Вопрос |
Ответ |
начать обучение
|
|
ius
|
|
|
prawo jest sztuką tego co dobre i sprawiedliwe начать обучение
|
|
ius est ars boni et aequi
|
|
|
jakim prawem? jaką podstawą prawną? начать обучение
|
|
Quo iure?
|
|
|
начать обучение
|
|
ius naturale
|
|
|
начать обучение
|
|
ius gentium
|
|
|
prawo publiczne jest prawem odnoszącym się do interesu państwa начать обучение
|
|
ius publicum quod ad statum rei Romanae spectat
|
|
|
prawo prywatne jest prawem dotyczącym korzyści poszczególnych jednostek начать обучение
|
|
ius privatum quod ad singulorumutilitatem spectat
|
|
|
prawo obywateli rzymskich начать обучение
|
|
ius civile
|
|
|
начать обучение
|
|
ius canonicum
|
|
|
начать обучение
|
|
ius universale
|
|
|
начать обучение
|
|
ius ducale
|
|
|
najwyższe prawo jest najwyższym bezprawiem начать обучение
|
|
summum ius summa iniuria
|
|
|
prawo bezwzględnie wiążące. Strony stosunku prywatno-prawnego nie mogły zmieniać swoimi ustaleniami norm prawa wprowadzonych przez państwo начать обучение
|
|
ius cogens
|
|
|
prawo względnie wiążące (przepis prawny, którego zastosowanie może być w konkret начать обучение
|
|
ius dispositivum
|
|
|
daj mi fakt, dam ci prawo; udowodnij fakt, a ja ci wskażę prawo (a przyznam ci r начать обучение
|
|
Da mihi factum, dabo tibi ius
|
|
|
sąd zna prawo, w sądzie nie musimy udowadniać prawa, bo sąd zna prawo начать обучение
|
|
iura novit curia
|
|
|
tam gdzie społeczeństwo, tam prawo (żadna wspólnota nie może egzystować bez praw начать обучение
|
|
ubi societas ibi ius
|
|
|
начать обучение
|
|
praecepta iuris
|
|
|
nikomu nie szkodzi ten, kto korzysta ze swojego prawa начать обучение
|
|
qui suo iure utitur, neminem laedit
|
|
|
szybszy w prawie, lepszy w czasie начать обучение
|
|
prior tempore potior iure
|
|
|
начать обучение
|
|
fontes iuris
|
|
|
начать обучение
|
|
fontes iuris oriundi
|
|
|
начать обучение
|
|
Fontes iuris cognoscendi
|
|
|
начать обучение
|
|
mos maiorum
|
|
|
начать обучение
|
|
consuetudo
|
|
|
długi zwyczaj, długotrwałe przyzwyczajenie, warunek, który musiał zostać spełniony żeby obyczaj został uznany za normę prawną начать обучение
|
|
longa consuetudo
|
|
|
zwyczaje miejscowe, obowiązujące na danym terminie начать обучение
|
|
consuetudines loci
|
|
|
zwyczaje przyjęte przez społeczeństwo начать обучение
|
|
consuetudines aprobatae
|
|
|
начать обучение
|
|
consuetudines in scriptis redactae
|
|
|
wygaśnięcie ustawy poprzez nieużywanie начать обучение
|
|
desuetudo
|
|
|
doktor obojga praw - rzymskiego i kanonicznego начать обучение
|
|
doctor ultrisque iuris
|
|
|
начать обучение
|
|
error
|
|
|
начать обучение
|
|
ignorantia
|
|
|
nieznajomość faktu nie szkodzi начать обучение
|
|
ignorantia facti non nocet
|
|
|
nieznajomość prawa nikogo nie uwalnia начать обучение
|
|
ignorantia iuris non exculpat
|
|
|
nieznajomośc prawa szkodzi начать обучение
|
|
Ignorantia iuris nocet
|
|
|
komentarz, dopisek, uwaga na marginesie начать обучение
|
|
glossa marginalis
|
|
|
komentarz między wieszami начать обучение
|
|
glossa interlinearis
|
|
|
zbiór najważniejszych komentarzy начать обучение
|
|
glossa ordinaria Accuriusa
|
|
|
