→ Moja Lekcja → Начать обучение / Скачать MP3 карточки

Вопрос		Ответ
1. Kultura начать обучение		całokształt materialnego i duchowego dorobku ludności, wzbogacany i przekazywany z pokolenia na pokolenie.
2. Globalizacja начать обучение		ujednolicanie kultur.
3. Cywilizacja начать обучение		całokształt społeczno-kulturowego rozwoju danego społeczeństwa lub grupy społeczeństw.
4. Sztuka sztukę tworzy człowiek! начать обучение		jest: (wg Władysława Tatarkiewicza) - odtwarzaniem rzeczy - bądź konstruowaniem formy - bądź wyrażaniem przeżyć jeżeli wytwór tego odtwarzania, konstruowania i wyrażania jest zdolny: - zachwycać - bądź wzruszać - bądź wstrząsać WARUNEK
5. Dzieło sztuki начать обучение		jest: - odtwarzaniem rzeczy - bądź konstrukcją formy - bądź wyrażaniem przeżyć jednakże tylko takim odtworzeniem, taką konstrukcją i takim wyrazem, które zdolne, są: - zachwycać - bądź wzruszać - bądź wstrząsać
6. Historia sztuki начать обучение		nauka zajmująca się rozpoznaniem, opisem i klasyfikacją zjawisk w sztuce.
7. Piękno начать обучение		coś, co się podoba człowiekowi.
8. Estetyka начать обучение		nauka o pięknie.
9. Styl начать обучение		zespół cech (formalnych) wspólnych dziełom opartym na tych samych zasadach kształtowania (występuje w większości dziedzin np. architektura, rzeźba i malarstwo) w określonym czasie historycznym (np. gotyk).
10. Kierunek начать обучение		zespół cech wyróżniający dzieła w określonym czasie historycznym, ma węższy zakres niż styl, nie obejmuje wszystkich dziedzin (np. impresjonizm).
11. Nurt начать обучение		wyróżnienie dzieł pod kątem konkretnej cechy lub zespołu cech na przestrzeni dziejów tzn. nie ograniczony czasowo (np. nurt ekspresyjny od prehistorii do współczesności).
12. Kanon начать обучение		wzór, reguła tworzenia sztuki np. w danym okresie w odniesieniu do wszelkich form artystycznych na określonym obszarze.
13. Kicz Camp, czyli konwencja stylistyczna przypisująca rzeczom wartość, tylko dlatego, że są w złym guście). начать обучение		bezwartościowy wytwór sztuki (zamierzony kicz
14. Sztuki plastyczne начать обучение		sztuki odbierane za pomocą zmysłu wzroku.
15. Architektura sakralna начать обучение		budowle służące do celów kultowych, religijnych (architektura kościelna, cerkiewna, klasztorna).
16. Architektura sepulkralna начать обучение		architektura grobowa.
17. Nagrobek начать обучение		trwałe oznaczenie miejsca pochówku ciała lub prochów.
18. Budowle użyteczności publicznej начать обучение		służące do użytku publicznego.
19. Architektura rezydencjonalna начать обучение		siedziba o charakterze reprezentacyjnym.
20. Pałac начать обучение		reprezentacyjna budowla mieszkalna pozbawiona cech obronnych, rezydencja władcy.
21. Skrzydło pałacowe начать обучение		boczna, w stosunku do głównego budynku jego część.
22. Zamek начать обучение		zespół elementów warownych i mieszkalnych, mających razem cechy obronne.
23. Architektura prywatna / mieszkalna начать обучение		architektura służąca do mieszkania.
24. Kolumna начать обучение		pionowa podpora architektoniczna o kolistym przekroju.
25. Trzon начать обучение		główna pionowa część kolumny.
26. Kapitel начать обучение		inaczej głowica, najwyższa, wieńcząca część kolumny.
27. Półkolumna начать обучение		kolumna wystająca z powierzchni muru połową swej grubości.
28. Filar начать обучение		pionowa podpora architektoniczna o kwadratowym przekroju.
29. Półfilar начать обучение		filar wystający z powierzchni muru połową swej grubości.
30. Pilaster начать обучение		płaski filar, nieznacznie wystający ze ściany, posiada strukturę filara (baza, głowica).
31. Lizena начать обучение		płaski, pionowy występ w murze zewnętrznym.
32. Cokół начать обучение		element budowlany służący jako podstawa, na którym umieszczane są rzeźby lub inne dzieła sztuki.
33. Rzeźba pełna начать обучение		rzeźba opracowana ze wszystkich stron.
34. Rzeźba niepełna начать обучение		rzeźba opracowana z kilku stron (nie ze wszystkich).
35. Płaskorzeźba начать обучение		rzeźba opracowana od przodu o różnym stopniu głębokości.
36. Relief начать обучение		rodzaj płaskorzeźby opracowany na jednym poziomie tylko od przodu (w zależności od sposobu opracowania wyróżnia się: relief płaski, wypukły, wklęsły).
37. Snycerstwo начать обучение		sztuka rzeźbienia w drewnie, często o charakterze rzemiosła artystycznego.
38. Gliptyka начать обучение		sztuka rzeźbienia w kamieniach szlachetnych i półszlachetnych.
39. Marmur начать обучение		skała metamorficzna często stosowana do wykonywania rzeźb.
40. Forma rzeźbiarska начать обучение		forma służąca do kształtowania lub powielania przedmiotu, (rozróżnia się formy jednorazowe i trwałe, jedno i kilkuczęściowe, odlewnicze, „na wosk tracony”).
41. Odlew начать обучение		przedmiot wykonany za pomocą formy odlewniczej przez odtworzenie w twardym materiale, najczęściej metalu (jego płynnej konsystencji przed wystudzeniem), wcześniejszego modelu wykonanego za pomocą nietrwałej masy np. gliny, wosku.
42. Brąz начать обучение		stop miedzi z innymi metalami (nie licząc cynku, który z miedzią tworzy mosiądz).
43. Miedź начать обучение		półszlachetny metal, kowalny, ciągliwy, ceniony za swoje właściwości w obróbce.
44. Stiuk начать обучение		materiał zdobniczy w postaci tynku szlachetnego, będący mieszaniną gipsu, wapienia i drobnego piasku lub pyłu marmurowego.
45. Cegła начать обучение		materiał budowlany w kształcie prostopadłościanu, uformowany z gliny, wapna, piasku i cementu.
46. Cement начать обучение		spoiwo hydrauliczne (twardniejące w kontakcie z wodą), otrzymywane z surowców mineralnych.
47. Żelbet / Żelazobeton начать обучение		połączenie betonu (sztucznego kamienia będącego mieszaniną żwiru, piasku i cementu) z wkładami stalowymi, np. prętami.
48. Żelazo начать обучение		metal znany od czasów starożytnych.
49. Polichromia начать обучение		warstwa malarska rzeźby i budynku, obecnie tą nazwą określa się też malarstwo monumentalne na ścianie.
50. Malarstwo monumentalne начать обучение		malarstwo związane z architekturą, ze ścianą.
51. Witraż начать обучение		rodzaj malarstwa monumentalnego wykonanego z kawałków kolorowego szkła, osadzonych w ołowiane ramki.
52. Mozaika начать обучение		rodzaj malarstwa monumentalnego wykonanego z kolorowych kamieni, ceramiki i fragmentów szkła na ścianie. Pełni funkcje dekoracyjną i użytkową.
53. Fresk / alfresco / buonfresco начать обучение		rodzaj malarstwa monumentalnego wykonywanego na ścianie, polegający na malowaniu na mokrym tynku.
54. Malarstwo sztalugowe начать обучение		rodzaj malarstwa tzw. ruchomego czyli możliwego do przeniesienia, malarstwo wykonywane na różnych podobraziach ustawionych na sztaludze.
55. Podobrazie / podłoże malarskie начать обучение		rodzaj podłoża w malarstwie sztalugowym, po którym malarz maluje. Występują podobrazia: drewniane, płócienne, metalowe i papierowe.
56. Malarstwo olejne начать обучение		malarstwo wykonywane z wykorzystaniem farb olejnych.
57. Podmalówka начать обучение		wstępna, często uproszczona wersja obrazu olejnego, lub temperowego.
58. Laserunek начать обучение		przeźroczysta lub półprzeźroczysta warstwa farby, zmieniająca ton lub barwę niższych warstw obrazu.
59. Malarstwo akwarelowe начать обучение		technika malarstwa wodnego i jednocześnie nazwa obrazów wykonywanych tą techniką.
60. Gwasz начать обучение		farba wodna z domieszką kredy lub bieli, oraz gumy arabskiej będącej spoiwem.
61. Malarstwo pastelowe начать обучение		technika malarska i rysunkowa oraz nazwa kolorowych sztyftów, będących nośnikiem barwnika.
62. Malarstwo akrylowe начать обучение		technika malarska, łącząca pigment ze spoiwem z żywic syntetycznych i wodą, umożliwiająca malowanie zbliżone do techniki olejnej lub akwarelowe.
63. Malarstwo temperowe начать обучение		określenie farby, ale także i techniki malarskiej, której spoiwem są emulsje np. żółtka jaj z białym winem (tempera jajeczna).
64. Malarstwo tablicowe начать обучение		malarstwo wykonywane na desce (tzw. tablicy).
65. Krakelury начать обучение		charakterystyczna siatka spękań tworząca się na powierzchni obrazu olejnego.
66. Iluminatorstwo начать обучение		rodzaj malarstwa wykonywanego na kartach ksiąg (malarstwo iluminacyjne).
67. Miniatura начать обучение		dzieło iluminatorstwa, nazwa pochodzi czerwonego barwnika mini, współcześnie tą nazwą określa się też dzieło małych rozmiarów.
68. Rysunek начать обучение		rodzaj sztuk plastycznych wykonywany za pomocą linii na płaszczyźnie.
69. Szkic начать обучение		wstępna realizacja koncepcji artystycznej.
70. Plener начать обучение		twórczość na świeżym powietrzu, w bezpośrednim kontakcie z naturą.
71. Proporcja начать обучение		rozumiana jest jako współgranie poszczególnych części w całości.
72. Linearyzm начать обучение		tendencja w malarstwie lub grafice, polegająca na akcentowaniu kształtów za pomocą konturu i linii.
73. Grafika начать обучение		jeden z działów sztuk plastycznych obejmujący techniki pozwalające na powielanie rysunku na papierze lub tkaninie z uprzednio przygotowanej formy.
74. Druk wypukły начать обучение		rodzaj druku polegający na żłobieniu w matrycy linii i płaszczyzn, które mają pozostać niewydrukowane.
75. Druk wklęsły начать обучение		rodzaj druku polegający na żłobieniu w matrycy linii i płaszczyzn, które mają odbić się na papierze.
76. Druk płaski начать обучение		rodzaj druku polegający na spreparowaniu matrycy tak, aby część mająca pozostać niewydrukowana była odporna na przyjmowanie farby drukarskiej.
77. Drzeworyt начать обучение		technika graficzna należąca do druku wypukłego. W technice tej używana jest deska, na którą nanosi się rysunek i wycina się tło, które na odbitce pozostanie białe.
78. Linoryt начать обучение		technika graficzna należąca do druku wypukłego. Linoryt, jest podobny do drzeworytu, z tym, że zamiast drewna tutaj do wykonania matrycy używa się linoleum.
79. Gipsoryt начать обучение		technika graficzna druku wypukłego, w której matryca wykonana jest z gipsu. Proces technologiczny jest podobny jak w drzeworycie i linorycie.
80. Miedzioryt / sucha igła начать обучение		technika graficzna wklęsła. Rysunek wykonywany jest rylcem na miedzianej płytce następnie pokrywanej farbą. Przed odbiciem w prasie należy usunąć nadmiar farby szmatką.
81. Akwaforta / kwasoryt начать обучение		technika graficzna wklęsła. Miedzianą lub cynową płytkę pokrywa się nierozpuszczalnym w kwasie werniksem akwafortowym, a następnie zdrapuje się go z miejsc, gdzie ma być rysunek.
82. Akwatinta начать обучение		technika druku wklęsłego, zbliżona do akwaforty. Zamiast werniksu w tej technice używa się kalafonii (miękkiej żywicy naturalnej).
83. Litografia начать обучение		technika druku płaskiego, gdzie rysunek przeznaczony do powielenia wykonuje się na kamieniu litograficznym.
84. Monotypia начать обучение		technika rysunkowa uważana za graficzną, wyróżniająca się tym, że pozwala na uzyskanie tylko jednej odbitki. „Matrycę” wykonuje się na płycie metalowej lub szklanej od razu farbą, która ma się odbić na papierze.
85. Kolografia начать обучение		grafika strukturalna, w której na matrycy przykleja się różne fakturalne materiały (nazwa ma podkreślać podobieństwo do kolażu).
86. Sitodruk / serigrafia начать обучение		technika druku, w której formą drukową jest szablon nałożony na drobną, tkaną siatkę. Wykonanie odbitki polega na przetłoczeniu farby przez matrycę.
87. Passe-partout начать обучение		pojęcie, które narodziło się we Francji, określające ramkę kartonową z wycięciem, o powierzchni trochę mniejszej od powierzchni pracy.
88. Sygnatura начать обучение		podpis artysty.
89. Fotografia artystyczna начать обучение		fotografia o walorach artystycznych, rozumiana jako samodzielne dzieło sztuki
90. Rzemiosło artystyczne начать обучение		przedmioty codziennego użytku o wartości artystycznej.
91. Wzornictwo przemysłowe начать обучение		wzornictwo to działalność twórcza mająca na celu uzyskanie określonych cech przedmiotów, nadająca formę ideom tak, by stały się praktycznymi i atrakcyjnymi. Wzornictwo obejmuje projektowanie wzorów wyrobów przeznaczonych do masowej produkcji.
92. Architektura wnętrz начать обучение		dziedzina twórczości artystycznej obejmująca kształtowanie wnętrz architektonicznych zarówno funkcjonalnych, jak i estetycznych, projektowanie wystroju i wyposażenia ruchomego z uwzględnieniem funkcji pomieszczenia.
93. Ceramika начать обучение		wyroby otrzymywane w wyniku wypalenia uformowanej gliny.
94. Terakota начать обучение		glina wypalona, nieszkliwiona.
95. Szkliwo / glazura начать обучение		polewa, którą nakłada się na wyroby ceramiczne, po wypaleniu zastygająca w postaci cienkiej powłoki. W zależności od składu szkliwo może przybierać różne barwy. Nadaje wodoodporność wyrobom z gliny.
96. Porcelana начать обучение		rodzaj ceramiki wykonanej z białej masy o wysokiej jakości, wynalezionej w Chinach w VII w.
97. Tkanina artystyczna / dekoracyjna начать обучение		wyrob włókienniczy z włókien naturalnych, sztucznych lub syntetycznych powstający w procesie tkania przez wprowadzenie między nici osnowy nici wątku wg określonego spłotu, tkanina art. posiada wartości artystyczne i dekoracyjne.
98. Gobelin / tapiseria начать обучение		tkanina dekoracyjna jednostronna o różnorodnej dekoracji.
99. Kilim начать обучение		tkanina dwustronna o charakterze użytkowym, wykonana na krośnie.
100. Tkanina nicielnicowa начать обучение		tkanina użytkowa wykonana na krośnie z nici.
101. Krosno начать обучение		drewniana rama do tkania lub rozpięcia podobrazia malarskiego.
102. Ornament начать обучение		motyw lub zespół motywów zdobniczych.
103. Pigment начать обучение		kryjąca substancja barwiąca, drobno zmielona i nierozpuszczalna w spoiwie, nieprzeźroczysta. Zazwyczaj są to rozdrobnione minerały.
104. Ikonografia начать обучение		nauka zajmująca się rozpoznaniem i klasyfikacją tematów w sztuce.
105. Ikonologia начать обучение		zbiór tematów i ich sklasyfikowanie.
106. Akt начать обучение		przedstawienie postaci nago.
107. Portret начать обучение		artystyczny wizerunek konkretnej osoby lub grupy osób.
108. Portret psychologiczny начать обучение		portret kładący nacisk na oddanie charakteru postaci.
109. Portret reprezentacyjny начать обучение		portret godny: w oficjalnym stroju, pozie i otoczeniu.
110. Autoportret начать обучение		portret własny artysty.
111. Popiersie начать обучение		przedstawienie modelu w ujęciu do ramion.
112. En face / frontalnie начать обучение		- sposób ukazania postaci na wprost widza.
113. Profil начать обучение		sposób ukazania wizerunku postaci widzianej z boku.
114. Karykatura начать обучение		przedstawienie osoby, które cechuje się przesadą w oddaniu charakterystycznych elementów, właściwości i cech.
