr i uslug
начать обучение
jak jest dobry to wysoko poziom rozwoju, jak zly to niski poziom roozwoju
dysproporcja
начать обучение
roznica, zaburzenie proporvji/rownowagi
czynniki przyrodnicze wplywajace na dysproporcje rozwoju
начать обучение
stopien zyznosci gleb, dlugosc okresu wegetacji, wystepowanie surowcow mineralnych
czynniki kulturowe wplywajace na dysproporcje rozwoju
начать обучение
poziom nauki i wyksztalcenia, poziom techniki, wplyw religii
czynniki historyczne/polityczne wplywajace na dysproporcje rozwoju
начать обучение
kolonializm, wojny, ekspansje i podboje
czynniki ekonomiczne wplywajace na dysproporcje rozwoju
начать обучение
zasoby finansowe, rozwoj przemyslu, rolnictwa i uslug

Вы должны войти в свой аккаунт чтобы написать комментарий.