начать обучение
|
|
forum
|
|
|
rynek rzymski, główny plac w starożytnym Rzymie u stóp Kapitolu начать обучение
|
|
Forum Romanum
|
|
|
начать обучение
|
|
forum origins
|
|
|
начать обучение
|
|
forum domicili
|
|
|
sąd właściwy, właściwość sądowa начать обучение
|
|
forum competens
|
|
|
sąd właściwy ze względu na miejsce zawarcia kontraktu, miejsce zawarcia kontraktu начать обучение
|
|
forum contractus
|
|
|
miejsce uwolnienia się od zobowiązania начать обучение
|
|
forum solutionis
|
|
|
miejsce uwolnienia się od kontraktu начать обучение
|
|
forum soluti contractus
|
|
|
sąd miejsca, gdzie popełniono delikt начать обучение
|
|
forum delicti commissi
|
|
|
sąd miejsca położenia rzeczy spornej начать обучение
|
|
forum rei sitae
|
|
|
начать обучение
|
|
forum hereditatis
|
|
|
sąd, który można wybrać (prawo targowe) начать обучение
|
|
forum liberum
|
|
|
miejsce sprawowania sądu (równoznaczne z kompetentnością sądu) начать обучение
|
|
loca forensia
|
|
|
начать обучение
|
|
census fori
|
|
|
przywilej sądowy dla poszczególnych stanów (np. sądy kościelne dla duchownych) начать обучение
|
|
privilegium fori
|
|
|
zarzut niewłaściwości sądu (sąd nie jest kompetentny do orzekania w danej sprawi начать обучение
|
|
praescriptio fori
|
|
|
powód idzie za sądem pozwanego. Powód składa powództwo w sądzie właściwym dla miejsca zamieszkania pozwanego начать обучение
|
|
actor sequitur forum rei
|
|
|
начать обучение
|
|
causae spirituales
|
|
|
начать обучение
|
|
causae saeculares
|
|
|
начать обучение
|
|
lex
|
|
|
начать обучение
|
|
lex generalis
|
|
|
начать обучение
|
|
lex specialis
|
|
|
norma prawna opatrzona sankcją nieważności начать обучение
|
|
lex perfecta
|
|
|
norma prawna opatrzona sankcją prawną oraz sankcją nieważności начать обучение
|
|
lex plus quam perfecta
|
|
|
norma prawna opatrzona sankcją prawną начать обучение
|
|
lex minus quam perfecta
|
|
|
norma prawna pozbawiona jakiejkolwiek sankcji начать обучение
|
|
lex imperfecta
|
|
|
начать обучение
|
|
verba legis
|
|
|
okres między publikacją aktu prawnego a jego wejściem w życie начать обучение
|
|
vacatio legis
|
|
|
начать обучение
|
|
Lex retro non agit
|
|
|
prawo ustanowione później należy stosować przed prawem ustanowionym wcześniej начать обучение
|
|
lex posterior derogat legi priori
|
|
|
ustawa nadrzędna uchyla ustawę podrzędną начать обучение
|
|
lex superior derogat legi inferiori
|
|
|
ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną начать обучение
|
|
lex specialis derogat legi generali
|
|
|
norma wcześniejsza wcześniejsza начать обучение
|
|
legi priori speciali
|
|
|
działanie w celu obejścia ustawy (sprzeczne z ideą ustawodawcy, ale zgodne z literą prawa) начать обучение
|
|
praeter legem
|
|
|
zastrzeżenie dokonane w myśli, wola nie jest zgodna z oświadczeniem woli начать обучение
|
|
reservatio mentalis
|
|
|
начать обучение
|
|
simulatio
|
|
|
czynność prawna zawarta dla pozoru начать обучение
|
|
negotium simulatum
|
|
|
начать обучение
|
|
negotium claudicans
|
|
|
zamiana jednego aktu na drugi начать обучение
|
|
conversio arctus iuridici
|
|
|