115. Pejzaż начать обучение		przedstawienie krajobrazu, widok natury lub miejskiego otoczenia.
116. Sztafaż начать обучение		postacie ludzkie, zwierzęta lub inne elementy ożywiające kompozycję, jednak nieodciągające uwagi odbiorcy.
117. Weduta начать обучение		krajobraz miejski przedstawiający ogólny widok miasta lub jego fragment.
118. Marina / pejzaż marynistyczny начать обучение		krajobraz morski, np. widok portu, wybrzeża itd.
119. Nokturn начать обучение		obraz przedstawiający scenę nocną.
120. Martwa natura начать обучение		przedstawienie nieożywionych przedmiotów.
121. Scena animalistyczna начать обучение		- przedstawienie zwierząt lub scen ze zwierzętami (animalistyka).
122. Scena batalistyczna начать обучение		przedstawienie bitwy.
123. Scena rodzajowa начать обучение		przedstawienie sceny z życia codziennego.
124. Scena religijna начать обучение		przedstawienie postaci boskich, scen z Biblii, postaci świętych i błogosławionych, scen z ich życia, przedstawienie dostojników kościelnych i wydarzeń z życia kościoła.
125. Plan начать обучение		rzut budynku z góry.
126. Układ przestrzenny начать обучение		podział wnętrza budowli, układ pomieszczeń i ich wzajemne relacje, komunikacja, oświetlenie i przykrycie.
127. Bryła начать обучение		wygląd budynku z zewnątrz (kształt, usytuowanie, kondygnacje, przykrycie, dekoracja), także określenie rzeźby pełnej.
128. Faktura начать обучение		sposób ukształtowania powierzchni dzieła (malarskiego, graficznego, rzeźbiarskiego, rzemiosła artystycznego, muru) zależny od charakteru tworzywa, techniki, narzędzi oraz stylu. Faktura może być: szorstka, gładka, impastowa itd.
129. Kompozycja начать обучение		(composito -złożenie) - sposób powiązania elementów formalnych dzieła tak, by tworzyły całość.
130. Dekoracja начать обучение		ozdoba, elementy tworzące ozdobę.
131. Schemat kompozycyjny начать обучение		stały układ poszczególnych elementów.
132. Perspektywa начать обучение		umiejętność przedstawiania trójwymiarowej rzeczywistości na dwuwymiarowej płaszczyźnie.
133. Perspektywa linearna /zbieżna / geometryczna начать обучение		- rodzaj perspektywy, w którym im przedmioty dalej od widza, tym wydają się być mniejsze. Są różne rodzaje tej perspektywy w zależności od ujęcia np. perspektywa z lotu ptaka (z góry), perspektywa żabia (z dołu), perspektywa boczna i ukośna.
134. Perspektywa powietrzna начать обучение		rodzaj perspektywy, w której im przedmioty dalej od widza, tym wydają się być bardziej niebieskie.
135. Perspektywa walorowa начать обучение		rodzaj perspektywy w której im przedmioty dalej od widza, tym wydają się być jaśniejsze.
136. Światłocień начать обучение		gra światła i cienia w celu wydobycia efektu trójwymiarowości.
137. Modelunek / modelowanie начать обучение		kształtowanie formy.
138. Impast начать обучение		grube, wypukłe nałożenie farby.
139. Barwa / Kolor начать обучение		- to doznanie zmysłu wzroku odbierającego kolory.
140. Kolor lokalny начать обучение		barwa właściwa przedmiotom, postaciom nie zmieniona przez otoczenie.
141. Relatywizm barwny начать обучение		zmiana barwy pod wpływem światła i barw sąsiadujących.
142. Dominanta kolorystyczna начать обучение		plama barwna, od której w kompozycji zależą inne.
143. Gama barwna начать обучение		zespół barw w obrazie. Rozróżnia się wąską i szeroką gamę barwną.
144. Walor начать обучение		stopień jasności barwy.
145. Monochromatyzm / Gama monochromatyczna начать обучение		kompozycja oparta wyłącznie na różnych odcieniach jednej barwy (i jej rodzaje to: en grisaille, camaïeu).
146. Realistyczny / przedstawienie realistyczne начать обучение		wierne odtworzenie natury.
147. Naturalistyczny / przedstawienie naturalistyczne начать обучение		realistyczne przedstawienie skupiające się na naturze biologicznej człowieka.
148. Weryzm / przedstawienie werystyczne / weryzm начать обучение		realistyczne przedstawienie o mocnym wyostrzeniu mankamentów wyglądu, ukazywanie ludzkiej brzydoty.
149. *Deformacja начать обучение		- zmiana kształtu czegoś, niepożądana lub celowo zastosowana w dziele sztuki.
150. Syntetyzm / przedstawienie syntetyczne начать обучение		przedstawienie upraszczające.
151. Abstrakcyjny / przedstawienie abstrakcyjne начать обучение		przedstawienie oderwane od rzeczywistości.
152. Ekspresja начать обучение		wyrażanie i wywoływanie uczuć.
153. Ekspresyjny / przedstawienie ekspresyjne начать обучение		przedstawienie z naciskiem na emocje.
154. Symboliczny / przedstawienie symboliczne начать обучение		przedstawienie z użyciem symboli, alegorii.
155. Alegoria начать обучение		obrazowe przedstawienie abstrakcyjnego pojęcia.
156. Personifikacja начать обучение		w sztukach plastycznych przedstawienie w postaci ludzkiej zaopatrzonej w atrybuty abstrakcyjnych pojęć.
157. Idealizacja начать обучение		upiększanie.
158. Studium начать обучение		pogłębiona obserwacja.
159. Funkcja kompensacyjna начать обучение		funkcja rekompensująca jakiś brak.
160. Funkcja memoryatywna начать обучение		funkcja upamiętniająca.
161. Funkcja dydaktyczna начать обучение		funkcja nauczająca.
162. Funkcja kultowa начать обучение		przeznaczenie do kultu, oddawania czci.
163. Funkcja sakralna начать обучение		przeznaczenie do modlitwy, kultu religijnego.
164. Funkcja sepulkralna начать обучение		funkcja grobowa.
165. Funkcja dekoracyjna начать обучение		funkcja ozdobna.
166. Funkcja estetyczna начать обучение		funkcja upiększająca.
167. Funkcja ekspresywna начать обучение		funkcja wyrażania i wzbudzania uczuć.
168. Funkcja użytkowa начать обучение		określa przeznaczenie do użytku.
169. Funkcja mieszkalna начать обучение		przeznaczenie do mieszkania.
170. Funkcja rezydencjonalna начать обучение		reprezentacyjne mieszkanie.
171. Funkcja obronna начать обучение		funkcja służąca do obrony.
172. Funkcja propagandowa начать обучение		funkcja służąca przekazywaniu jakiś idei, tez, poglądów.
173. Funkcja reprezentacyjna начать обучение		- związana z reprezentowaniem kogoś lub czegoś w sposób „okazały”.
174. Funkcja magiczna начать обучение		funkcja wyróżniona w kontekście sztuki prehistorycznej, polegająca na wierze w sprawczą moc wyobrażeń („podobne wywołuje podobne”).
175. Zabytek начать обучение		dobro kultury posiadające wartość nie tylko artystyczną, ale i historyczną, lub naukową.
176. Rekonstrukcja начать обучение		uzupełnienie ubytków lub odtworzenie zniszczonej rzeczy do stanu sprzed zniszczenia.
177. Renowacja начать обучение		odświeżenie, odnowienie (dziś synonim konserwacji).
178. Replika начать обучение		powtórzenie wykonania dzieła sztuki.
179. Reprodukcja начать обучение		kopia oryginału wykonana w dowolnej skali metodą drukarską lub fotograficzną.
180. Pastisz начать обучение		dzieło plastyczne świadomie naśladujące inne dzieło, inspirujące się nim, ale nie kopiujące go, często jest to dzieło uznane „przerobione” w indywidualnym stylu innego artysty.
181. Narodowe instytucje kultury начать обучение		instytucje, których zadaniem jest, obok podstawowej działalności, dokumentowanie historii danej instytucji, przechowywanie i udostępnianie np. Filharmonia Narodowa.
182. Muzeum начать обучение		to instytucja, której zadaniem jest naukowa analiza materialnych świadectw cywilizacji człowieka i jego otoczenia, ich pozyskiwanie, przechowywanie, konserwowanie i udostępnianie, celem badań, nauczania i rozrywki.
183. Galeria начать обучение		większa kolekcja dzieł sztuki, zwykle malarstwa i rzeźby, istniejąca jako samodzielna instytucja lub osobny dział w muzeum. Współcześnie tą nazwą obejmuje się też pomieszczenia wystawowe połączone ze sprzedażą dzieł sztuki.
184. Pinakoteka начать обучение		galeria obrazów.
185. BWA / Biuro Wystaw Artystycznych начать обучение		- to galeria sztuki współczesnej, która zajmuje się organizowaniem wystaw, kolekcjonowaniem sztuki współczesnej i sprzedażą dzieł artystów zrzeszonych w ZPAP (Związek Polskich Artystów Plastyków).
187. Wernisaż начать обучение		uroczyste otwarcie wystawy.
188. Finisaż начать обучение		uroczyste zakończenie wystawy.
189. Mecenat начать обучение		to opieka nad nauką i sztuką sprawowana przez państwo, instytucje bądź jednostkę.
190. Mecenas начать обучение		osoba sprawująca mecenat.
191. Sztuka ludowa начать обучение		sztuka tworzona najczęściej przez niewykształconych profesjonalnie artystów ludowych, której formy przekazywane są z pokolenia na pokolenie, zachowując rodzime tradycje.
192. Skansen начать обучение		muzeum na wolnym powietrzu, gromadzące zabytki kultury ludowej.
193. Sztuka prymitywna / Naïwna начать обучение		sztuka tworzona przez niewykształconych artystów, którzy jednak dążą do artystycznego wyrazu swoich wizji.
194. Prehistoria начать обучение		najdawniejszy okres w dziejach ludzkości, do wynalezienia pisma.
195. Sztuka prehistoryczna начать обучение		najwcześniejsze objawy działalności artystycznej człowieka - sztuka powstała w prehistorii.
196. Archeologia начать обучение		nauka zajmująca się badaniem dziejów ludzkości na podstawie śladów materialnych.
197. Perspektywa skręcona начать обучение		przedstawienie zwierzęcia w dwóch różnych ujęciach: tułów z profilu, a rogi ¾, charakterystyczne dla sztuki prehistorycznej.
198. Megality начать обучение		duże, nieobrobione kamienie stanowiące samodzielną budowlę lub element większej budowli.
199. Architektura megalityczna начать обучение		konstrukcje architektoniczne z megalitów.
200. Menhir начать обучение		pojedynczy blok skalny.
201. Alignement начать обучение		aleja menhirów.
202. Dolmen начать обучение		konstrukcja z dwóch pionowo ustawionych menhirów przykrytych od góry trzecim, węższym, prawdopodobnie o funkcji grobowca.
203. Trylit начать обучение		konstrukcja z dwóch pionowo ustawionych menhirów przykrytych od góry menhirem o takiej samej grubości jak podpory.
204. Kromlech начать обучение		krąg menhirów.
205. Mezopotamia начать обучение		Międzyrzecze, starożytna kraina na Bliskim Wschodzie leżąca w dorzeczu rzek Tygrys i Eufrat.
206. Sztuka Sumeryjska начать обучение		sztuka tworzona przez Sumerów, jeden z ludów Starożytnej Mezopotamii (4-2 tys. p.n.e.).
207. Sztuka Asyryjska начать обучение		sztuka tworzona przez Asyryjczyków, jeden z ludów Starożytnej Mezopotamii tzw. północna Mezopotamia (2 tys. p.n. e 6 w. p.n.e.).
208. Sztuka Babilońska начать обучение		sztuka tworzona przez Babilończyków, jeden z ludów Starożytnej Mezopotamii - na południu Mezopotamii (2 tyś. p.n.e. 6 w. p.n.e.).
209. Politeizm начать обучение		wiara w wielu bogów.
210. Pismo klinowe начать обучение		pismo powstałe w starożytnej Mezopotamii posługujące się symbolami, tworzonymi klinem.
211. Ziggurat / Zikkurat начать обучение		monumentalna budowla sakralna w Starożytnej Mezopotamii na planie kwadratu w kształcie kilkukondygnacyjnej wieży, na której szczycie znajdowała się świątynia.
212. Stela начать обучение		rodzaj pomnika nagrobnego najczęściej w kształcie pionowo ustawionej płyty.
213. Lamassu начать обучение		asyryjski demon opiekuńczy przedstawiany jako skrzydlaty byk lub lew o ludzkiej głowie.
214. lapis lazuli / lazuryt начать обучение		minerał w postaci zbitej, nieprzejrzysty, szklisty o niebieskiej barwie, sproszkowany służy do wyrobu farby ultramaryny.
215. Orant / Orantka начать обучение		przedstawienie stojącej frontalnie postaci modlącej się ze wzniesionymi ku górze rękami i rozwartymi dłońmi.
216. Inkrustacja - начать обучение		- technika dekorowania przedmiotów z drewna innymi materiałami, np. masą perłową, tapicerką.
217. Hieroglify начать обучение		pismo obrazkowe Starożytnego Egiptu (święte znaki).
218. Mumia начать обучение		zwłoki, które w sposób naturalny lub wskutek odpowiednich zabiegów nie uległy rozkładowi.
219. Kartonaż начать обучение		„opakowanie mumii” - trumna zawierająca mumii, najczęściej człekokształtna.
220. Sarkofag начать обучение		ozdobna skrzynia mieszcząca trumnę lub same zwłoki.
221. Mastaba начать обучение		w Starożytnym Egipcie jedna z pierwszych form architektury sepulkralnej w kształcie trapezoidalnego nadziemnego nasypu obudowanego cegłami z podziemną komorą grobową.
222. Komora начать обучение		- w starożytnym Egipcie sala sarkofagowa, komora „odrodzenia”, miejsce wiecznego pobytu zmarłego.
223. Ślepe wrota начать обучение		wnęka udająca drzwi.
224. Piramida начать обучение		monumentalna budowla w kształcie czworobocznego ostrosłupa o podstawie kwadratowej, w Starożytnym Egipcie pełniły funkcję grobowców.
225. Pylony начать обучение		rodzaj monumentalnych wież, najczęściej zwężających się ku górze, osłaniających wejście do świątyni egipskiej.
226. Dziedziniec начать обучение		nie przykryta wydzielona przestrzeń w obrębie budynku spełniająca różne funkcje. W Starożytnym Egipcie jedna z części kanonu świątyni.
227. Hypostyl / Sala hypostylowa начать обучение		w architekturze Starożytnego Egiptu wielka sala wsparta na równomiernie rozstawionych kolumnach w świątyni.
228. Przedsionek / Pronaos начать обучение		pomieszczenie przejściowe, w Starożytnym Egipcie jedna z części kanonu świątyni.
229. Sanktuarium / Cella / Naos начать обучение		główna część starożytnej świątyni mieszcząca posąg bóstwa.
230. Kolumna hatorycka начать обучение		kolumna z głową bogini Hator.
231. Kolumna palmowa начать обучение		kolumna w architekturze Starożytnego Egiptu w kształcie pnia palmy z kapitelem w formie rozłożonych liści palmy.
232. Kolumna papirusowa начать обучение		- kolumna w architekturze Starożytnego Egiptu zwężająca się ku górze z głowicą w kształcie kwiatu papirusu (pąku lub kielicha), często cała pokryta dekoracją.
233. Kolumna lotosowa начать обучение		- kolumna w architekturze Starożytnego Egiptu z głowicą w kształcie kwiatu lotosu, najczęściej bez płaskiej podstawy.
234. Obelisk начать обучение		wysoki słup, przeważnie czworoboczny zwężający się ku górze, ścięty na szczycie, o charakterze upamiętniającym.
235. Sfinks начать обучение		w sztuce Starożytnego Egiptu wyobrażenie leżącego lwa z ludzką twarzą, będący symbolem władcy.
236. Nemes начать обучение		chusta wiązana, charakterystyczna dla Starożytnego Egiptu, najczęściej w przedstawieniach faraona.
237. Styl blokowy начать обучение		styl rzeźby wykonanej z jednego bloku skalnego, charakterystyczny dla sztuki Starożytnego Egiptu.
