Вопрос  |
Ответ |
|
начать обучение
|
|
najpierw Francuzi(rzeka św. Wawrzyńca), Holendrzy(rzeka Hudson) i ostatnia Anglia(wschodnie wybrzeże))
|
|
|
przyczyny rewolucji amerykańskiej начать обучение
|
|
Idee oświeceniowe, decyzja o zatrzymaniu kolonizacji na appalachach, nowe podatki(1765r. opłaty stemplowe), Ustawa o herbacie z 1773r. (tylko brytyjska kompania mogła handlować herbatą) z tego powodu bostońskie picie herbaty
|
|
|
|
начать обучение
|
|
1774r. poparcie reszty kolonii dla zbutowanego Bostonu, deklaracja wierności wobec króla, zobowiązanie się do pokrycia strat kompani wschidnioindyjskiej, potępienie reoresji, bojkot angielskich towarów i utworzenie milicji
|
|
|
|
начать обучение
|
|
1775r. pierwsza bitwa, wygrana Anglików ale duże straty
|
|
|
|
начать обучение
|
|
1775r. powołanie regularnej armii-Jerzy Waszyngton dowódcą
|
|
|
|
начать обучение
|
|
1775r. powołanie regularnej armii-Jerzy Waszyngton dowódcą
|
|
|
uchwalenie deklaracji niepodległości начать обучение
|
|
4 lipca 1776r. przygotowana przez Thomasa Jeffersona, kolonie niezależnymi państwami tworzącymi unię
|
|
|
bitwa pod Saratogą i Yorktown начать обучение
|
|
1777r. wygrana Amerykanów dzięki szkoleniu na wzór pruski. Wygrana w Yorktown w 1781r.
|
|
|
|
начать обучение
|
|
1783r. uznanie niepodległości USA, UK przekazuje USA ziemię między Appalachami a Missisipi, a Hiszpania zdobywa Florydę
|
|
|
skutki rewolucji amerykańskiej начать обучение
|
|
nowe niezależne państwo w Ameryce, nowy ustrój państwa-przyszły wzór dla innych narodów, UK traci kox kolonię, rozwój handlu
|
|
|
Polacy w rewolucji amerykańskiej начать обучение
|
|
Tadeusz Kościuszko i Kazimierz Pułaski-Kościuszko fortyfikowal amerykańskie obozy, walczył pod Saratogą i dowodził fortem West Point/Pułaski uratował Waszyngtona i wielokrotnie walczył, zginął w 1779r. Pod Savannah
|
|
|
uchwalenie konstytucji amerykańskiej начать обучение
|
|
1787r. pierwsza na świecie-USA państwem federacyjnym
|
|
|
|
начать обучение
|
|
trójpodział-ustawodawczą-dwuizbowy Kongres (izba reprezentantów i senat), wykonawczą prezydent(zwierzchnik wojska, szef rządu itp) niezależne sądy z sądem najwyższym na czele.
|
|
|
|
начать обучение
|
|
federaliści(urzędy federacyjne o dużych kompetencjach(od XIXw. repiblikanie)) i antyfederaliści(potem demokraci)
|
|
|
|
начать обучение
|
|
|
|
|
przyczyny rewolucji francuskiej начать обучение
|
|
kryzys ekonomiczny w Francji po 1715r., duże podatki(mimo to szlachta i duchowni nie płacili), tylko szlachta miała fajje urzędy, wzrost wykształcenia wśród mieszczuchów, niepopularność króla
|
|
|
zwołanie stanów generalnych przez Ludwika XVI начать обучение
|
|
1788r. miały zająć się reformą podatkową, stany zwołane po raz pierwszy od 1614r.