nadanie mocy prawnej wadliwemu uprzednio aktowi prawnemu начать обучение
|
|
convalidatio
|
|
|
potwierdzenie oświadczenia woli начать обучение
|
|
ratihabitio
|
|
|
начать обучение
|
|
ratificatio
|
|
|
składniki treści czynności prawnej, które określają jej typ i charakter wynikającego z niej stosunku prawnego начать обучение
|
|
essentialia negotii
|
|
|
składniki treści czynności prawnej, które powinny znaleść się w jej treści, jednak jeśli strony nie włączą ich do treści czynności, jest ona ważna a brakujące elementy można ustalić na podstawie przepisów podmiotowo istotne składniki treści czynności prawnej, które nie wpływają na jej istotę, ale mocą woli stron zostały podniesione do rangi istotnych, np. kara umowna начать обучение
|
|
naturalia negotii accidentalia negotii
|
|
|
начать обучение
|
|
dies a quo
|
|
|
начать обучение
|
|
dies ad quem
|
|
|
sposób liczenia czasu od dnia zdarzenia, w której najmniejszą jednostką obliczania czasu jest doba начать обучение
|
|
computatio civilis
|
|
|
bardzo dokładny sposób liczenia czasu, nakazuje uwzględniać nie tylko dzień, ale także godzinę i minutę zdarzenia начать обучение
|
|
computatio a momento ad momentum
|
|
|
od samego początku, z mocą wsteczną начать обучение
|
|
ex tunc
|
|
|
начать обучение
|
|
ex nunc
|
|
|
начать обучение
|
|
condicio sine qua non
|
|
|
начать обучение
|
|
res
|
|
|
rzeczy wspólne wszystkim ludziom начать обучение
|
|
res omnium communes
|
|
|
co jest trwale związane z gruntem, należy do właściciela gruntu начать обучение
|
|
superficies solo cedit
|
|
|
начать обучение
|
|
iura in re aliena
|
|
|
powództwo o ochronę praw na rzeczy начать обучение
|
|
actio in rem
|
|
|
(skuteczność) wobec wszystkich начать обучение
|
|
erga omnes
|
|
|
начать обучение
|
|
prawo do posiadania rzeczy
|
|
|
начать обучение
|
|
ius utendi
|
|
|
prawo do rozporządzania rzeczą начать обучение
|
|
ius disponendi
|
|
|
начать обучение
|
|
ius infinitum
|
|
|
prawo do zużywania rzeczy начать обучение
|
|
ius abutendi
|
|
|
nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw niż sam posiada начать обучение
|
|
nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet
|
|
|
начать обучение
|
|
solo consensu
|
|
|
doliczanie czasu posiadania poprzednika начать обучение
|
|
accessio possessionis
|
|
|
możliwość doliczenia czasu posiadania danej nieruchomości przez zbywcę do czasu posiadania nieruchomości przez nowego właściciela, ułatwienie drogi zasiedzenia начать обучение
|
|
accessio temporis
|
|
|
posiadacz samoistny, który znajduje się "w drodze do zasiedzenia" начать обучение
|
|
in statu usucapiendi
|
|
|
własność zwierzchnia. Konstrukcja własności podzielonej (np. w średniowiecznym ustroju feudalnym); w starożytnym Rzymie było to jedno z praw właściciela начать обучение
|
|
dominium directum
|
|
|
własność użytkowa. W średniowiecznym ustroju feudalnym władzę taką posiadał wasal начать обучение
|
|
dominium utile
|
|
|
współwłasność niepodzielna (np. niedzały ojcowskie w średniowieczu) начать обучение
|
|
condominium pro indviso
|
|
|
skarga wydobywcza (wystąpienie o zwrot rzeczy)- z każdej przyczyny. Jedno z powództw petytoryjnych, służących ochronie praw właściciela. начать обучение