238. Frontalizm начать обучение		cecha rzeźby opracowanej i przeznaczonej do oglądania z przodu.
239. Hieratyzm - начать обучение		tendencja do uwypuklania w dziele sztuki dostojeństwa postaci.
240. Uszebti начать обучение		figurki w kształcie mumii, które symbolizowały służących faraona w jego grobowcu.
241. Perspektywa rzędowa начать обучение		rodzaj perspektywy w Starożytnym Egipcie, w której im coś jest dalej w rzeczywistości, tym jest wyżej na malowidle.
242. Perspektywa kulisowa начать обучение		rodzaj perspektywy w Starożytnej Mezopotamii, w której coś, co jest bliżej, zasłania to, co jest dalej.
243. Perspektywa odrzutowana начать обучение		rodzaj perspektywy w Starożytnej Mezopotamii będący rzutem przedmiotu z kilku punktów, w skrócie wygląda jak płaski przekrój. Stosowana do przedstawiania przedmiotów.
244. Al secco начать обучение		technika malowania na suchym tynku (w przeciwieństwie do fresku, w którym farbę kładzie się na wilgotny tynk).
245. Megaron начать обучение		sala audiencyjna w centralnej części pałacu w kulturze Morza Egejskiego, na planie prostokąta z czterema kolumnami pośrodku podtrzymującymi strop i okrągłym paleniskiem między nimi.
246. Idol начать обучение		figurka kultowa o uproszczonym kształcie, najczęściej kobiety, charakterystyczna dla kultury Morza Egejskiego.
247. Akropol начать обучение		wzgórze w Atenach, gdzie znajduje się największy kompleks świątyń ze Starożytnej Grecji.
248. Teatr начать обучение		w starożytności odpowiednio zabudowana przestrzeń, później specjalny budynek przeznaczony do wystawiania widowisk. W Starożytnej Grecji teatr składał się z wykutej w zboczu wzgórza widowni i okrągłej sceny.
249. Orchestra начать обучение		okrągła scena w teatrze w Starożytnej Grecji.
250. Porządki architektoniczne начать обучение		systemy konstrukcyjno-kompozycyjne kolumn.
251. Baza начать обучение		dolna część, podstawa kolumny.
252. Kanelury / Kanele начать обучение		płytkie, wklęsłe, pionowe wyżłobienia rozciągające się na całej długości trzonu kolumny.
253. Echinus начать обучение		dolna część głowicy doryckiej i toskańskiej w kształcie spłaszczonej poduszki.
254. Abakus начать обучение		najwyższa część głowicy w kształcie prostokątnej płyty.
255. Woluty / Ślimacznice начать обучение		element architektoniczny i dekoracyjny w formie zwoju, występuje w porządku jońskim.
256. Belkowanie начать обучение		element konstrukcyjny, poziomy, wsparty na podporach (kolumnadzie), złożony z trzech części: architraw, fryz, gzyms.
257. Gzyms начать обучение		element architektoniczny w postaci poziomej, zwykle profilowanej listwy wystającej znad powierzchni fryzu, ściany. Chroni elewacje budynku przed ściekającą wodą deszczową.
258. Fryz начать обучение		środkowy, poziomy człon belkowania z reguły leżący między architrawem (poniżej), a gzymsem (powyżej).
259. Architraw начать обучение		najniższy człon belkowania antycznego spoczywający na kolumnach.
260. Tryglif начать обучение		element dzielący fryz w porządku doryckim w postaci trzech pionowych żłobień, występuje na krawędzi, na osi kolumn i pomiędzy kolumnami.
261. Metopa начать обучение		pole na dekorację rzeźbiarską we fryzie w porządku doryckim.
262. Fronton / Przyczółek начать обучение		trójkątny szczyt w architekturze klasycznej, górna część świątyni antycznej z wewnętrznym polem przeznaczonym na dekorację tympanonem.
263. Tympanon начать обучение		pole wewnętrzne frontonu przeznaczone na dekorację.
264. Stylobat начать обучение		najwyższy stopień schodów, czyli tzw. krepid
271. Prostylos начать обучение		rodzaj świątyni z antami, w której dodatkowe kolumny są umieszczone od frontu.
272. Amfiprostylos начать обучение		rodzaj świątyni z antami, w której dodatkowe kolumny są umieszczone od frontu i od tyłu.
273. Tolos / Monopteros / Monopter начать обучение		świątynia na planie koła otoczona kolumnadą.
274. Kariatyda / Kanefora начать обучение		posąg kobiecy stanowiący podporę architektoniczną, kanefora ma dodatkowo na głowie kosz.
275. Atlant / Atlas tytana dźwigającego z rozkazu Zeusa sklepienie nieba). начать обучение		posąg mężczyzny służący za podporę architektoniczną, wspierający głową, barkami lub rękami konstrukcję (nazwa od mitycznego Atlanta
276. Herma начать обучение		element architektoniczny w formie czworokątnego słupa zwężającego się ku dołowi, zwieńczony głową lub popiersiem, w starożytności o charakterze pomnikowym, a w czasach późniejszych jako element architektoniczny przyścienny dekoracyjny.
277. Kontrapost начать обучение		kompozycja statyczna, którą wprowadził Poliklet, oddająca naturalny układ ciała. Ciężar ciała opiera się na jednej z nóg, a dla równowagi optycznej obciążona jest ręka po przekątnej (np. uniesiona).
278. Chryzelefantyna начать обучение		dekoracyjna technika rzeźbiarska polegająca na stosowaniu złota i kości słoniowej jako okładziny posągów drewnianych.
279. Marmury Elgina - начать обучение		- starożytne marmury partenońskie, wywiezione z Aten do Londynu przez lorda Elgina (Thomasa Bruce'a).
280. Patos начать обучение		wzniosłość, stosowanie środków formalnych w celu przekazania wzniosłych treści, wzbudzenia podniosłego nastroju.
281. Układy piramidalne начать обучение		kompozycja spiętrzona do góry, którą można wpisać w trójkąt.
282. Meander начать обучение		ornament inspirowany grecką rzeką, w kształcie linii załamujących się pod kątem prostym.
283. Bukranion начать обучение		ornament z elementem dekoracyjnym w kształcie czaszki byka.
284. Ornament palmetowy начать обучение		ornament inspirowany liśćmi ułożonymi ciągle i symetrycznie.
285. Astragal начать обучение		ornament ciągły w formie pasa z „perełek” ułożonych na zmianę pionowo i poziomo, inaczej jajownik lub perełkowanie; występuje też między trzonem kolumny a głowicą.
286. Kimation начать обучение		ornament joński, ciągły, gdzie występują liście pionowe i gałązki między nimi.
287. Łezki / Gutty начать обучение		element dekoracyjny w porządku doryckim w kształcie „kropel” jako przedłużenie tryglifu poniżej krawędzi fryzu.
288. Centaur pół koń (głowa i tułów do pasa ludzkie, od pasa w dół końskie). начать обучение		mityczna istota pół człowiek
289. Chimera начать обучение		potwór, który ma ciało lwa, głowę kozy na grzbiecie i węża zamiast ogona. Z czasem pojęcie to ewoluowało i w XIX wieku tym pojęciem określano stwory zwierzęce o torsie kobiety.
290. Heros начать обучение		to w mitologii człowiek lub pół-bóg, odznaczający się zaletami duszy lub ciała, ale śmiertelny.
291. Mimesis начать обучение		greckie imitacja, podobieństwo - to zasada twórczego naśladowania.
292. Hydria начать обучение		dzban na wodę.
293. Kyliks начать обучение		waza do picia.
294. Krater начать обучение		waza do mieszania wina z wodą.
295. Amfora начать обучение		naczynie do przechowywania płynów.
296. Firnis начать обучение		materiał angobowy do utrwalenia dekoracji, będący swego rodzaju „lakierem bezbarwnym”, umożliwiał utrzymanie wody w naczyniu oraz zachowanie naturalnego koloru gliny w wazie.
297. Etruskowie начать обучение		starożytny lud zamieszkujący Półwysep Apeniński między IX a I w. p.n.e., współtworzący kulturę starożytnego Rzymu.
298. Tumulus начать обучение		kopiec o stożkowej formie, naturalny lub sztuczny, przykryty fałszywą kopułą, o charakterze sepulkralnym.
299. Akroterion / Naszczytnik начать обучение		to element architektoniczny o charakterze dekoracyjnym, mający na celu optyczne obciążenie dachu. Charakterystyczny dla Starożytnych Etrusków.
300. Toreutyka начать обучение		starożytna technika odlewania brązu.
301. Impasto начать обучение		nieoczyszczona glina zmieszana z piaskiem do formowania naczyń.
302. Bucchero nero начать обучение		ceramika etruska o czarnym kolorze, wypalana z impasto w wysokiej temperaturze.
303. Urbanistyka начать обучение		nauka zajmująca się badaniem, zakładaniem i rozwijaniem miast.
304. Zaprawa начать обучение		mieszanina różnego rodzaju spoiw z piaskiem i wodą, tworząca masę do spajania materiałów budowlanych.
305. Traktat начать обучение		rozprawa naukowa.
306. Castrum Romanum начать обучение		starożytny rzymski obóz wojskowy, stały lub przejściowy, najczęściej z ulicami przecinającymi się pod kątem prostym.
307. Forum начать обучение		główny plac.
308. Amfiteatr начать обучение		w Starożytnym Rzymie kilkukondygnacyjna budowla służąca do wystawiania walk.
309. Circus / Cyrk Rzymski начать обучение		budowla w Starożytnym Rzymie przeznaczona na wyścigi wozów dwukołowych (rydwanów) w kształcie wydłużonego prostokąta o jednym boku zamkniętym półkoliście.
310. Kwadryga / Rydwan начать обучение		dwukołowiec zaprzężony 4 końmi w szeregu przeznaczony do triumfalnych przejazdów.
311. Termy начать обучение		publiczne łaźnie, spełniające funkcje spotkań towarzyskich.
312. Akwedukt начать обучение		wodociąg, w Starożytnym Rzymie monumentalna konstrukcja kilkukondygnacyjna na arkadach, służąca do transportowania wody.
313. Bazylika starorzymska начать обучение		budynek prostokątny o charakterze użyteczności publicznej, w którym odbywał się handel i miał swoje miejsce urząd sędziego.
314. Panteon начать обучение		świątynia wszystkich bogów.
315. Kopuła начать обучение		sklepienie oparte na łuku półkolistym w kształcie czaszy, służące do przykrycia pomieszczeń na planie koła albo wielobocznym.
316. Kasetony начать обучение		wieloboczne, najczęściej kwadratowe zagłębienia w stropie, sklepieniu bądź kopule (w późniejszej sztuce także płyty) o charakterze dekoracyjnym.
317. Oculus начать обучение		okrągły otwór w ścianie lub sklepieniu, najczęściej w szczycie kopuły doświetlający wnętrze.
318. Łuk półkolisty начать обучение		element architektoniczny i dekoracyjny, zakrzywiony i podparty, oparty na wycinku koła.
319. Portyk начать обучение		zewnętrzna część budynku z jednym lub kilkoma rzędami kolumn, osłaniająca najczęściej główne wejście, zwieńczona trójkątnym frontonem.
320. Nisza начать обучение		prostokątne lub półkoliste wgłębienie w ścianie o charakterze dekoracyjnym, często przeznaczone do ustawienia rzeźb.
321. Wnęka начать обучение		wgłębienie w grubości muru, proste lub ujęte w dekoracyjne ramy - nisza.
322. Arkada начать обучение		element architektoniczny składający się z dwóch podpór (filarów bądź kolumn) zwieńczonych u góry ze sobą łukiem.
323. Perystyl начать обучение		(od peristylumotoczony kolumnami) - wewnętrzny dziedziniec lub ogród otoczony portykiem, występujący w świątyniach egipskich oraz w domach patrycjuszy rzymskich.
324. Atrium начать обучение		prostokątne, centralne i reprezentacyjne pomieszczenie w starożytnym rzymskim domu, z compluvium i impluvium.
325. Impluvium начать обучение		zbiornik w kształcie basenu pośrodku atrium, zbierający deszczówkę.
326. Compluvium начать обучение		otwór w środku dachu atrium, przez który wpadało światło i deszcz.
327. Kolumna toskańska начать обучение		kolumna powstała w Starożytnym Rzymie, będąca odmianą porządku doryckiego: z bazą i gładkim trzonem.
328. Kolumna kompozytowa начать обучение		kolumna powstała w Starożytnym Rzymie o głowicy łączącej woluty jońskie z liśćmi akantu z porządku korynckiego.
329. Styl kontynuacyjnej narracji начать обучение		styl dekoracji „opowiadający” historię bez przerw i podziałów kompozycji na odrębne sceny.
330. Mały porządek начать обучение		podpory występujące oddzielnie dla każdej kondygnacji, w obrębie jednej kondygnacji.
331. Spiętrzenie porządków начать обучение		każda kondygnacja posiada podpory w innym porządku, zwykle wzwyż od doryckiego do korynckiego.
332. Pomnik / Monument начать обучение		dzieło sztuki o charakterze upamiętniającym, najczęściej rzeźbiarskie lub architektoniczno-rzeźbiarskie.
333. Łuk triumfalny начать обучение		monumentalny pomnik w formie wolnostojącej bramy, najczęściej dla uczczenia zwycięstwa. Przejście pod łukiem bramy było punktem kulminacyjnym pochodu triumfalnego.
334. Postument / Piedestał начать обучение		podstawa służąca do umieszczenia rzeźby.
335. Statua togata начать обучение		figura rzeźbiarska przedstawiona w todze.
336. Toga начать обучение		długa, udrapowana biała szata.
337. Statua lorica начать обучение		figura rzeźbiarska przedstawiona w zbroi.
338. Gemma начать обучение		dzieło gliptyki, wyrób rzeźbiarski wykonany w kamieniu szlachetnym lub półszlachetnym.
339. Intaglio начать обучение		gemma o wklęsłej dekoracji.
340. Kamea начать обучение		gemma o wypukłej dekoracji.
341. Feston начать обучение		element dekoracyjny w formie podwieszonego po bokach i przewiązanego wstęgami półwieńca z liści, kwiatów i owoców.
342. Malarstwo pompejańskie начать обучение		rzymskie malowidła ścienne odkryte w miastach Imperium Romanum (np. Herculanum, Pompeje i Stabiae), zasypane przez wybuch Wezuwiusza w 79 r. n.e.
343. Enkaustyka начать обучение		antyczna technika malarska, której spoiwem był wosk pszczeli, a pigmenty wymieszane z ciepłym woskiem nakładano pędzlami lub ogrzewanymi szpachlami.
344. Sztuka wczesnochrześcijańska начать обучение		sztuka jaką tworzyli i otaczali się pierwsi chrześcijanie żyjący w Basenie Morza Śródziemnego w okresie od II/III wVI w.
345. Katakumby начать обучение		podziemne cmentarze w formie korytarzy z wydrążonymi w skale grobowcami.
346. Symbol / Emblemat начать обучение		w sztukach plastycznych, znak umowny będący ekwiwalentem, czyli odpowiednikiem określonej treści pojęciowej.
347. Symbolika начать обучение		zasób symboli w danej epoce.
348. Bazylika konstantyńska / chrześcijańska начать обучение		kościół przeznaczony do odprawiania liturgii. Powstał na bazie bazyliki rzymskiej, ale został zmodyfikowany do nowej funkcji. Typowa bazylika wczesnochrześcijańska jest na planie krzyża łacińskiego a nawa główna jest wyższa od naw bocznych.
349. Ołtarz начать обучение		miejsce składania ofiar kultowych, w religii chrześcijańskiej ołtarz jest miejscem modlitwy kapłana i ofiary mszy.
350. Typ bazylikowy начать обучение		typ kościoła, w którym nawa główna jest wyższa od naw bocznych.
351. Krzyż łaciński начать обучение		symbol chrześcijan, rodzaj planu kościoła, ma pionową belkę dłuższą od poziomej.
352. Krzyż grecki начать обучение		odmian krzyża i plan centralny budowli, jest to krzyż równoramienny.
353. Plan centralny / Budowla centralna начать обучение		budowla oparta na zasadzie symetrii, w rzucie poziomym względem dwu przecinających się osi. Są to plany koła, kwadratu, krzyża greckiego oraz plany wieloboczne oparte na kole bądź kwadracie.