|
|
|
posiedzenie stanów generalnych начать обучение
|
|
5 maja 1789r. przedstawiciele szlachty i duchowieństwa odmówili współpracy z stanem trzecim, ten ogłosił się Zgromadzeniem Narodowym
|
|
|
powstanie zgromadzenia konstytucyjnego начать обучение
|
|
1789r do zgromadzenia narodowego dołącza się dużo duchowieństwa i część szlachty. chcieli opracować konstytucję. Paryżanie tworzą gwardię mieszczańską
|
|
|
|
начать обучение
|
|
14 lipca 1789r. bastylia symbolem absolutyzmu, uznawany za początek rewolucji
|
|
|
uchwalenie deklaracji praw człowieka i obywatela начать обучение
|
|
1789r lud francuski jest suwerenny i może wybierać parlamentarzystów, wolność i równość, wolność słowa, prasy i religijna, koniec feudalizmu "wolność równość i braterstwo"
|
|
|
próba ucieczki króla z Paryża начать обучение
|
|
|
|
|
|
начать обучение
|
|
prawica(arystokraci przeciwni zmianom) lewica (radykalni jakobini- Maksymilian Robespierre i korydylierzy- Georges Danton i Jean Paul Marat) na początku chcieli Monarchie konstytucyjną, ale potem się zradykalizowani
|
|
|
|
начать обучение
|
|
1791r. Francja to Monarchia konstytucyjną, trójpodział władzy, władza ustawodawczą-Zgromadzenie Prawodawcza(Legislatywa), ministrowie odpowiedali przed legislatywą, niezależne sądy, król nie mógł wypowiadać wojny, Podział państwa na departamenty
|
|
|
aresztowanie i egzekucja króla начать обучение
|
|
aresztowany 1792r. a w 1793r. stracony jako Ludwik Kapet
|
|
|
ogłoszenie Francji republiką начать обучение
|
|
1792r. rozwiązanie legislatywy i zawiązanie Konwentu Narodowego
|
|
|
|
начать обучение
|
|
1793/94 przez wojnę wypowiedzianą przez Wielką Koalicję (Austria, Prusy, UK, Niderlandy, Hiszpania, Portugalia, włosi i Niemcy) oraz powstanie chłopskie-największe w Wandei
|
|
|
powstanie Komitetu Ocalenia Publicznego начать обучение
|
|
1793r. stał się rządem Francji, władze przejęli jakobini- dyktatura. W tym samym roku uchwalono nową konstytucję-prawa wyborcze dla facetów powyżej 21r., wprowadzenie powszechnej oświaty i gwarancji pomocy dla biednych
|
|
|
|
начать обучение
|
|
Terror wprawadzony przez jakobinów, gilotynowanie wrogów politycznych, powołano po to Trybunał Rewolucyjny/nowy kalendarz, kult najwyższej Istoty(bóg istnieje ale ma wyjebane), usunięcie chrześcijaństwa z życia publicznego
|
|
|
|
начать обучение
|
|
przejęcie władzy przez przeciwników jakobinów. Robespierre i jego koledzy skazani na śmierć
|
|
|
skutki rewolucjii francuskiej начать обучение
|
|
Francja republiką, zniesienie osobistych podatków chłopów, wolność słowa, sumienia, wyznania i druku, obowiązek służby wojskowej, oświata, inspiracja innych narodów, śmierć dużej ilości ludzi
|
|
|
Sejm konwokacyjny(ostatnie bezkrólewie) начать обучение
|
|
1763r. brak opozycji (obecność Rosji) Reformy: nowy regulamin sejmu, koniec kierowania się instrukcjami, koniec liberum Veto w sprawach skarbowych, powołanie komisji skarbowej i wojskowej, uporządkowanie systemu celnego, lustracja dóbr królewskich
|
|
|
reformy Stanisława Augusta Poniatowskiego начать обучение
|
|
uporządkowanie systemu monetarnego, powołanie komisję dobrego porządku działające w miastach i je unowocześniając je
|
|
|
założenie szkoły rycerskiej начать обучение
|
|
1765r. placówka mająca uczyć synów szlacheckich
|
|
|
konfederacja w Słucku, Toruniu i Radomiu начать обучение
|
|
1767r Słuck(prawosławni) i Toruń (protestanci) Radom(katolicy przeciwko prawom innowierców-wsparcie Rosjan)
|
|
|
Sejm w sprawie dysydentów начать обучение
|
|
1767/68 tylko posłowie prorosyjscy, uchwalono prawa dysydentów oraz prawa kardynalne(wolna elekcja, Unia, sejm najważniejszy, liberum Veto, prawo wypowiedzenia posłuszeństwa, nietykalność osobista, dożywotność urzędów, zwierzchność szlachty nad chłopami
|
|
|
|
начать обучение
|
|
1768/72 zawiązana w Barze na Podolu, katolicka, detronizacja króla (1770), w 1771 próba porwania, działania partyzanckie, zdobycie Częstochowy, ostatecznie klęska
|
|
|
skutki konfederacji barskiej начать обучение
|
|
koliszczyzna(bunt chłopów prawosławnych), zajęcie Spisza przez Austrię, I Rozbiór
|
|
|
|
начать обучение
|
|
5 sierpnia 1772r. w Petersburgu
|
|
|
|
начать обучение
|
|
1773/75 akceptacja zmian terytorialnych, król nie mógł już bezpośrednio ministrów, senatorów i oficerów, 1773r. powstanie Komisji Edukacji Narodowej, 1775r. powołanie rady nieustającej-najwyższa władza wykonawcza
|
|
|
|
начать обучение
|
|
1788/92 zawiązanie konfederacji, marszałkowie Stanisław Małachowski i Kazimierz Nestor Sapieha podział na 3 stronnictwa-Patryjotyczne(familia), Królewskie i Hetmańskie.