|
|
rei vindicatio - cum omni causa
|
|
|
jedno z powództw petytoryjnych, przysługiwała właścicielowi kwirytarnemu, kóry zachował rzecz w posiadaniu, ale jego uprawnienia były naruszane w inny sposób, a naruszający twierdził, że ma do tego prawo (np. w prawie sąsiedzkim). начать обучение
|
|
actio negatoria
|
|
|
obciążony służebnością właściciel był zobowiązany do powstrzymania się od działania albo do znoszenia cudzego działania начать обучение
|
|
non facere pati
|
|
|
rodzaj połączenia, miał miejsce w przypadku, gdy zmieszano rzeczy których nie dało się już po fakcie rozdzielić. powstawała współwłasność dotychczasowych właścicieli, w której udziały były proporcjonalne do ilości i wartości rzeczy zmieszanych начать обучение
|
|
confussio
|
|
|
używanie cudzej rzeczy z prawem pobierania z niej wszystkich pożytków, jednak bez naruszania jej substancji начать обучение
|
|
ususfructus
|
|
|
użytkowanie rzeczy zużywalnych/zamiennych начать обучение
|
|
quasi ususfructus
|
|
|
służebność nie może polegać na działaniu. Właściciel zobowiązany był jedynie do znoszenia cudzego działania (pati) lub powstrzymywania się od działania (non facere). Wyjątek stanowił koszt utrzymania ściany, o którą opierał się budynek sąsiedni. начать обучение
|
|
servitus in faciendo nequit consister
|
|
|
rodzaj zastawu bez dzierżenia (przechodzącego na wierzyciela w momencie nie wywiązywania się dłużnika ze zobowiązania). Polegał na pobieraniu pożytku z rzeczy, będącej przedmiotem zastawu. начать обучение
|
|
pignus antichreticum
|
|
|
начать обучение
|
|
corpus - posiadanie faktyczne. animus - wola zatrzymania rzeczy dla siebie
|
|
|
" wola zatrzymania rzeczy dla siebie", przysługująca faktycznemu właścicielowi. Jeden z elementów posiadania. начать обучение
|
|
animus sibi rem habendi, animus possidendi
|
|
|
Nikt sam dla siebie nie może zmienić przyczyny posiadania. начать обучение
|
|
nemo sibi ipse causam possessionis mutare potest
|
|
|
posiadanie wadliwe (nabyte wbrew woli poprzednika) начать обучение
|
|
possesio vitiosa
|
|
|
dzierżyciel włada rzeczą w imieniu innej osoby, a nie dla siebie, jak to jest w przypadku posiadacza. начать обучение
|
|
animus possidendi pro alieno
|
|
|
osoba dająca prekarium, inaczej patron. Posiadał on prawo złożenia skargi do pretora, gdy prekarzysta nie chciał oddać mu rzeczy. начать обучение
|
|
precario dans- accipiens
|
|
|
dobrodziejstwo posiadania (posiadacz jest w lepszej sytuacji) начать обучение
|
|
beneficium possessionis
|
|
|
zabezpieczenie przed szkodami grożącymi z gruntu sąsiada начать обучение
|
|
cautio damni infecti
|
|
|
forma przeniesienia posiadania polegająca na tym, że dotychczasowy posiadacz samoistny zachowuje rzecz w swoim władaniu jako posiadacz zależny albo jako dzierżyciel начать обучение
|
|
constituttum possessorium
|
|
|
jedna z form przeniesienia posiadania. Polega na wydaniu rzeczy начать обучение
|
|
traditio corporalis
|
|
|
jedna z form przeniesienia posiadania. Polega na wydaniu dokumentów, bądź środków (np. kluczy) które dają faktyczną władzę nad rzeczą начать обучение
|
|
longa manu traditio
|
|
|