354. Memorium начать обучение		budynek upamiętniający postać bądź wydarzenie.
355. Mauzoleum начать обучение		budynek upamiętniający osobę zmarłą, monumentalny grobowiec.
356. Martyrium начать обучение		budynek upamiętniający męczeńską śmierć.
357. Baptysterium начать обучение		budowla przeznaczona do obrzędu chrztu.
358. Nawa начать обучение		część kościoła przeznaczona dla wiernych.
359. Korpus nawowy начать обучение		część kościoła z nawami, poniżej transeptu o ile on występuje, jeśli go nie ma, to jest to część nawowa poniżej prezbiterium.
360. Transept начать обучение		jest to nawa poprzeczna, między prezbiterium a korpusem nawowym, nadająca planowi kształt krzyża.
361. Prezbiterium / Chór начать обучение		miejsce przeznaczone na ołtarz w kościele i miejsce dla duchowieństwa.
362. Tabernakulum начать обучение		mała zamykana szafka w kościele katolickim przeznaczona do przechowywania hostii i komunikantów.
363. Apsyda начать обучение		ściana zamykająca prezbiterium, bądź kaplice i nawy, będąca najczęściej półkolista lub wieloboczna.
364. Zakrystia / Pastoforia начать обучение		boczne pomieszczenie sakralne występujące w świątyniach chrześcijańskich, służące do przechowywania naczyń i szat liturgicznych. Pastoforia to dwudzielna zakrystia złożona z dwóch pomieszczeń po obu bokach apsydy.
365. Narteks начать обучение		zabudowany przedsionek w kościołach wczesnochrześcijańskich, bizantyńskich i wczesnośredniowiecznych.
366. Liturgia начать обучение		msza święta.
367. Kolory liturgiczne начать обучение		to 5 kolorów symbolicznych stosowanych w szatach kościelnych na odpowiednie uroczystości: biały, czerwony, zielony, fioletowy i czarny.
368. Ornat начать обучение		wierzchnia szata liturgiczna, przeznaczona do mszy.
369. Paliusz начать обучение		element stroju liturgicznego, wełniana biała taśma noszona na ramionach ozdobiona wyhaftowanymi 6 czarnymi krzyżykami.
370. Stuła начать обучение		szeroka wstęga, lekko rozszerzana na końcach zakładana na szyję.
371. Pastorał начать обучение		długa, zdobiona laska zakończona spiralą zwaną krzywaśnią lub łac. kurwaturą, pierwotnie służąca do podpierania się. Atrybut biskupów.
372. Mitra начать обучение		uroczyste nakrycie głowy wyższego duchowieństwa, w obrządku wschodnim w kształcie korony zwieńczonej krzyżem, w kościele rzymskokatolickim inaczej infuła w kształcie dwóch trójkątów połączonych opaską z dwiema wiszącymi z tyłu taśmami.
373. Tiara начать обучение		uroczyste nakrycie głowy papieża ozdobione trzema koronami symbolizującymi potrójną władzę (arcykapłana, króla, proroka).
374. Bizancjum начать обучение		Wschodnie Cesarstwo Rzymskie założone po podziale Imperium Romanum na dwa cesarstwa w 395 r., najświetniejszy okres rozwoju przypada na okres panowania cesarza Justyniana (527-565), historię Bizancjum kończy podbój przez Turków w 1453 r.
375. Sztuka bizantyńska начать обучение		sztuka powstająca w ramach Cesarstwa Bizantyńskiego, chrześcijańska, kontynuująca tradycje sztuki antycznej.
376. Eksedra начать обучение		półkolista nisza/wnęka przypominająca apsydę.
377. Empory начать обучение		druga kondygnacja naw bocznych, ew. obejścia.
378. Pendentywy / Żagielki начать обучение		narożne sferyczne wycinki sklepienia umożliwiające oparcie kopuły na planie czworoboku.
379. Trompy начать обучение		narożne wysklepki o kształcie wycinka stożka, składające się z jednego lub kilku łuków konstrukcyjnych zmniejszających się ku dołowi. Trompy umożliwiają przejście z wielobocznego planu do kopuły.
380. Ikona начать обучение		obraz kultowy, przeznaczony do modlitwy, wyobrażający osoby święte, sceny biblijne i religijno-symboliczne.
381. Ikonoklazm начать обучение		okres w historii Bizancjum, w którym dążono do zniesienia kultu świętych obrazów.
382. Izokefalizm начать обучение		zasada kompozycji wielofigurowej, którą cechuje ustawienie głów na tej samej wysokości.
383. Cerkiew начать обучение		świątynia obrządku wschodniego prawosławnego i grekokatolickiego.
384. Sobór начать обучение		główna cerkiew miasta, kościół katedralny - biskupi.
385. Ikonostas начать обучение		w cerkwi przegroda oddzielająca prezbiterium od nawy głównej, z zawieszonymi lub namalowanymi ikonami.
386. Koncha apsydy начать обучение		wewnętrzna ściana apsydy.
387. Mistyczny materializm начать обучение		nurt filozoficzno-religijny, który wierzy w to, że kontemplacja piękna ziemskiego prowadzi duszę do Boga.
388. Pantokrator начать обучение		typ ikonograficzny przedstawienia Jezusa Chrystusa jako władcy siedzącego na tronie z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa i Księgą Ewangelii.
389. Maiestas Domini начать обучение		przedstawienie Chrystusa jako boskiego władcy, tronującego na kuli świata bądź tęczy, w mandorli.
390. Aureola / Nimba начать обучение		świetlisty otok wokół postaci, lub samej głowy, symbolizujący boskość postaci.
391. Mandorla начать обучение		(od mandorle -migdał) - rodzaj aureoli otaczającej postać tronujących Jezusa lub Maryi w kształcie owalu o ostrych zakończeniach.
392. Anastasis начать обучение		scena ukazująca Zmartwychwstanie Jezusa.
393. Veraikon начать обучение		obraz z przedstawieniem twarzy Chrystusa, uważany za powstały w sposób nadnaturalny, najbardziej popularny to tzw. Mandylion czyli twarz odbita na chuście św. Weroniki, o długich włosach z brodą.
394. Trójca Święta начать обучение		w sztuce przedstawienie Boga równocześnie w trzech postaciach: Bóg Ojciec, Syn Boży i Duch Święty w postaci gołębicy.
395. Eleusa начать обучение		(Umilenie; MB Czuła) typ ikonograficzny przedstawienia Matki Boskiej z Dzieciątkiem ukazujący czułość między Matką a Synem przytulającym policzek do Jej twarzy.
396. Hodegetria начать обучение		typ ikonograficzny przedstawienia Matki Boskiej, w którym Matka Boska wskazuje na Chrystusa trzymanego na lewym ramieniu, w sztuce bizantyńskiej czasem trzyma, prezentuje Dzieciątko przed sobą.
397. Deesis начать обучение		typ ikonograficzny przedstawienia Chrystusa w środku a po Jego bokach Maryję oraz Jana Chrzciciela.
398. Sacra Conversazione начать обучение		(Święta Rozmowa) typ ikonograficzny w którym Matka Boska zajmuje centralne miejsce, a po jej bokach symetrycznie ustawieni są święci.
399. Psałterz начать обучение		zbiór psalmów używany jako modlitewnik bądź śpiewnik.
400. Islam начать обучение		najmłodsza z religii monoteistycznych wyznająca wiarę w jednego Boga, która rozwineła się wśród mieszkańców Półwyspu Arabskiego.
401. Koran начать обучение		święta księga Islamu, która składa się ze 114 sur, czyli rozdziałów. Porusza sprawy wielkie i międzyludzkie.
402. Muzułmanin начать обучение		wyznawca Islamu, „uległy” wobec Boga.
403. Meczet начать обучение		miejsce modlitwy, gdzie pada się na twarz. Sala modłów jest głównym pomieszczeniem, nie ma ołtarza i nie wolno używać pojęcia „kościół”.
404. Minaret начать обучение		smukła wieża przy meczecie, z której wierni przez muezzina wzywani są 5 razy dziennie do modlitwy.
405. Mihrab начать обучение		nisza w ścianie w sali modłów w meczecie, zwieńczona łukiem, zwrócona w kierunku Mekki, symbolizująca drzwi do Raju.
406. Łuk podkowiasty начать обучение		łuk typowy dla islamu, przypominający kształtem grecką Ω.
407. Mudejar начать обучение		styl w hiszpańskiej architekturze i sztuce, połączenia elementów islamskich i chrześcijańskich, rozwijający się między VIII a XVII w. Charakteryzuje go bogactwo dekoracji ornamentalnej wywodzącej się ze sztuki Islamu, połączone ze swobodą kompozycji
408. Mukarnas начать обучение		motyw konstrukcyjno-dekoracyjny charakterystyczny dla architektury muzułmańskiej, złożony ze spiętrzonych elementów komórkowych, przypominających razem naturalne stalaktyty. Spełniają zwykle rolę tromp lub pendentywów.
409. Kaligrafia начать обучение		sztuka pięknego pisania.
410. Arabeska начать обучение		ornament roślinny ze stylizowanej wici roślinnej, zakomponowany symetrycznie o geometrycznej ścisłości.
411. Wici roślinna начать обучение		ornament roślinny w formie wijącej się lub spiralnie skręcanej łodygi z liśćmi, czasami z kwiatami.
412. Maureska / Moreska начать обучение		symetryczny ornament stworzony z mocno przestylizowanej wici roślinnej, która wypełnia całą płaszczyznę.
413. Horror vacui начать обучение		dosłownie “lęk przed pustką”, to cecha określająca nadmierną de
414. Amor vacui начать обучение		dosłownie „umiłowanie pustki”, to cecha określająca oszczędną dekorację, z dużymi pustymi powierzchniami.
415. Średniowiecze начать обучение		okres w historii w kręgu kultury eu obejmujący czasy między upadkiem cesarstwa rzymskiego a przemianami zachodzącymi w Eu w dobie Odrodzenia (V w. XV w.). Nazwa miała podkreślać „pustkę” między Starożytnością a jej „odrodzeniem” w renesansie.
416. Sztuka przedromańska начать обучение		sztuka rozwijająca się we wczesnym średniowieczu od przełomu VIII i IX w.
417. Sztuka karolińska начать обучение		1 okres sztuki przedromańskiej w okresie panowania cesarza Karola Wielkiego (771-814) w obrębie tzw. w renesansu karolińskiego.
418. Renesans karoliński начать обучение		pierwszy okres rozwoju sztuki po upadku Imperium Romanum za panowania Karola Wielkiego, który chciał odrodzić wielkość Cesarstwa, także za pomocą sztuki.
419. Sztuka ottońska начать обучение		2 okres sztuki przedromańskiej rozwijający się za panowania cesarzy z dynastii Ottonów (X w.).
420. Kościół начать обучение		świątynia chrześcijańska do sprawowania publicznego kultu religijnego.
421. Kościół orientowany начать обучение		kościół, którego prezbiterium jest umieszczone na wschodzie i wierni modlący się są zwróceni na wschódw stronę miejsc związanych z dziejami Chrystusa (Betlejem, Jerozolima), oraz symbolicznie w stronę wschodu słońcaświatła (Bóg = światło).
422. Kolegiata начать обучение		kościół przy którym jest zakon.
423. Katedra начать обучение		główny kościół biskupa diecezjalnego, arcybiskupa bądź patriarchy.
424. Kościół Bazylika начать обучение		status kościoła o specjalnych przywilejach papieskich, w tym wyróżnia się Bazylikę Mniejszą i Bazylikę Większą (z ołtarzem papieskim).
425. Kościół parafialny начать обучение		główny kościół gminy kościelnej.
426. Kościół farny / Fara - dawna nazwa głównego kościoła miejskiego pod opieką cechu. начать обучение		- dawna nazwa głównego kościoła miejskiego pod opieką cechu.
427. Kaplica начать обучение		mała budowla kultowa wolnostojąca lub połączona z kościołem.
428. Charakter addycyjny начать обучение		cecha architektury romańskiej określająca prostotę budowli złożonej z podstawowych brył geometrycznych.
429. Ambit начать обучение		obejście wokół prezbiterium, powstałe z przedłużenia naw bocznych, charakterystyczne zwłaszcza dla kościołów pielgrzymkowych.
430. Westwerk начать обучение		rozbudowana zachodnia część bazyliki, charakterystyczna dla architektury przedromańskiej, zawierająca empory.
431. Alternacja начать обучение		układ elementów dekoracyjnych, bądź architektonicznych, występujących na przemian.
432. Kościół salowy начать обучение		kościół jednonawowy, w którym prezbiterium i nawa mają tę samą szerokość, wysokość i przykrycie.
433. Klasztor начать обучение		zamknięty zespół budynków, lub pomieszczeń, zamieszkania zakonników lub zakonnic.
434. Kapitularz начать обучение		sala w klasztorze przeznaczona do zebrań zakonników, przeważnie o charakterze reprezentacyjnym, miejsce narad.
435. Skryptorium начать обучение		pracownia mnichów przepisujących i dekorujących księgi.
436. Refektarz начать обучение		jadalnia w klasztorze.
437. Wirydarz начать обучение		kwadratowy lub prostokątny ogród umieszczony wewnątrz murów klasztornych.
438. Krużganki начать обучение		zewnętrzny ciąg komunikacyjny wzdłuż ściany budynku, najczęściej od strony dziedzińca, ogrodu.
439. Dormitorium начать обучение		sala sypialna zakonników w klasztorze.
440. Lavatorium начать обучение		umywalnia zakonników w klasztorze.
441. Insygnia начать обучение		- zewnętrzne oznaki władzy, godności, stanu.
442. Regalia начать обучение		insygnia władzy królewskiej: korona, berło, jabłko.
443. Ewangeliarz начать обучение		ozdobna księga liturgiczna zawierająca teksty 4 Ewangelii.
444. Plecionka начать обучение		ciągły ornament złożony z linii, pasów, taśm, listew, wici roślinnych itd.
445. Ornament zoomorficzny начать обучение		ornament oparty na motywach zaczerpniętych z realnego bądź fantastycznego świata zwierząt.
446. Styl romański начать обучение		styl w sztukach plastycznych rozwijający się od XI do XIII w. w epoce średniowiecza; nazwa podkreśla inspiracje sztuką antyczną, w tym starożytną rzymską.
447. Teocentryzm начать обучение		„Bóg w centrum” - prąd umysłowy skupiony na Bogu i podporządkowujący Mu życie człowieka.
448. Monastycyzm начать обучение		ruch zakonny, rozwój życia zakonnego.
449. Sklepienie начать обучение		konstrukcja budowlana o przekroju krzywoliniowym, służąca do przykrycia odpowiedniej przestrzeni budynku.
450. Sklepienie kolebkowe начать обучение		sklepienie oparte na łuku półkolistym, w kształcie połowy leżącego walca.
451. Gurty начать обучение		wewnętrzne łuki wzmacniające sklepienie.
452. Sklepienie krzyżowe начать обучение		sklepienie powstałe z dwóch krzyżujących się kolebek.
453. Więźba dachowa начать обучение		drewniany szkielet, konstrukcja dachu.
454. Przęsło начать обучение		powtarzający się element konstrukcyjny, zawarty pomiędzy sąsiadującymi podporami.
455. System wiązany начать обучение		system kompozycyjny i konstrukcyjny sklepienia krzyżowego, w którym jednemu przęsłu nawy głównej odpowiadają dwa przęsła nawy bocznych.
456. Biforium начать обучение		dwudzielne arkadowe okno o charakterze dekoracyjnym.
457. Triforium начать обучение		trójdzielne arkadowe okno o charakterze dekoracyjnym.
458. Fryz arkadkowy начать обучение		dekoracyjny pas złożony z arkadek przy gzymsie wieńczącym lub dzielącym ściany, typowy dla architektury przedromańskiej i romańskiej
472. Tetrakonchos начать обучение		budowla centralna o czterech absydach (plan „czwórliscia).
473. Blenda - начать обучение		„ślepy otwór” - płytka wnęka w murze o charakterze dekoracyjnym.
474. Krypta начать обучение		podziemne ciemne pomieszczenie w kościołach pod prezbiterium, mieszczące relikwie lub grób świętego.
475. Kruchta начать обучение		przedsionek kościelny poprzedzający główne wejście.
476. Sygnaturka начать обучение		mała wieżyczka kościelna z niewielkim dzwonem.
477. Tympanon fundacyjny начать обучение		tympanon z przedstawieniem fundatora z modelem budowli.
478. Patena начать обучение		naczynie liturgiczne w kształcie płaskiego talerza służące podczas komunii, aby Hostia nie upadła.