|
|
|
reformy sejmu czteroletniego начать обучение
|
|
likwidacja rady nieustającej, stały podatek dla szlachty i duchowieństwa(od ziemi), lustracja dóbr królewskich, uchwalenie 100tys wojska(ostatecznie 65tys), 1791r. prawa o miastach oraz reforma sejmików-zniesienie instrukcji poselskich
|
|
|
|
начать обучение
|
|
3 maja 1791r. RP monarchią konstytucyjną, monarchia dziedziczna dla wettinów, trójpodział władzy (wykonawczą król i straż praw), katolicyzm uprzywilejowany
|
|
|
|
начать обучение
|
|
1792r. Szczęsny Potocki, Ksawery Branicki i Seweryn Rzewuski proszą o pomoc Katarzynę II, początek wojny polsko rosyjskiej
|
|
|
przebieg wojny polsko rosyjskej начать обучение
|
|
bitwa pod Zieleńcami w 1792r wygrana, ustanowienie Virtuti Militari, dowódcy Józef Poniatowski i Tadeusz Kościuszko, król dołącza do konfederacji, w 1793r. podpisanie układu rozbiorowego w Petersburgu
|
|
|
przebieg powstania kościuszkowskiego начать обучение
|
|
24 marca 1794r. Tadeusz Kościuszko ogłasza akt powstania, 04.04 wygrana pod Racławicami, maj 1794 Uniwersał połaniecki(wolność osobista dla chłopów), bitwa pod Szczekocinami, przegrana z prusakami, 10.10 bitwa pod Maciejowicami-przegrana, rzeź pragi
|
|
|
konsekwencje powstania Kościuszki начать обучение
|
|
III rozbiór RP-3 stycznia 1795r. koniec RP, abdykacja Stanisława Augusta Poniatowskiego
|
|
|
oświecenie Stanisławowskie начать обучение
|
|
1764/95 okres rozwoju myśli oświeceniowych za panowania Stanisława Augusta
|
|
|
rzeczy utworzone przez Poniatowskiego начать обучение
|
|
czasopismo Monitor, Zabawy Przyjemne i Pożyteczne oraz Teatr Narodowy, Szkoła Rycerska, Komisja Edukacji Narodowej
|
|
|
nowa prywatna rezydencja monarchy начать обучение
|
|
|
|
|
|
начать обучение
|
|
do dyskusji różnych rzeczy-chodzili tam Igancy Krasicki, Adam Naruszewicz, Stanisław Trembecki, Franciszek Bohomalec, Hugo Kołłątaj, Grzegorz Piramowicz i bracia Śniadeccy
|
|
|
artyści na dworze Królewskim Poniatowskiego начать обучение
|
|
Marcello Bacciarelli, Bernardo Belotto zwany Canaletto(malarze) i architekt Domenico Merlin
|
|
|
charakterystyka dworu szlacheckiego начать обучение
|
|
pod koniec XVIIIw. parterowy, murowany, prostokątny, z gankiem z kolumnami zakończony trójkątem
|
|
|
|
начать обучение
|
|
oficjalny nurt propagandowy w polskiej literaturze, mający zwalczać sarmatyzm
|
|
|
powołanie teatru narodowego начать обучение
|
|
1765r. propagował ideały oświecenia. Najbardziej się mu przysłużył dyrektor Wojciech Bogusławski, stworzył pierwszą operę
|
|
|
założenie szkoły rycerskiej начать обучение
|
|
1765r. uczono tam młodych szlachcicow patryjotyzmu. Absolwenci to np Tadeusz Kościuszko i Józef Wybicki
|
|
|
|
начать обучение
|
|
1773r. przejęcie kolegiów skasowanych jezuitów, powołano Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych-sekretarz Grzegorz Piramowicz, hierarchizacja szkół
|
|
|
wybitni uczeni epoki oświecenia начать обучение
|
|
Jan Śniadeckich i Marcin Poczobutt-Odlanicki (astronomowie i matematycy), Jędrzej Śniadecki-chemik i lekarz
|
|
|