jedna z form przeniesienia posiadania. Polega na tym, iż przeniesienie posiadania samoistnego na posiadacza zależnego albo na dzierżyciela następuje na mocy samej umowy między stronami начать обучение
|
|
traditio brevi manu
|
|
|
dokonanie wydania rzeczy poprzez symbol, np. wręczenie kluczy начать обучение
|
|
traditio symbolica
|
|
|
nikt, kto wystąpi z powództwem, nie zostanie odesłany начать обучение
|
|
nemini deneganda
|
|
|
начать обучение
|
|
succesio
|
|
|
dziedziczenie na podstawie ustawy начать обучение
|
|
successio ex lege
|
|
|
darowizny przekazane przez spadkodawcę za życia zaliczane są na poczet przyszłego spadku начать обучение
|
|
succesio anticipata
|
|
|
dziedziczenie według klas Miało znaczenie przy dziedziczeniu wg edyktu pretorskiego. Gdy do spadku nie zgłosili się w określonym terminie powołani w pierwszej kolejności, pretor oferował go dalszym krewnym w tej samej klasie lub dziedzicom następnej klasy. начать обучение
|
|
succesio ordinum et graduum
|
|
|
spadkobierca może kontynuować zasiedzenie spadkodawcy (o ile spełniał przesłanki potrzebne do zasiedzenia) начать обучение
|
|
succesio in possessionem
|
|
|
dziedziczenie beztestamentowe начать обучение
|
|
succesio ab intestato
|
|
|
dziedziczenie wbrew testamentowi, przeciw testamentowi начать обучение
|
|
succesio contra tabulas
|
|
|
dziedziczenie testamentowe начать обучение
|
|
succesio ex testamento
|
|
|
ejście w ogół uprawnień zbywcy sukcesja - nabycie praw w całości, pod tytułem ogólym np. przyjęcie spadku начать обучение
|
|
succesio in univesitatem
|
|
|
dziedziczenie wg. głów. Jeżeli ktoś ma np. 5 dzieci, to dziedziczą w proporcji 1/5 начать обучение
|
|
succesio in capita
|
|
|
dziedziczenie według szczepów. To co przypada ojcu, dziedziczą jego dzieci. начать обучение
|
|
succesio in stirpes
|
|
|
ten, który ma się urodzić (dziecko poczęte) jest uważany za narodzonego - fikcja prawna начать обучение
|
|
nasciturus pro iam nato habetur
|
|
|
decyzja z wolą testowania (traktowane jako testament) начать обучение
|
|
cum animo testandi ‒ animus
|
|
|
na korzyść testamentu - interpretacja norm prawnych celem utrzymania w mocy postanowień testamentu начать обучение
|
|
favor testamenti
|
|
|
dosłownie: przebłyski świadomości. Występowały u chorego psychicznie. Były przerwą w chorobie, która pozwalała na odzyskanie pełnej zdolności do czynności prawnych. начать обучение
|
|
lucidum intervallum
|
|
|
legat windykacyjny. Jeden z rodzajów zapisów testamentowych. Na jego mocy legatariusz stawał się właścicielem kwiryntarnym rzeczy zapisanej mu w testamencie w momencie przyjęcia spadku przez spadkobiercę. Zatem mógł się domagać wydania tego przedmiotu od dziedzica za pomocą rei vindicatio начать обучение
|
|
legatum per vindicationem
|
|
|
legat damnacyjny. Jeden z rodzajów zapisów testamentowych. Zapis uczyniony w ten sposób nie wywierał skutków rzeczowych (przeniesienia własności). (wtedy dziedzic musiał nabyć tę rzecz), rzeczy mające powstać начать обучение
|
|
legatum per damnationem
|
|
|
начать обучение
|
|
zapis wierzytelności należącej do spadku
|
|
|
zapis zwalniający zapisobiorcę z długu jaki miał wobec spadkobiercy начать обучение