479. Kielich начать обучение		naczynie do picia składające się z czary, trzonu i stopy.
480. Emalia начать обучение		technika zdobnicza w złotnictwie polegająca na stopieniu sproszkowanego szkła i nałożeniu na podłoże metalowe.
481. Niello начать обучение		technika zdobnicza w złotnictwie polegająca na wypełnieniu dekoracji rytej w metalu ciemną pastą, złożoną z siarczków srebra, miedzi i ołowiu, a następnie wypolerowaniu powierzchni.
482. Repusowanie / Trybowanie начать обучение		technika kształtowania wyrobów z blachy polegająca na kuciu, bez użycia modelu, blachy na zimno, puncami lub młotkami.
483. Puncowanie начать обучение		technika złotnicza wykańczania przedmiotów metalowych w celu uzyskania wyrazistości dekoracji.
484. Cyzelowanie начать обучение		ostateczne wykończenie powierzchni przedmiotu metalowego.
485. Filigran начать обучение		technika zdobnicza w złotnictwie polegająca na wykonaniu ornamentu lub całego elementu z bardzo cienkich drucików w połączeniu z granulacją.
486. Granulacja начать обучение		technika zdobnicza w złotnictwie polegająca na wykonywaniu ornamentu z drobnych metalowych kuleczek.
487. Monstrancja начать обучение		naczynie liturgiczne służące do kultowego ukazywania i przenoszenia Hostii, składa się ze stopy trzonu (często z nodusem wydatnym zgrubieniem) i glorii ze szklaną puszką w środku zawierającą tzw. melchizedech -metalowy półksiężyc podtrzymujące hostię
488. Antaby начать обучение		metalowe uchwyty do drzwi spełniające funkcje klamki, z obręczą za którą ciągnie się drzwi.
489. Kołatka начать обучение		przedmiot służący do stukania w drzwi, bramę, najczęściej metalowy przyczepiony do muru, o jednej części ruchomej.
490. Gotyk начать обучение		styl epoki średniowiecza, który rozwijał się między XII a XV wiekiem. Giorgio Vasariego, który określił tę sztukę jako gocką czyli barbarzyńską, złą. Główne cechy stylu: łuk ostry sklepienie krzyżowo-żebrowe system przyporowy wertykalizm, ekspresja.
491. Mistycyzm начать обучение		prąd umysłowy dążący do bezpośredniego kontaktu z Bogiem.
492. Łuk ostry начать обучение		łuk złożony z dwóch odcinków prostej stykających się pod ostrym kątem, typowy dla konstrukcji stylu gotyckiego.
493. Sklepienie krzyżowo-żebrowe начать обучение		charakterystyczne dla stylu gotyckiego sklepienie oparte na łuku ostrym, składające się z dwóch skrzyżowanych łuków ostrych i od wewnątrz wzmocnione na linach przecinania się kolebek dodatkowymi żebrami.
494. Sklepienie gwiaździste начать обучение		odmiana sklepienia krzyżowo-żebrowego o dodatkowych podziałach tworzących układ gwiazdy.
495. Sklepienie wachlarzowe начать обучение		zbudowane jest na żebrach promieniście rozchodzących się z przyściennych punktów podparcia, tworzących układ przypominający wachlarze.
496. Sklepienie sieciowe начать обучение		rodzaj sklepienia popularnego pod koniec gotyku, najczęściej kolebkowego, w którym wprowadzono krzyżujące się żebra tworzące siatkę rombów, co nadaje mu kształt sieci.
497. Sklepienie kryształowe начать обучение		sklepienie stosowane w późnym gotyku, w którym zrezygnowano z żeber, a wysklepki sklepienne mają ostre krawędzie. Uzyskiwano w ten sposób powierzchnie złożone z licznych, małych wysklepek, uwypuklanych grą światłocieniową.
498. Sklepienie piastowskie - odmiana sklepienia krzyżowo-żebrowego, w której zastosowano dodatkowy punkt podparcia na jednym z boków начать обучение		wyprowadzane z niego żebra dzielą sklepienie na trzy duże pola, z których każde dodatkowo podzielone jest jeszcze na trzy części, co w efekcie tworzy układ dziewięciu trójkątów.
499. Służki начать обучение		pionowe cienkie elementy kamienne o przekroju wałka zespolone z filarem, przenoszące na niego ciężar sklepienia.
500. Zwornik / klucz sklepienia начать обучение		środkowy szczytowy kliniec łuku lub sklepienia, wyróżniający się kształtem i dekoracyjnym charakterem.
501. Wspornik начать обучение		element architektoniczny mający na celu podtrzymanie np. sklepienia, osadzony w ścianie i wysunięty przed jej lico, często dekorowany.
502. Wertykalizm начать обучение		zasada kompozycji polegająca na podkreśleniu i wydobyciu pionowych osi dzieła, kierunków pionowych (przeciwieństwo horyzontalizmu).
503. Laskowanie начать обучение		profilowane elementy pionowe podkreślające wertykalizm.
504. Przypora / skarpa начать обучение		pionowy element konstrukcyjny, architektoniczny w formie prostego filara przyściennego, wzmacniający konstrukcję, np. przenosi ciężar sklepienia na fundament.
505. Łuk przyporowy начать обучение		element gotyckiego systemu konstrukcyjnego mający za zadanie przerzucanie ciężaru sklepienia nad nawami bocznymi na zewnętrzne przypory.
506. System szkieletowy / przyporowy начать обучение		system konstrukcyjny char. dla stylu gotyckiego, um. przesklepienie dużych wysokich przestrzeni, w którym ciężar sklepienia krzyżowo-żebrowego jest przenoszony cz. za pośrednictwem służek na filary, cz. przez zewnętrzne łuki przyporowe na przypory.
507. Rozeta начать обучение		duże okrągłe okno wypełnione kamienną dekoracją o charakterze stylizowanej róży, mieszczące witraż.
508. Maswerk начать обучение		dekoracja architektoniczna stylizowana na kształt koniczyny, najczęściej wypełniająca szczyt łuku ostrego.
509. Pinakiel / Fiala начать обучение		rodzaj zwieńczenia w formie małej wieżyczki, np. na zakończeniu przypory.
510. Sterczyna начать обучение		mały pionowy element wieńczący np. pinakiel, mały obelisk.
511. Wimperga начать обучение		charakterystyczne dla stylu gotyckiego zwieńczenie w formie trójkąta, np. nad łukiem ostrym okien, portalu.
512. Rzygacz / Gargulec начать обучение		ozdobne zakończenie rynny dachowej odprowadzającej wodę z dala od lica muru.
513. Maszkaron начать обучение		motyw dekoracyjny w formie stylizowanej i zdeformowanej głowy ludzkiej lub zwierzęcej.
515. Kwiaton начать обучение		architektoniczny element dekoracyjny w formie pęku kwiatów występujący jako zwieńczenie np. pinakli.
517. Flamboyant / Gotyk płomienisty начать обучение		ostatnia faza sztuki późnego gotyku we Francji o bogatej dekoracji i ornamentach zbliżonych kształtem do płomienia lub rybiego pęcherza.
519. Pietà начать обучение		typ ikonograficzny dogmatyczny będący przedstawieniem opłakującej Matki Boskiej trzymającej ciało zdjętego z krzyża Chrystusa.
520. Krucyfiks начать обучение		krzyż z przedstawieniem Chrystusa.
521. Pasja начать обучение		historia męki Chrystusa.
522. Arma Christi начать обучение		narzędzia męki Chrystusa ukazywane jako symbole Jego cierpienia np. korona cierniowa, gwoździe.
523. Perizonium начать обучение		szata okrywająca łono Jezusa.
524. Draperia начать обучение		tkanina ułożona w dekoracyjne fałdy.
525. Chrystus Frasobliwy начать обучение		typ ikonograficzny będący przedstawieniem siedzącego Chrystusa, zamyślonego z podpartą na dłoni głową.
526. Nurt dolorystyczny начать обучение		nurt koncentrujący się na Męce Chrystusa, narzędziach Męki i przedstawieniu cierpienia Chrystusa i Maryi Mater Dolora czyli Matka Cierpiąca.
527. Vir Dolorum / Mąż Boleści / Chrystus Boleściwy начать обучение		przedstawienie Chrystusa z atrybutami męki i pokazującego rany.
528. Devotio moderna начать обучение		„nowa pobożność” - nurt pobożności rozwijający się w XIV i XV w. w Niderlandach i Nadrenii propagujący ubóstwo i pobożność.
529. Dewocja - начать обучение		prywatna modlitwa, kontemplacja i pobudzanie wewnętrznych religijnych przeżyć.
530. Poliptyk начать обучение		wieloskrzydłowy ołtarz szafiasty charakterystyczny dla gotyku.
531. Tryptyk начать обучение		poliptyk składający się z trzech części: środkowej nieruchomej i dwóch ruchomych skrzydeł po bokach.
532. Pentaptyk начать обучение		poliptyk składający się z pięciu części: dwóch skrzydeł nieruchomych i dwóch ruchomych, zamykających część środkową.
533. Predella / Nadmensa начать обучение		najniższa część poliptyku, jego podstawa spoczywająca na mensie (dawniej kapłan stał tyłem do wiernych a przodem do ołtarza).
534. Drzewo Jessego начать обучение		motyw ikonograficzny przedstawiający rodowód Chrystusa.
535. Mensa начать обучение		stół ołtarzowy, na którym sprawowana jest ofiara mszy.
536. Retabulum / Nastawa ołtarzowa начать обучение		główna środkowa część ołtarza szafiastego.
537. Tumba начать обучение		zasadnicza część nagrobków gotyckich i renesansowych o kształcie skrzyni zamkniętej od góry płytą z rzeźbioną postacią zmarłego.
538. Epitafium начать обучение		ozdobna tablica upamiętniająca zmarłego wmurowywana w ściany kościoła (różni się od zwykłej tablicy nagrobnej, która jest pozbawiona ozdób).
539. Hagiografia начать обучение		żywoty świętych będące inspiracją do przedstawiania świętych z nimbami i atrybutami.
540. Atrybut начать обучение		przedmiot lub symbol pozwalający zidentyfikować przedstawioną postać, dodany jako jej znak rozpoznawczy.
541. Relikwiarz начать обучение		sprzęt kultowy służący do przechowywania relikwii, przybierający różne kształty.
542. Apokryfy начать обучение		księgi i fragmenty ksiąg, w tym pisma żydowskie lub wczesnochrześcijańskie, które nie zostały uznane przez Kościół za kanoniczne i nie zostały włączone do kanonu Biblii.
544. Styl międzynarodowy w średniowieczu начать обучение		późna faza stylu gotyckiego (1390-1430/50) rozróżniana w nastrojowym malarstwie i rzeźbie, cechująca się liryzmem i pewną wytwornością.
545. Szkoła artystyczna - начать обучение		- krąg artystów tworzących w podobnym stylu w danym miejscu i czasie np. małopolska szkoła malarstwa tablicowego.
546. Typ halowy / Hala начать обучение		typ kościoła, w którym wszystkie nawy są tej samej wysokości.
547. Barbakan / Rondel начать обучение		dzieło obronne wysunięte przed linię murów, najczęściej w formie baszty cylindrycznej z bramą.
548. Baszta начать обучение		wieża warowna fortyfikacji średniowiecznych częściowo wysunięta przed lico murów.
549. Bastion начать обучение		element umocnień obronnych w postaci wysuniętych narożników w kształcie pięcioboku.
550. Krenelaż / Blanki начать обучение		ząbkowanie/zęby wieńczące mur obronny w średniowieczu z regularnymi prześwitami umożliwiającymi strzelanie przez łuczników.
551. Rynek начать обучение		główny wielofunkcyjny plac miasta przeznaczony na handel i siedzibę władz.
552. Ratusz начать обучение		siedziba władz miejskich.
553. Cech начать обучение		zrzeszenie rzemieślników jednego zawodu.
554. Gmerk начать обучение		znak kamieniarski jako sygnatura czyli podpis strzechy, cechu, mistrza.
555. Wzornik начать обучение		zbiór rysunków, najczęściej sztychowanych (czyli powielonych w druku wklęsłym), zawierający wzory elementów architektonicznych, ornamentów, kształtów przedmiotów.
556. Strzecha budowlana начать обучение		średniowieczne zrzeszenie architektów i kamieniarzy dla zrealizowania wielkich przedsięwzięć budowlanych.
557. System filarowo-skarpowy начать обучение		odmiana gotyckiego systemu konstrukcyjnego, występująca w kościołach krakowskich, w którym konstrukcję wspierają skarpy (przypory) dobudowane do filarów międzynawowych, od strony nawy bocznej.
558. En grisaille / Grisaille начать обучение		malowidło monochromatyczne naśladujące płaskorzeźbę lub rzeźbę wykonane kolorem szarym.
559. Protorenesans начать обучение		okres w sztuce późnego średniowiecza na terenie Włoch, Niemiec, Niderlandów i południowej Francji będący zapowiedzią renesansu.
561. Prekursor начать обучение		(łac. poprzednik) - artysta wprowadzający nowe elementy w swojej twórczości, wpływający bezpośrednio na rozwój kolejnego zjawiska.
562. Maesta начать обучение		przedstawienie Matki Boskiej na tronie w otoczeniu aniołów.
563. Nowożytność начать обучение		epoka w historii wyróżniona po średniowieczu, symbolicznie datowana od XV w. (1453 upadek Konstantynopola, 1492 odkrycie Ameryki), do XVIII w. i rozwoju oświecenia (niektórzy historycy datują nowożytność do początku XIX w.).
564. Renesans / Odrodzenie начать обучение		styl w sztuce początku XV w rozwijający się do końca XVI w, którego gł. cechą była insp. k. antyczną. Gł. cechy to insp. formami szt.st., ład i harmonia dążenie do idealnego piękna w malarstwie doskonały rysunek studium perspektywy i proporcji ciała
565. Quattrocento начать обучение		termin używany na oznaczenie sztuki włoskiej XV w., dosłownie „czternaście setek” czyli 1400.
566. Cinquecento начать обучение		termin używany na oznaczenie sztuki włoskiej XVI w., dosłownie „piętnaście setek” czyli 1500.
567. Antropocentryzm начать обучение		„człowiek w centrum” - prąd umysłowy uważający człowieka za centrum wszechświata i skoncentrowany na człowieku i sprawach ludzkich.
568. Neoplatonizm начать обучение		prąd filozoficzny czerpiący z dorobku Platona, rozwinął się w starożytności, odrodzony w okresie renesansu tzw. platonizm/neoplatonizm renesansowy, łączący idee starożytne z chrześcijańskimi, przyznawał człowiekowi wolność w tworzeniu dobra i zła.
569. Humanizm начать обучение		prąd umysłowy i kulturowy epoki odrodzenia zainteresowany człowiekiem i jego otoczeniem (antropocentryzm), w znaczeniu szerszym jest to postawa zakładająca, że człowiek jest najwyższą wartością i źródłem innych wartości.
570. Człowiek renesansu начать обучение		osoba posiadająca rozległą wiedzę i umiejętności (talent) w różnych dziedzinach.
571. Złoty podział / Złote cięcie начать обучение		podział odcinka na takie dwie części, iż cały odcinek ma się tak do części większej, jak część większa do części mniejszej. Ze złotym podziałem w renesansie łączono własności estetyczne i stosowano np. w architekturze do podziału planu, elewacji.
572. Miasto idealne начать обучение		wywodzące się ze starożytnego Castrum Romanum, zaprojektowane na planie centralnym, symetryczne, z budowlami nawiązującymi do antyku.
573. Tambur / Bęben kopuły начать обучение		podstawa kopuły na planie koła, elipsy lub wieloboku.
574. Latarnia начать обучение		w architekturze nadbudówka w formie małej wieżyczki nad dachem, kopułą zwieńczenie kopuły, hełmu wieży, z oknami, zwieńczona własnym hełmem, oświetlająca wnętrze.
575. Hełm wieży начать обучение		zwieńczenie wieży, często o ozdobnym kształcie, wykonane z drewna, kamienia, cegły i pokryte blachą.
576. Loggia начать обучение		pomieszczenie otwarte na zewnątrz usytuowane w elewacji budynku, nie mające funkcji komunikacyjnej.
577. Boniowanie начать обучение		ogólna nazwa dekoracyjnego opracowania lica muru kamiennego, oraz nazwa jednej z odmian polegającej na imitacji w tynku płyt kamiennych o ściętych krawędziach.
578. Rustyka начать обучение		jeden z rodzajów boniowania (czyli dekoracyjnego opracowania muru), polegająca na obróbce lica ciosów kamiennych na wzór łomu kamiennego otoczonego gładką krawędzią lub sfazowaną czyli ściętą.
579. Sgraffito начать обучение		technika dekoracyjna malarstwa ściennego polegająca na pokryciu muru kilkoma, najczęściej dwoma, warstwami barwnego tynku i na częściowym zeskrobywaniu wilgotnych warstw odsłaniając inne kolory, tworząc wielobarwny ornament.
580. Wielki porządek (kolosalny) начать обучение		podpory (kolumny, pilastry) przechodzą przez więcej niż jedną kondygnację.
581. Fasada начать обучение		elewacja budynku zawierająca przeważnie wejście, wyróżniona dekoracyjnym opracowaniem, wieżami. W średniowieczu była to ściana zachodnia, w sztuce nowożytnej dodatkowa dekoracyjna ściana dobudowana do bryły budynku.
582. Splywy wolutowe / Woluty a niższą i szerszą начать обучение		element arch. w formie esownicy czyli cienkiej ścianki ukształtowanej esowato wypełniającej przestrzeń narożną między wysoką i węższą kondygnacją wyższą - nawą główną naw bocznych.
583. Luneta начать обучение		odcinek sklepienia, głównie kolebkowego, poprzeczny do głównego sklepienia, mieszczący przeważnie okno w zamykającej lunetę ściance pionowej.
584. Sklepienie z lunetami начать обучение		sklepienie kolebkowe z dodatkowymi wciętymi po bokach odcinkami mniejszych kolebek, często mieszczących okna.
585. Palazzo (in forteca) начать обучение		„pałac w fortecy” - typ pałacu otoczonego fortyfikacjami, we Włoszech typ pałacu na planie prostokąta z wewnętrznym dziedzińcem.
586. Piano nobile начать обучение		kondygnacja, najczęściej pierwsze piętro budynku, mieszcząca pomieszczenia reprezentacyjne, do przyjmowania gości.
587. Gzyms dzielący начать обучение		gzyms dzielący ścianę np. na kondygnacje.
588. Gzyms wieńczący начать обучение		gzyms zwieńczający ścianę budowli.
589. Serliana начать обучение		inaczej okno weneckie, określane czasami jako palladiański motyw, element architektoniczny w postaci zwieńczonego łukiem otworu okiennego oflankowanego dwoma mniejszymi prostokątnymi otworami.
590. Tempietto начать обучение		mała świątynia na planie koła.
591. Figura serpentinata начать обучение		„figura wężowa” - układ postaci charakteryzujący się silnym skręceniem ciała.
592. Non finito начать обучение		technika umyślnego nie wykańczania rzeźby w całości lub we fragmentach, u Michała Anioła wynikała z filozofii, u innych artystów głównie liczył się efekt artystyczny.
593. Terribilita начать обучение		- włoska nazwa używana na określenie siły wyrazu w dziełach Michała Anioła.
594. Venusta начать обучение		piękno, wdzięk
595. Tondo начать обучение		obraz, lub płaskorzeźba w kole.
596. Plafon начать обучение		duże pole dekoracyjne w centrum sklepienia, sufitu, oraz malowidło w tym miejscu wykonane technikami malarstwa ściennego.
597. Iluzjonizm начать обучение		w malarstwie i rzeźbie dążenie do możliwie wiernego oddania złudzenia rzeczywistości
598. Malarstwo iluzjonistyczne начать обучение		monumentalne malarstwo ścienne, które przez mistrzowskie opracowanie różnych rodzajów perspektywy i skrótów stara się powierzchnię ściany i sklepienia przedstawić jako przestrzeń otwartą w głąb.
599. Da sotto in su начать обучение		dosłownie „z dołu do góry”, ukazanie na sklepienie postaci w skrócie perspektywicznym, widzianych z dołu.
600. Disegno начать обучение		rysunek, szkic, projekt.
601. Anamorfoza начать обучение		(od gr. przekształcenie) celowa deformacja obrazu, który poprawnie widoczny jest np. w odbiciu w wypukłym lustrze, poprzez ciągnięcie lub rozciągnięcie przedstawienia lub oglądany pod odpowiednim kątem.
602. Putto начать обучение		motyw dekoracyjny przedstawiający małego nagiego chłopca ze skrzydłami, będący zarówno przedstawieniem antycznego amorka, jak i postaci aniołków w sztuce religijnej.
603. Awers начать обучение		strona przednia, termin stosowany głównie do medali i monet, używa się także do dwustronnych przedmiotów liturgicznych oraz wewnętrznej strony dwustronnie dekorowanych skrzydeł ołtarzowych.
604. Rewers начать обучение		strona tylnia, odwrotna.
605. Sfumato начать обучение		miękki modelunek malarsko-światłocieniowy zacierający kontury, po raz pierwszy zastosowany przez Leonarda da Vinci.
606. Stanze начать обучение		reprezentacyjne apartamenty papieskie w północnym skrzydle Pałacu Watykańskiego, dekorowane freskami przez Rafaela Santi.
607. Bella maniera начать обучение		dosłownie piękny styl, określenie twórczości Rafaela Santi.
608. Koloryzm начать обучение		- tendencja w malarstwie polegająca na akcentowaniu znaczenia koloru w obrazie.
609. Koloryści weneccy начать обучение		malarze przełomu XV i XVI w Wenecji, którzy studiowali kolor, skupiając się na wartościach kolorystycznych w swoich kompozycjach.
610. Maniera начать обучение		w sztukach plastycznych sposób tworzenia, indywidualny styl.
611. Manieryzm начать обучение		zjawisko w sztuce rozwijające się ok. 15201600 r., wraz z późnym renesansem, charakteryzujące się kunsztem, wyrafinowaniem i świadomą sztucznością form. Artyści dążyli do zaskakiwania widza.
612. Manierystyczny начать обучение		reprezentujący manieryzm, w znaczeniu ogólnym sztuczny, przesadzony.
613. Szkoła Fontainebleau начать обучение		termin używany na określenie manierystycznej twórczości artystów skupionych wokół zamku w Fontainbleau w XVI w.
Ściana parawanowa начать обучение		ściana imitująca skrzydło pałacu/zamku, będąca płaską ścianą nie mieszczącą pomieszczeń.
615. Attyka начать обучение		ścianka wieńcząca budowlę zasłaniająca dach, o charakterze dekoracyjnym. W Polsce wykształciła się attyka rozbudowana, czasem dwukondygnacyjna, która oprócz charakteru dekoracyjnego miała także zastosowanie przeciwpożarowe.
616. Ornament groteskowy dziwaczny). начать обучение		ornament składający się z wici roślinnej, w którą wplecione są motywy figuralne (ludzie i zwierzęta), owoce, kwiaty, panoplia, fragmenty architektury (groteskowy
617. Panoplia начать обучение		motyw dekoracyjny w postaci wiązki krzyżujących się elementów uzbrojenia, także sztandarów.
618. Kartusz начать обучение		ozdobne obramienie tarczy herbowej, tablicy. Od 2 poł. XVI w. typowy kartusz ma kształt zbliżony do prostokąta z charakterystyczną dekoracją zwijaną i ornamentem okuciowym na krawędziach.
619. Ornament kartuszowy / Rollwerk / Ornament zwijany начать обучение		ornament zbudowany z taśmy, jakby wyciętej z blachy o zakończeniach zwijających się, który rozwinął się w manieryzmie.
620. Ornament okuciowy начать обучение		ornament składający się z motywów naśladujących płaskie żelazne okucia i listwy z imitacją gwoździ, rozwinął się w manieryzmie.
621. Ornament chrząstkowo-małżowinowy начать обучение		- opiera się na motywie miękkiej chrząstki „porastającej” brzegi dekorowanego elementu, składa się elementów przypominających małżowinę uszną i chrząstki.
622. Renesans lubelski начать обучение		odmiana polskiego renesansu na terenie województwa lubelskiego, charakteryzująca się dekoracją stiukową na sklepieniu tzw. sklepieniem piernikowym.
623. Sztukateria начать обучение		dekoracja wykonana ze stiuku.
624. Arsenał начать обучение		budynek lub zespół budynków do wytwórzania i przechowywania broni i sprzętu wojennego (zbrojownia).
625. Poza sansovinowska начать обучение		poza char. dla rzeźby sepulkralnej, przedstawiająca zmarłego leżącego na boku z głową podpartą na dłoni i ugiętą nogą w kolanie. Nazwa wywodzi się od włoskiego rzeźbiarza Sansovino, który pierwszy wprowadził takie przedstawienie.
626. Kodeks начать обучение		książka złożona ze „składek” połączonych ze sobą grzbietem, tym pojęciem najczęściej określa się zabytkowe książki. Współcześnie tą nazwą określa się zbiór praw, zasad.
627. Arrasy начать обучение		tkaniny dekoracyjne wykonane techniką gobelinową, nazwa wywodzi się od francuskiego miasta Arras, które w XIV-XV w. było ośrodkiem wykonywania tego typu tkanin.
629. Reformacja tylko Chrystus. Luteranów начать обучение		ruch religijno-kościelny zainicjowany przez Marcina Lutra, który 31 października 1517 r. ogłosił 95 tez wzywających do reformy kościoła, mając na celu odnowę chrześcijaństwa. Podstawą reformy zwolenników Lutra były trzy zasady: tylko Pismo, tylko wiara, tylko łaska, osadzone na podstawie
630. Kontrreformacja начать обучение		odpowiedź kościoła katolickiego na Reformację Lutra, polegająca na wprowadzeniu reform w kościele po Soborze Trydenckim, mających na celu „przyciąganie” wiernych do kościoła katolickiego.
631. Barok начать обучение		styl w sztuce rozwijający się od końca XVI w. przez cały wiek XVII, rozwinięty pod wpływem Kontrreformacji i absolutyzmu monarszego, char. się bogatą dekoracją, przepychem, dynamiką form i silną ekspresją.
632. Barok potrydencki начать обучение		sztuka barokowa realizująca założenia Soboru Trydenckiego.
633. Ambona начать обучение		kazalnica, rodzaj trybuny, balkonu służącej do odczytywania tekstów liturgicznych i wygłaszania kazań, przeważnie przy pierwszym od prezbiterium lub środkowym lewym filarze nawy głównej.
Chór muzyczny – начать обучение		chór śpiewaczy- pomieszczenie, miejsce w kościele na ins. muzyczne i dla chóru, najczęściej na podwyższeniu w formie empory w nawie gł. nad wejściem. W ren. rozpowszechniona też była tzw czantoria czyli balkon dla śpiewających w ścianie prezbiterium.
635. Prospekt organowy начать обучение		frontowa część organów, często bogato dekorowana.
636. Falująca fasada начать обучение		charakterystyczna dla baroku fasada o linii wklęsło-wypukłej.
637. Konfesja начать обучение		przedsionek grobu męczennika znajdującego się pod ołtarzem do którego prowadzą schody.
638. Baldachim начать обучение		w kościele chrześcijańskim osłona przedmiotów i miejsc kultu, przenośna lub stała np. nad ołtarzem, wsparta na 4 podporach.
639. Lambrekin начать обучение		element dekoracyjny w formie pasa tkaniny wyciętego w zęby zdobionego np. frędzlami, oraz ornament w tym kształcie zwany ornamentem lambrekinowym.
640. Tron - начать обучение		miejsce zasiadania osoby posiadającej władzę w czasie oficjalnych ceremonii.
641. Gloria promienista начать обучение		rodzaj aureoli ze światłem rozproszonym w formie odchodzących promieni, częsta w monstrancjach.
642. Luminizm - начать обучение		studium światła w malarstwie i sposób kształtowania obrazu za pomocą światłocienia, ze szczególnym naciskiem na studiowanie efektów świetlnych.
643. Chiaroscuro начать обучение		malarstwo światłocieniowe.
644. Tenebryzm / Maniera tenebrosa начать обучение		sposób ujęcia obrazu polegający na użyciu ciemnej tonacji barwnej i wydobyciu przedmiotów i postaci za pomocą światła z ciemnego tła.
645. Caravaggionizm начать обучение		pogłębiony tenebryzm polegający na ostrym kontraście między częściami oświetlonymi a ciemnymi, bez łagodnego przejścia, wywodzący się z twórczości włoskiego malarza Caravaggia i reprezentowany przez jego naśladowców.
646. Odsakralizowanie начать обучение		zeświecczenie sztuki religijnej, polegające na rodzajowym, bardziej świeckim, bez należnej czci, ujęciu scen religijnych.
647. Kompozycja diagonalna начать обучение		- kompozycja po przekątnej, skośna.
648. Trompe l’oeil начать обучение		franc. nazwa malarstwa iluzjonistycznego, używana zwłaszcza do określenia iluzjonistycznie namalowanych małych przedmiotów i martwych natur.
649. Churrigueryzm начать обучение		hiszpańska odmiana baroku charakteryzująca się obfitą i dynamiczną dekoracją architektoniczną, bogatą ornamentyką i przepychem form rzeźbiarskich, nazwa pochodzi od rodziny architektów stosujących taką dekorację.
650. Immaculata начать обучение		Niepokalana - typ ikonograficzny wizerunku Matki Boskiej ukazujący młodzieńczą Marię bez Dzieciątka z księżycem u stóp, otoczoną przez wieniec z gwiazd jako Niewiasty Apokaliptycznej, opisanej przez św. Jana.
651. Bodegones начать обучение		typ martwej natury przedstawiającej naczynia i żywność, często będące elementem sceny figuralnej, malowane z mistrzostwem, sensualistycznie i przyciągające wzrok.
652. Sensualizm начать обучение		prąd filozoficzny opierający wszelką wiedzę na poznaniu zmysłowym, w sztukach plastycznych to oddanie wrażenia odczuć zmysłowych.
653. Styl Ludwika XIV начать обучение		sztuka francuskiego baroku za panowania króla Ludwika XIV króla słońce, termin używany w kontekście rzemiosła artystycznego, zwłaszcza mebli o char. linii wklęsło-wypukłej.
Barok klasycyzujący – начать обучение		odmiana stylu barokowego, w której występuje połączenie czytelnych, prostych, harmonijnych form z barokowym nagromadzeniem, jest to odmiana baroku występująca we Francji, na północy Europy i w Polsce.
655. Entre cour et jardin начать обучение		dosłownie „między dziedzińcem a ogrodem”, typ pałacu francuskiego usytuowanego na osi między dziedzińcem honorowym a ogrodem, znajdującym się na tyłach pałacu.
656. Ogród francuski начать обучение		typ ogrodu ukształtowany we Francji, charakteryzujący się geometryczną kompozycją podporządkowaną głównej osi, z rozległymi tarasami i kanałami wodnymi na osi.
657. Ogród angielski начать обучение		typ ogrodu ukształtowany w Anglii, nawiązujący do układu naturalnego krajobrazu, zarzucający linię prostą i regularność.
658. Pejzaż idealny mitycznej krainy szczęśliwości, inspirowany rzeczywistymi miejscami i budowlami, ale zestawionymi dowolnie przez twórcę. начать обучение		pejzaż skomponowany przez artystę jako ucieleśnienie Arkadii
659. Portret zbiorowy начать обучение		portret grupowy, kilkupostaciowy przedstawiający krąg osób np. rodzinę, lub członków jednego cechu, grupy.
660. Gesamtkunstwerk начать обучение		zespolenie różnych sztuk tworzących jednolite stylistycznie dzieło, barokowa synteza sztuk, dzieło totalne, inaczej: „barokowe kompleksowe dzieło sztuki”.
661. Kalwaria czaszka, nazwa wzgórza pod Jerozolimą). начать обучение		nazwa miejsca poświęconego kultowi Męki Pańskiej, najczęściej z kaplicami będącymi stacjami pasyjnymi (od. łac. calvaria czaszka, nazwa wzgórza pod Jerozolimą).
662. Patyna начать обучение		grynszpan szlachetny, śniedź cienka warstwa najczęściej niebiesko-zielona pokrywająca powierzchnię wyrobów z miedzi i jej stopów, powstająca pod wpływem wilgotnego powietrza, chroniąca głębsze warstwy metalu przed korozją; dziś uzyskiwana też sztucznie.
663. Supraporta начать обучение		dekoracyjna tablica umieszczona nad drzwiami (Supraporta nad drzwiami).
665. Portret sarmacki начать обучение		gatunek malarstwa portretowego charakterystyczny dla sztuki polskiego baroku przedstawiający szlachcica/szlachciankę w całej postaci w stroju reprezentacyjnym.