|
|
legatum liberationis
|
|
|
zapis dający dziedzicowi możliwość wyboru jednej z wielu rzeczy начать обучение
|
|
legatum optionis
|
|
|
przeniesienie dziedziczenia z jednej osoby na drugą. Na przykład jeśli dziedzic zmarł zanim otrzymał spadek, to spadek ten otrzymuje dziedzic dziedzica. начать обучение
|
|
transmissio hereditatis
|
|
|
odpowiedzialność z przedmiotów należących do spadku a nie całym swoim majątkiem начать обучение
|
|
cum viribus hereditatis
|
|
|
odpowiedzialność do wysokości tego co jest w spadku начать обучение
|
|
pro viribus hereditatis
|
|
|
начать обучение
|
|
hereditatis petitio
|
|
|
możliwość oddzielenia majątku (spadkobiercy-dziedzica i spadkodawcy), która ograniczała odpowiedzialność za długi spadkowe jedynie do wysokości spadku. начать обучение
|
|
separatio bonorum
|
|
|
начать обучение
|
|
matrimonium
|
|
|
начать обучение
|
|
mas ‒ femina
|
|
|
начать обучение
|
|
vir ‒ uxor
|
|
|
Małżeństwo to związek między mężczyzną i kobietą начать обучение
|
|
coniunctio maris et feminae
|
|
|
начать обучение
|
|
matrimoniale foedus
|
|
|
zgoda małżeńska. W prawie rzymskim wymagana przez cały czas trwania małżeństwa. начать обучение
|
|
consensus matrimonialis
|
|
|
przeszkody zrywające - tamujące przy zawieraniu małżeństwa начать обучение
|
|
impedimentum matrimonii dirimens ‒ impediens
|
|
|
każde zgodne z prawem małżeństwo начать обучение
|
|
matrimonium iustum matrimonium iniustum- coś co jest wbrew prawu i nie jest małżeństwem
|
|
|
małżeństwo prawnie zawarte начать обучение
|
|
matrimonium legitimum
|
|
|
małżeństwo niezgodne z prawem, nielegalne начать обучение
|
|
matrimonium non legitimum
|
|
|
małżeństwo harmonijne, żyjące w zgodzie начать обучение
|
|
matrimonium bene concordans
|
|
|
начать обучение
|
|
matrimonium non existens
|
|
|
małżeństwo mniemane (wszyscy myślą,że małżeństwo jest ważne, ale tak nie jest) начать обучение
|
|
matrimonium putativum
|
|
|
начать обучение
|
|
matrimonium non consummatum
|
|
|
małżeństwo zawarte i dopełnione начать обучение
|
|
matrimonium ratum et consummatum
|
|
|
" małżeństwo powinno być wolne " tzn. zawarte dobrowolnie. Nikogo nie zmusza się ani do zawarcia, ani do trwania w małżeństwie. начать обучение
|
|
matrimonia libera esse debent
|
|
|
начать обучение
|
|
zaręczyny
|
|
|
poniesione z tytułu narzeczeństwa wydatki mogą być naprawione jak szkoda. Causa: pokrycie szkód.np. po wycofanych zaręczynach начать обучение
|
|
ad reparationem damnorum
|
|
|
nikt nie jest słuchany przez sąd, gdy powołuje się na własny występek. Z własnego niegodziwego czy bezprawnego czynu nie można wyprowadzać dla siebie praw, ani przeciwstawiać takiego postępowania prawom innych. начать обучение
|
|
nemo turpitudinem suam allegans audiatur
|
|
|
żadna ludzka władza (nie może zerwać małżeństwa zawartego i dopełnionego) начать обучение
|
|
nulla humana potestas
|
|
|
separacja co do łoża i stołu начать обучение
|
|
separatio quoad torum et mensam
|
|
|
начать обучение
|
|
separatio perpetua
|
|
|
начать обучение
|
|
separatio temporanea
|
|
|
separacja przy trwającym węźle małżeńskim начать обучение
|
|