666. Żupan начать обучение		długa suknia męska z obszernymi rękawami, zapinana od szyi do pasa, a od pasa w dół rozpięta luźno, element polskiego stroju szlacheckiego.
667. Kontusz начать обучение		wierzchni strój męski noszony na żupanie, rozcięty z przodu na całej długości z rozciętymi rękawami tzw. wylotami, zarzucanymi na plecy.
668. Pas kontuszowy начать обучение		długi pas od 3 do 4,5 m, szeroki na 40 cm, wykonany z jedwabiu będący ozdobą kontusza, dekorowany dwustronnie.
669. Kontrafałda начать обучение		fałda powstała z dwóch założonych obok siebie fałd, zwróconych do siebie kantami.
670. Podwika / Podwójka начать обучение		duża chusta płócienna, najczęściej biała, zasłaniająca szyję i boki twarzy kobiety, noszona pod drugą chustą lub czepcem przez kobiety zamężne.
671. Portret trumienny начать обучение		występujący wyłącznie w szt pl char. dla kultury sarmackiej był to portret malowany farbami olejnymi na blasze o kształcie wieloboku owalu i umieszczany w trakcie pogrzebu na wezgłowiu trumny przedstawiający postać zmarłego w popiersiu w ujęcie ¾.
672. Motyw vanitas начать обучение		- motyw w sztukach pla. podkreślający przemijanie i bliskość śmierci: czaszki, klepsydry, zegary, zepsuta gnijąca żywność, mające przypominać o tymczasowości doczesnego życia i zadbania o życie przyszłe wieczne; motyw wywodzi się z Księgi Koheleta.
Taniec śmierci начать обучение		– alegoryczny taniec przedstawiający ludzi różnych stanów z kościotrupem/kościotrupami, pokazujący równość wszystkich ludzi w obliczu śmierci
675. Dwór staropolski sypialniami na poddaszu. Stał się inspiracją dla tzw. stylu dworkowego w architekturze. начать обучение		niewielka rezydencja ziemiańska, szlachecka. Był to budynek zbudowany osiowo, często z sienią otwartą na obie strony, z zaakcentowanym wejściem przez kolumnowy ganek, ze spadzistym dachem, najczęściej jednokondygnacyjny lub z alkierzami
676. Lukarna начать обучение		okno, okienko w połaci dachowej, często owalne, okrągłe.
677. Facjatka / Mansarda начать обучение		pomieszczenie mieszkalne na strychu/poddaszu, którego okna ujęte są we własne odrębne ścianki (okno jest pionowo ustawione) i nakryte własnym daszkiem (także dach mansardowy).
678. Wykusze начать обучение		nadwieszony na zewnętrznej ścianie budowli wielokątny lub czworokątny występ w kształcie dobudówki z dużymi oknami, przykryty osobnym dachem, poszerzający wnętrze, do którego przylega.
679. Ryzalit начать обучение		występująca z lica elewacji część budynku tworząca z nim organiczną całość, najczęściej równej wysokości co budynek. W zależności od umiejscowienia rozróżnia się ryzality: środkowy, boczny, narożny.
680. Rokoko начать обучение		z. w sztuce, odrębnym sty. od równoległych f. p. baroku i klasycyzmu. Char. tematami malarstwa rozrywek na tle natury. Gł cechy rokoka to występowanie orn. rocaille, orn. wiatowego, asymetria, dekoracyjność, jasne pastelowe kolory.
681. Styl Ludwika XV начать обучение		nazwa francuskiego rokoka stosowana w kontekście rzemiosła art., zwłaszcza mebli o linii wklęsło-wypukłej z kwiatową tapicerką, o bogatej dekoracji wykonanej w różnych technikach.
682. Rocaille начать обучение		franc. muszla, - ornament charakterystyczny dla rokoka o asymetrycznej nieregularnej formie i strzępiastych konturach, przypominających kształty małżowiny muszli.
683. Koguci grzebień начать обучение		ornament samodzielny lub występujący w połączeniu z rocaillem, lub jako element ramy, inspirowany kształtem grzebienia koguta o falującej asymetrycznej linii połączonej z półkolistą.
684. Panneux начать обучение		dekoracyjna prostokątna płycina ścienna ujęta w ramy, czasem wypełniona malowidłem lub płaskorzeźbą, mająca za zadanie „odmaterializować”, rozczłonkować ścianę.
685. Tapeta начать обучение		dekoracyjne obicie ściany wykonane z papieru.
686. Tapiseria начать обучение		dekoracyjne obicie ściany i mebli wykonane z wielobarwnej tkaniny z przedstawieniami figuralnymi, pejzażowymi bądź kwiatowymi.
687. Kurdyban начать обучение		dekoracyjne obicie ściany wykonane z garbowanej i barwionej skóry.
688. Buduar начать обучение		prywatny pokój kobiecy między salonem a sypialnią, wytwornie umeblowany.
689. Intarsja начать обучение		technika dekorowania przedmiotów z drewna innymi gatunkami drewna (inaczej z franc. marqueterie, hiszp. taracea).
690. Fête galante начать обучение		typ przedstawienia popularnego w rokoku ukazującego wytworne towarzystwo na tle przyrody, w czasie zabaw parkowych.
691. Fête champêtre начать обучение		typ przedstawienia popularnego w rokoku ukazującego sielankowe sceny z życia pasterzy i pasterek.
692. Chinoiserie начать обучение		motywy chińskie, lub z Dalekiego Wschodu, szczególnie w sztuce rokoka, występujące w rzemiośle art. Najczęściej naśladowano pagody, ptaki, smoki i krajobrazy, popularne były wyroby z porcelany i wyroby dekorowane laką.
Racjonalizm начать обучение		– prąd filozoficzny zakładający dotarcie do prawdy za pomocą rozumu
695. Klasyczny начать обучение		czyli starożytny, także nazwa jednego z okresów sztuki greckiej, w znaczeniu szerszym powszechnie uznany, doskonały, wzorcowy.
696. Klasyka начать обучение		zbiór czegoś powszechnie uznanego.
697. Klasycyzm начать обучение		styl w sztuce rozwijający się w 2 poł. XVIII w. i do pocz. XIX w., w obrębie epoki oświecenia, ukształtowany pod wpływem klasycznej kultury grecko-rzymskiej, dążący do osiągnięcia podobnej jak w antyku harmonii i piękna.
698. Neoklasycyzm - начать обучение		jeden z tzw. neostylów XIX-wiecznego historyzmu, będący bezpośrednią kontynuacją klasycyzmu w XIX w.
699. Styl Ludwika XVI начать обучение		sztuka klasycyzmu francuskiego za panowania króla Ludwika XVI w., sama nazwa stosowana najczęściej do rzemiosła art., zwłaszcza mebli o prostych kształtach.
700. Styl Empire - начать обучение		- okres klasycyzmu francuskiego za czasów panowania Napoleona I Bonaparte (1800-1815), inspirujący się starożytnym Cesarstwem Rzymskim poprzez monumentalizm i stosowanie symboli władzy w dekoracjach.
701. Tralka / Balas начать обучение		pionowy człon w balustradzie złożony z jednego lub dwóch gruszkowatych elementów na bazie, dźwigający poręcz.
702. Architektura mówiąca / Architecture parlante начать обучение		odmiana architektury klasycyzmu we Francji, której forma miała eksponować funkcję budynku.
703. Architektura rewolucyjna начать обучение		kontynuacja architektury mówiącej w czasach Rewolucji.
704. Palladianizm начать обучение		styl w arch. insp. się tw. renesansowego archi. Palladio. W palladianiźmie char jest nawiązywanie do bryły Willi Rotonda, stosowanie wielkiego porządku, tzw. mostków palladiańskich - zadaszonych przejść, galerii, łączących gł bryłę z odsuniętymi cz.
705. Portret mitologiczny начать обучение		przedstawienie postaci jako postaci z mitologii, w „kostiumie” mitologicznym.
706. Styl Stanisławowski начать обучение		styl w obrębie klasycyzmu w polskiej sztuce za czasów panowania króla Stanisława Augusta Poniatowskiego (1760-1795), wielkiego mecenasa sztuki, inspirującego się francuskim klasycyzmem.
707. Camera obscura начать обучение		po polsku ciemnia optyczna - skrzynka z otworkiem w przedniej ścianie i z matową szybą w tylnej, na której powstaje odwrócony obraz ustawionego przed otworem przedmiotu.
708. Romantyzm начать обучение		nurt i kierunek w sztuce w latach 1820-1860, najpełniej przejawiający się w literaturze, muzyce, malarstwie i rzeźbie, będący op. wobec racjonalizmu i klasycyzmu. dążenie do indywidualizmu, duchowości i kult uczuć.
709. Romantyczny начать обучение		reprezentujący romantyzm, w znaczeniu szerszym nastawiony na uczucia, pobudzający do marzeń, fantazji, tajemniczy.
710. Egzotyczny начать обучение		cudzoziemski, z dalekiego obcego kraju, niezwykły.
711. Odaliska начать обучение		biała niewolnica w haremie, egzotyczna kochanka.
712. Biedermeier начать обучение		styl mieszczański w sztuce niemieckiej 1 poł. XIX w. dotyczący rzemiosła art., charakteryzujący się prostotą i solidnością mebli, dekoracyjnością wnętrz, inspirujący się formami sztuki klasycyzmu.
713. Nazareńczycy / Bractwo św. Łukasza начать обучение		- stowarzyszenie niemieckich artystów na pocz. XIX w. (1808-1818), którzy sprzeciwiali się akademizmowi i dążyli do odnowienia sztuki religijnej przez inspirowanie się renesansowym malarstwem włoskim z XV w.
714. Historyzm начать обучение		ogólnie nawiązywanie do przeszłości, w XIX w. silny zwrot do przeszłości: w malarstwie przez podejmowane tematy i dbałość o szczegóły historyczne, w architekturze przez nawiązywanie do stylów epok minionych.
715. Neostyle начать обучение		style nawiązujące do stylów historycznych w obrębie XIX-wiecznego historyzmu w architekturze.
716. Neogotyk начать обучение		styl historyczny w XIX w. powracający do form średniowiecznego stylu gotyckiego.
717. Neorenesans начать обучение		styl historyczny w XIX w. inspirujący się formami architektury renesansowej.
718. Neobarok начать обучение		styl historyczny w XIX w. naśladujący formy sztuki barokowej.
719. Eklektyzm начать обучение		połączenie elementów różnych stylów w jednym dziele, szczególnie popularne w obrębie architektury XIX-wiecznego historyzmu.
720. Nurt inżynieryjny начать обучение		rozwój nowoczesnych technologii w architekturze, z wykorzystaniem konstrukcji żelaznej i żelbetonowej, zmieniający sposób projektowania i budowania budowli.
722. Akademizm начать обучение		kierunek w sztuce XIX w., głównie 1 poł., w kręgu oddziaływania oficjalnych instytucji: akademii sztuk pięknych, wystawowych salonów i urzędowego mecenatu, oparty na akademickiej teorii dotyczącej hierarchii tematów i warsztatu.
723. Salon sztuki galeria, gdzie odbywały się wystawy i sprzedaż dzieł sztuki. начать обучение		czasowa wystawa artystyczna będąca przeglądem ówczesnej twórczości, także miejsce
724. Atelier начать обучение		pracownia, studio artystyczne, służące do wykonywania prac artystycznych.
725. Sztuki piękne начать обучение		nazwa powstała w XVIII-wiecznym klasycyzmie ujmującym piękno w racjonalne kategorie i nadającym główny cel sztuce - tworzenie piękna; sztuki tworzące piękno.
726. Werniks начать обучение		przeźroczysta substancja, najczęściej żywiczna, używana w malarstwie i grafice jako ostatnia warstwa służąca do zabezpieczania powierzchni obrazu przed szkodliwym działaniem powietrza i nadająca połysk.
727. Szkoła monachijska / Monachijczycy начать обучение		środowisko malarzy studiujących lub przebywających w Monachium w 2 poł. XIX w., dla których wspólny był realistyczny warsztat, obserwacja natury i tzw. niemiecki stimmung czyli oddanie melancholijnego nastroju.
728. Sos monachijski начать обучение		pogardliwe określenie na ciemne głównie brązowe i szare barwy, używane przez malarzy szkoły monachijskiej w 2 poł. XIX w.
729. Prerafaelici начать обучение		stowarzyszenie artystyczne założone w 1848 r. przez studentów Królewskiej Akademii Sztuki w Londynie, którzy choć w f reprezentowali akademizm, sprzeciwiali się akademickim zasadom dążąc do moralnego odnowienia sztuki i insp się szt wcz. renesansu.
Realizm начать обучение		kierunek w sztuce rozwijający się ok. poł. XIX w., charakteryzujący się wiernym odtwarzaniem rzeczywistości. W znaczeniu szerszym tendencja różnych epok polegająca na odtwarzaniu rzeczywistości zgodnie z naturą.
731. Naturalizm начать обучение		pogłębiony realizm skupiający się na biologicznej sferze natury, w literaturze kładzenie akcentu na problemy społeczne i prostotę języka.
732. Realizm krytyczny начать обучение		odmiana realizmu zaangażowanego w sytuacje społeczno-polityczne poprzez podejmowanie określonych tematów.
733. Barbizończycy / Szkoła z Barbizon начать обучение		grupa francuskich malarzy realistów malująca pejzaże w oparciu o studia rysunkowe z plenerów w okolicy wsi Barbizon.
734. Pieriedwiżnicy начать обучение		Towarzystwo Objazdowych Wystaw Artystycznych założone przez absolwentów Akademii w Petersburgu sprzeciwiających się zasadom akademickiej sztuki, pragnących przybliżenia sztuki ludziom i możliwości swobodnego wyboru tematów.
735. Panorama начать обучение		malowidło przedstawiające krajobraz, scenę batalistyczną, ułożone koliście w specjalnie zaprojektowanym wnętrzu, dające złudzenie dużej głębi przestrzennej.
736. Nowoczesność / Modernizm okresu postępu technicznego, zmian obyczajowych i dynamicznych zmian w sztuce. начать обучение		nazwa epoki kulturowej rozwijającej się od lat 60 XIX w. do początku XX w.
737. Impresja начать обучение		wrażenie.
738. Impresjonizm начать обучение		kierunek w sztuce gł w mal rozwijający się we Fr w latach 70 i 80 XIX w obrazu Moneta „Impresja wschód słońca” gł. cechę kierunku, obok takich jak: studium światła i relatywizmu barwnego szkicowość malowanie w plenerze chęć uchwycenia chwili ruchu
739. Postimpresjonizm начать обучение		określenie różnorodnych zjawisk w sztuce francuskiej będących następstwem impresjonizmu, bazujących na jego doświadczeniach, ale wprowadzających do sztuki coś nowego.
740. Neoimpresjonizm начать обучение		nowy impresjonizm kierunek w sztuce w obrębie postimpresjonizmu, dążący do uściślenia zasad malarstwa impresjonistycznego poprzez oparcie twórczości na metodzie dywizjonizmu i wynikającej z niego techniki pointylizmu.
741. Dywizjonizm начать обучение		metoda malarska wykorzystująca odkrycia optyki polegająca na rozbiciu plamy koloru na jej podstawowe składniki, czyli barwy widma słonecznego.
742. Kontrast dopełnieniowy начать обучение		kontrastowe zestawienie barw dopełniających się.
743. Pointylizm начать обучение		punktowanie - tech. mal. rozwinięta z metody dywizjonizmu polegająca na równomiernym pokrywaniu pow obrazu drobnymi regularnymi punktami czystej farby; odległość z jakiej plamki mają się zlać w oku widza.
744. Synteza geometryczna начать обучение		cecha twórczości Paula Cezanne’a polegająca na upraszczaniu kształtów do brył geometrycznych, zgodnie z twierdzeniem malarza, że „wszystko da się przedstawić za pomocą kuli, sześcianu, walca i stożka”.
745. „Suma spojrzeń” начать обучение		cecha twórczości Paula Cezanne’a polegająca na komponowaniu obrazu na podstawie patrzenia z różnych punktów i perspektyw.
746. Symbolizm malarski начать обучение		cecha twórczości Paula Gauguina, który nadawał każdej barwie symboliczne znaczenie i umieszczał je celowo na obrazie.
747. Cloisonizm - начать обучение		cecha twórczości Paula Gauguina i naśladujących go malarzy polegająca na malowaniu płaską plamą barwną obwiedzioną wyraźnym konturem.