separatio manente vinculo
|
|
|
начать обучение
|
|
mater semper certa est
|
|
|
начать обучение
|
|
ojciec nasz
|
|
|
ojcem [dziecka] jest ten, na kogo wskazuje małżeństwo. Ojcem jest mąż matki zrodzonego dziecka [domniemanie prawne]. начать обучение
|
|
pater est quem nuptiae demonstrant
|
|
|
niezdolność do płodzenia (bezpłodność) начать обучение
|
|
impotentia generandi
|
|
|
niezdolność do współżycia начать обучение
|
|
impotentia coeundi
|
|
|
начать обучение
|
|
syn - córka (pod władzą)
|
|
|
начать обучение
|
|
avus - avia
|
|
|
начать обучение
|
|
nepos - neptis
|
|
|
начать обучение
|
|
pronepos ‒ proneptis
|
|
|
dzieci poczęte bez małżeństwa начать обучение
|
|
liberi vulgo concepti
|
|
|
dzieci z prawego łoża - dzieci z nieprawego łoża начать обучение
|
|
filii legitimi ‒ illegitimi
|
|
|
dzieci z nieprawego łoża są legitymowane przez później zawarte małżeństwa начать обучение
|
|
filii illegimi legitimantur per subsequens matrimonium parentum
|
|
|
wyłączenie, gdy wielu współżyło z matką. Zarzut posiadania wielu partnerów seksualnych przez matkę. начать обучение
|
|
exceptio plurium concubentium
|
|
|
начать обучение
|
|
jeden z rodzajów przysposobienia, polegający na adopcji osoby alieni iuris
|
|
|
przysposobienie pełne; adopcja pełna zachodziła, gdy adoptującym był krewny wstępny dziecka. Adoptowany wchodził pod władzę ojcowską adoptującego, zrywając wszelkie więzi prawne z dotychczasową rodziną. начать обучение
|
|
adoptio plena
|
|
|
przysposobienie niepełne. Adoptującym była osoba obca. Adoptowany pozostawał pod władzą dotychczasowego ojca. Adoptowany mógł dziedziczyć beztestamentowo po adoptującym. начать обучение
|
|
adoptio minus plena
|
|
|
przysposobienie całkowite. Wiąże dziecko z nową rodziną w sposób tak ścisły jakby było naturalnym dzieckiem przysposabiającego. начать обучение
|
|
adoptio plenissima
|
|
|
przysposobienie naśladuje (imituje) naturę. Musi być zachowana odpowiednia różnica wieku między adoptującym, a adoptowanym. начать обучение
|
|
adoptio naturam imitatur
|
|
|
zapłodnienie w drodze naturalnej начать обучение
|
|
in vivo
|
|
|
начать обучение
|
|
obligare ‒ obligatio
|
|
|
начать обучение
|
|
creditor - debitor
|
|
|
(wynikający) z umowy (z kontraktu) начать обучение
|
|
ex contracu
|
|
|
(wynikający) z czynu niedozwolonego начать обучение
|
|
ex delicto
|
|
|
начать обучение
|
|
ius obligationis
|
|
|
prawo wiążące strony umowy, skuteczne inter partes. начать обучение
|
|
vinculum iuris
|
|
|
(skarga, powództwo) przeciwko konkretnej osobie - (skuteczność zobowiązania) między stronami начать обучение
|
|
in personam ‒ inter partes
|
|
|
zobowiązanie naturalne. Dłużnik nie ponosi odpowiedzialności prawnej za swój dług. W konsekwencji wierzytelność jest niezaskarżalna w sądzie, chyba że zostanie uznana, np. przedawnienie начать обучение
|
|
obligatio naturalis
|
|
|
dare, facere, non facere, pati że świadczenie może polegać na: dare – daniu czegoś, facere – czynieniu czegoś, non facere – nieczynieniu czegoś, pati – znoszeniu czegoś. начать обучение
|
|
dać, czynić, nie czynić, znosić
|
|
|
Nie można zobowiązywać do rzeczy niemożliwych (niewykonalnych). начать обучение