748. Szkoła Pont-Aven - начать обучение		nazwa twórczości malarzy skupionych wokół Gauguina w miejscowości Pont-Aven w Bretanii, stosujących cloisonizm i syntezę malarską.
Afisz начать обучение		rodzaj grafiki użytkowej o charakterze informacyjnym (sam tekst).
750. Plakat начать обучение		artystyczny gatunek grafiki użytkowej o charakterze informacyjnym, propagandowym, reklamowym, łączący tekst z ilustracją.
751. Symbolizm начать обучение		kierunek w sztuce lat 80 i 90 XIX w., występujący głównie w literaturze i malarstwie. W znaczeniu ogólnym jest to tendencja w sztuce różnych epok dążąca do przekazania ukrytych treści, wykraczających poza samo odtwarzanie rzeczywistości.
752. Manifest artystyczny ujawniać, obwieszczać - ogłoszenie w formie tekstu założeń „nowej” sztuki, postawy artystycznej, ich publiczna deklaracja przez artystę lub grupę artystów. начать обучение		z łac. manifesto
753. Nabiści prorok. Nabiści sprzeciwiali się estetyce impresjonizmu i postimpresjonizmu, ich malarstwo cechuje synteza, kontur, tajemniczy nastrój i dekoracyjność. начать обучение		grupa artystów powstała we Francji w 1890 r., którzy uważali się za „proroków współczesnego malarstwa”, stąd nazwa od hebrajskiego nabi
754. Ruch Arts and Crafts / Art and Crafts Movement начать обучение		ruch odrodzenia szt i rzemiosła zapoczątkowany w Anglii w poł. 19 w. przez teorie Ruskina i działalność art. Morrisa. Ruch propagował odrodzeni sztuki rzemiosła art rękodzieła w opozycji do produkcji fabrycznej było to prek w stosunku do secesji.
755. Secesja sztuce wolność”. Główne cechy stylu to: płynna miękka linia, asymetria, zamiłowanie do kształtów wydłużonych, inspiracja motywami roślinnymi i zwierzęcymi, płaszczyznowość (np. w malarstwie płaska plama barwna), dekoracyjność. Nazwa od łac. seccesio начать обучение		styl w sztuce rozwijający się w na przełomie XIX i XX w. (ścisłe lata to 1892-1902), głoszący zerwanie ze sztuką epok minionych i dążenie do tworzenia sztuki aktualnej: „Każdej epoce jej sztuka odejście, oderwanie.
756. Art Nouveau określenie secesji we Francji i Anglii. начать обучение		Sztuka Nowa
757. Modern Style określenie secesji w Belgii, stosowane też w Anglii. начать обучение		Styl Nowoczesny
758. Sezessionstil nazwa secesji w Austrii. начать обучение		Styl Secesji
759. Jugendstil określenie secesji w Niemczech. начать обучение		Młody Styl, Styl Młodych
760. Stile floreale, Stile Liberty określenia secesji we Włoszech. начать обучение		Styl kwiatowy, Styl Wolności
761. Dekadentyzm zmarnienie, fr. decadence начать обучение		nurt światopoglądowy i artystyczny przełomu wieków przesycony pesymizmem, niewiarą w nadchodzący nowy wiek, doszukujący się w sztuce i w życiu objawów schyłku i chylenia się ku upadkowi (łac. decadentia chylenie się ku upadkowi).
762. Fin de siècle francuskie określenie czasu przełomu XIX i XX w., nacechowane dekadenckimi tendencjami w kulturze i życiu. начать обучение		koniec wieku
763. Szkło iryzujące начать обучение		szkło mieniące się tęczowymi barwami, połyskujące, opalizujące, dzięki pokryciu wyrobu substancją (solą metalu) o większym współczynniku załamywania światła.
764. Bozetto - начать обучение		trójwymiarowy szkic rzeźbiarski, powstający zazwyczaj na bazie projektu rysunkowego, wykonywany w małej skali z wykorzystaniem miękkich i nietrwałych materiałów.
Idea integracji sztuk начать обучение		wspólnota, synteza sztuk sformułowana w pismach przez romantycznego kompozytora Ryszarda Wagnera, określająca drogę do idealnego wyrazu przez współdziałanie różnych sztuk w jednym celu.
767. Styl zakopiański начать обучение		styl architektoniczny opisany przez Stanisława Witkiewicza i wytypowany przez niego do kategorii stylu narodowego, wzorujący się na formie, konstrukcji i dekoracji chat górali tatrzańskich.
768. Awangarda начать обучение		, w sztuce to zjawiska, twórczość wyprzedzająca aktualne tendencje, wprowadzająca coś całkowicie nowego i tym samym wskazująca nowe drogi rozwoju sztuki. W znaczeniu historycznym jest to sztuka europejska pierwszych 20 lat XX w.
769. Fowizm odnosząc się do rzeźby, że jest otoczona przez dzikie bestie начать обучение		awangardowy kierunek w malarstwie fr początku XX w. o charakterze ekspresyjnym, cechujący się stosowaniem ostrych kontrastowych barw, szkicowej plamy barwnej i celowej deformacji. tak agresywne wydały mu się obrazy.
770. Kolor abstrakcyjny начать обучение		kolor nierzeczywisty, oderwany od rzeczywistości.
771. Ekspresjonizm начать обучение		awang. kier. rozwijający się w 1 ćwierci XX w kładący szcz nacisk na wzbudzanie silnych emocji za pomocą poruszanej tematyki i formy prac, często cel prymitywizowanej Znaczeniu ogólnym jest to tend nieograniczona czasowo kładąca nacisk na uczucia
772. Muralia начать обучение		monumentalna malowidła ekspresjonistów meksykańskich podejmujące tematy społeczne, polityczne i narodowe.
773. École de Paris / Szkoła Paryska начать обучение		tym pojęciem obejmuje się twórczość artystów w Paryżu na początku XX w., reprezentujących szeroko pojęty ekspresjonizm, dla których wspólny był klimat nostalgii i melancholii, tęsknoty za krajem rodzinnym.
Kuby начать обучение		kostki, sześciany, formy zgeometryzowane, od le cube – kostka, sześcian.
775. Kubizm P. Picassa i G. Braque’a, geometryzacja (faza prekubistyczna, cezannowska 1906-1908), rozbicie przedmiotu (faza analityczna 1909 начать обучение		awang., ukształtowany pod wpł. tw. i tez P. Cezanne’a. Główną cechą kubizmu jest poszukiwanie nowego sposobu oddania rzeczywistości, a zwłaszcza przestrzeni. - synteza form - geometryzacja 1911/1912) i synteza form (faza syntetyczna 1912-1914).
776. Kubizm cezannowski начать обучение		pierwsza faza kubizmu, zwana też prekubistyczną, w latach 1906-1908, w której artyści inspirując się malarstwem Cezanne’a poddają rzeczywistość silnej geometryzacji i uproszczeniu.
777. Kubizm analityczny начать обучение		druga faza kubizmu rozwijająca się w latach 1908-1911/1912, w której formy zostają rozbite na coraz mniejsze składniki i zestawione ze sobą, jak gdyby widziane z różnych stron, na różnych płaszczyznach („widok w rozbitym lustrze).
778. Kubizm syntetyczny начать обучение		trzecia faza kubizmu (1912-1914) polegająca na syntezie przedmiotu do znaku, który go reprezentuje, („przedmiot oglądany zostaje zastąpiony przez przedmiot myślany”).
779. Collage / Kolaż начать обучение		technika artystyczna polegająca na dołączaniu do powierzchni dzieła wycinków różnych materiałów, poprzez doklejanie i inne metody montażu.
780. Orfizm / Kubizm orficzny начать обучение		termin obejmujący twórczość niektórych artystów działających w obrębie kubizmu, którzy większą wagę przykładali do koloru. Nazwę stworzył poeta Apollinaire, któremu ich malarstwo skojarzyło się z harmonią poezji Orfeusza.
781. Kubizujący начать обучение		geometryzujący, naśladujący kubizm, ale tylko w warstwie estetycznej, stosujący geometryzację jako cel, a nie środek do zgłębiania rzeczywistości.
782. Futuryzm przyszły) i ukazania ruchu jako procesu „dziejącego” się, a nie uchwyconej „stop-klatki”, co próbowano osiągnąć poprzez symultanizm. начать обучение		awangardowy kierunek rozwijający się w latach 1909-1914, zapoczątkowany jako ruch programowy we Włoszech, który dążył do oddania piękna nowoczesności (futurum
783. Symultanizm начать обучение		zasada przedstawiania w obrębie jednej kompozycji różnych faz ruchu, co prowadzi do zwielokrotnienia fragmentów postaci i jej deformacji. W znaczeniu szerszym jest to przedstawianie w jednej kompozycji kilku wydarzeń.
784. Aeropictura начать обучение		inaczej drugi futuryzm, rozwijający się po I Wojnie Św., którego przedstawiciele łączyli chęć ukazania nowoczesności i ruchu, pokazując ujęcia widziane z samolotu, oraz angażując się w propagowanie aktualnego systemu politycznego i władzy.
Abstrakcja / Sztuka abstrakcyjna начать обучение		ogólna nazwa sztuki nie przedstawiającej rzeczywistości, oderwanej od rzeczywistości, nawet jeśli rzeczywistość była inspiracją dla artysty. Wyróżnia się dwa rodzaje sztuki abstrakcyjnej: abstrakcja geometryczna i niegeometryczną
786. Abstrakcja geometryczna / Sztuka Konkretna начать обучение		rodzaj sztuki abstrakcyjnej operującej formami geometrycznymi, prostymi liniami.
NOWY SŁOWNIK POJĘĆ DO NAUCZANIA HISTORII SZTUKI W PAŃSTWOWYM LICEUM SZTUK SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. J. SZERMENTOWSKIEGO W KIELCACH начать обучение		NOWY SŁOWNIK POJĘĆ DO NAUCZANIA HISTORII SZTUKI W PAŃSTWOWYM LICEUM SZTUK SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. J. SZERMENTOWSKIEGO W KIELCACH
787. Abstrakcja niegeometryczna / liryczna начать обучение		rodzaj sztuki abstrakcyjnej operującej formami swobodnymi, organicznymi, ekspresyjnymi.
788. Abstrakcjonizm начать обучение		tym pojęciem określa się awangardowe kierunki reprezentujące abstrakcję w 1 poł. XX w. W znaczeniu szerszym używa się tego pojęcia do określenia każdej sztuki abstrakcyjnej.
789. Konstruktywizm начать обучение		awangardowy kierunek w sztuce rosyjskiej 1 poł. XX w. reprezentujący abstrakcję geometryczną, będącą umysłową konstrukcją. Był to kierunek, którego część przedstawicieli była mocno zaangażowana w wspieranie nowego ustroju.
790. Suprematyzm начать обучение		autorski kierunek Kazimierza Malewicza, który dążył do supremacji czyli wywyższenia, oddzielenia czystego odczucia z przedmiotowości i ekspresji, przez ograniczenie środków wyrazu.
791. Neoplastycyzm начать обучение		awang. kier. sztuce holenderskiej 1 poł. XX w. reprezentujący abst. geo., oparty na ścisłych zasadach ograniczających środki do linii poziomej i pionowej oraz do trzech kolorów podstawowych i trzech tzw. nie-kolorów czyli szarego czarnego i białego
792. Dada dadaizmu, oznaczające zabawkę dziecięcą, konika. начать обучение		w znaczeniu ogólnym jest to wciąż żywa postawa twórcza dadaistyczna, w znaczeniu węższym jest to słowo, którym zainspirowali się twórcy nazwy nowego kierunku
793. Dadaizm начать обучение		awang. kier. 1 poł. XX w., będący jednocześnie międzynarodowym ruchem art. Dadaiści świadomie i celowo głosili hasła destrukcji sztuki, antyestetyki i antysztuki, pozbawionej zasad, tworzonej przy pomocy ironii, absurdu, szokujących form.
794. Ready-made начать обучение		gł. przedstawiciela Dadaizmu Marcela Duchampa przedmiotom gotowym, fabrycznym, podniesionym przez niego do rangi dzieła sztuki. Odtąd jest to rodzaj instalacji artystycznej wykorzystującej przedmioty gotowe, którym nowe znaczenie nadaje artysta.
795. Merzbild начать обучение		pojęcie, którym nazywał swoje obrazy działający w Hanowerze artysta Kurt Schwiters reprezentujący dadaizm (zaczerpnął wycinek słowa MERZ z reklamy banku Kommerzbank).
796. Merzbaum - pojęcie, którym nazywał swoje kolaże na ścianie i rozbudowywane w przestrzeń działający w Hanowerze artysta Kurt Schwiters, reprezentujący dadaizm. начать обучение		796. Merzbaum - pojęcie, którym nazywał swoje kolaże na ścianie i rozbudowywane w przestrzeń działający w Hanowerze artysta Kurt Schwiters, reprezentujący dadaizm.
797. Malarstwo metafizyczne / Realizm magiczny начать обучение		kier. w malarstwie włoskim 1 poł. XX w., gł przedstawicielem był Giorgio de Chirico, wprowadzający w swoich obrazach, pozornie naśladujących rzeczywistość, tajemniczy i niepokojący nastrój, element magii, np. poprzez zmianę skali przedmiotów
798. Surrealizm начать обучение		awang. kierunek 1 poł. XX w. insp św. podświadomości, snów i marzeń sennych, różnymi stanami psych., którego przeds dążyli do swobodnego tworzenia pozbawionego kontroli umysłu. Szt surrealistyczna miała odkryć rzeczywiste, nie hamowane funkcj. myśli
799. Automatyzm psychiczny начать обучение		stan utraty kontroli nad treścią bądź formą swoich przeżyć, zachowań, będący najczęściej objawem zaburzeń psychicznych.
800. Metoda paranoiczno-krytyczna начать обучение		aut. Metoda twórcza Salvadora Daliolegała na świadomym naśladowaniu przez artystę -- za pomocą odpowiednich praktyk i ćwiczeń umysłowych -- wizji ludzi obłąkanych
801. Frotages / Frotaż pocieranie). начать обучение		technika rysunkowa polegająca na pocieraniu grafitem po kartce papieru położonej na fakturalnie ukształtowany materiał, po raz pierwszy użyta przez surrealistycznego artystę Maxa Ernsta (od franc. słowa
802. Fumages начать обучение		technika, którą pierwszy zastosował W. Paalen w latach 30 XX w., wykorzystujący efekty kopcia świecy na papierze, lub płynnej farby rozdmuchiwanej na powierzchni kartonu.
803. Grataż начать обучение		technika malarska polegająca na zdrapywaniu farby z płótna, wymyślona przez surrealistów Joana Miro i Maxa Ernsta.
804. Dekalkomania начать обучение		technika malarska polegająca na rozcieraniu rozlanej farby między dwiema warstwami papieru, stosowana przez surrealistów.
805. XX-lecie Międzywojenne начать обучение		W sztuce był to czas rozwoju awangardy w Polsce i recepcji kierunków europejskich, stąd różnorodność polskiej sztuki tego czasu i wielość powstających grup artystycznych, reprezentujących różne kierunki (Formiści Polscy ekspresjonizm, kubizm, futuryzm; Kapiści abstrakcja geometryczna, Grupa Krakowska postimpresjonizm, koloryzm; Blok, a.r. abstrakcja niegeometryczna, surrealizm; Rytm
806. Formizm начать обучение		kierunek w sztuce polskiej XX-lecia Międzywojennego ukształtowany przez członków grupy Formiści Polscy, kładących nacisk na formę i łączących w swojej twórczości wpływy ekspresjonizmu, kubizmu i futuryzmu.
807. Strefizm начать обучение		autorski kierunek Leona Chwistka, przedstawiciela Formistów, polegający na dzieleniu płaszczyzny obrazu na strefy geometryczne i barwne, tak by każdej strefie w obrazie odpowiadały inne kształty i inny kolor.
808. Czysta forma Witkacego, wg którego „czysta forma stanowi istotę dzieła sztuki jako jedności składających się na nią wielu rozmaitych elementów jakościowych”. Była to koncepcja sprzeciwiająca się realizmowi i naturalizmowi. начать обучение		koncepcja sztuki Witkacego, wg którego „czysta forma stanowi istotę dzieła sztuki jako jedności składających się na nią wielu rozmaitych elementów jakościowych”. Była to koncepcja sprzeciwiająca się realizmowi i naturalizmowi.

Moja lekcja

Вы должны войти в свой аккаунт чтобы написать комментарий.

Ещё