|
|
impossibilium nulla obligatio est
|
|
|
rzeczywista, powstała, wynikła, poniesiona szkoda начать обучение
|
|
damnum emergens
|
|
|
utracony zysk, korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać gdyby szkoda nie została spowodowana. начать обучение
|
|
lucrum cessans
|
|
|
начать обучение
|
|
pretium commune
|
|
|
начать обучение
|
|
pretium singulare
|
|
|
начать обучение
|
|
pretium affectionis
|
|
|
prawo do umiaru/miarkowania, możliwość ustalania wysokości odszkodowań начать обучение
|
|
ius moderandi
|
|
|
potrącenie zysku ze straty начать обучение
|
|
compensatio lucri cum damno
|
|
|
prawo do zatrzymania rzeczy начать обучение
|
|
ius retentionis
|
|
|
начать обучение
|
|
ius tollendi
|
|
|
prawo wyboru jednego z wielu świadczeń начать обучение
|
|
ius variandi
|
|
|
zobowiązanie przemienne, z treści zobowiązania wynika możliwość spełnienia więcej niż jednego świadczenia. Spełnienie któregokolwiek z nich zwalnia dłużnika ze zobowiązania. начать обучение
|
|
obligatio alternativa
|
|
|
w treści zobowiązania jest tylko jedno świadczenie, jednakże dłużnik może zwolnić się ze swego obowiązku również przez spełnienie innego świadczenia. начать обучение
|
|
facultas alternativa
|
|
|
przekazanie własności w celu uwolnienia się od zobowiązania начать обучение
|
|
datio in solutum
|
|
|
czynność mieszana, w której umowa darowizny zostaje połączona z inną umową odpłatną czy nieodpłatną. Cel formalny jest inny od celu faktycznego. начать обучение
|
|
negotium mixtum cum donatione
|
|
|
dokonanie czynności w drodze faktu начать обучение
|
|
via facti
|
|
|
stosowana przy zastawie. Klauzula przypadku, jeśli dłużnik nie zwraca długu, to wierzyciel przejmuje zastaw. начать обучение
|
|
lex commissoria
|
|
|
начать обучение
|
|
contractus innominatus
|
|
|
umowa o zawarciu umowy, umowa wstepna начать обучение
|
|
pactum de contrahendo
|
|
|
klauzula zasadniczej zmiany okoliczności. Ustalone warunki obowiązują, o ile okoliczności się nie zmienią. начать обучение
|
|
rebus sic stantibus
|
|
|
zarzut niewypełnionego kontraktu начать обучение
|
|
exceptio non adimpleti contractus
|
|
|
начать обучение
|
|
dolus
|
|
|
wina nieumyślna, polegająca na zaniedbaniu określonych norm staranności; niedbalstwo начать обучение
|
|
culpa
|
|
|
начать обучение
|
|
Si culpa in abstracto
|
|
|
начать обучение
|
|
culpa in concretione
|
|
|
начать обучение
|
|
culpa Aquilam
|
|
|
начать обучение
|
|
culpa in eligendo
|
|
|
начать обучение
|
|
culpa in contrahendo
|
|
|
начать обучение
|
|
culpa in custodiendo
|
|
|
начать обучение
|
|
casus
|
|
|
начать обучение
|
|
vi maiore quadam acciderit,
|
|
|
vis cui humana infirmitas resistere non potest начать обучение
|
|
Cui vis humana infirmitas resistere non potest
|
|
|
начать обучение
|
|
compensatio
|
|
|
начать обучение
|
|
novatio
|
|
|
начать обучение
|
|
confusio
|
|
|
начать обучение
|
|
cessio
|
|
|
начать обучение
|
|
errore in iudicando
|
|
|
pactum de non cedendo vel non alienando начать обучение
|
|
Pactum de non alienando vel non cedendo
|
|
|
начать обучение
|
|
cessio legis
|
|
|
начать обучение
|
|
dolo malo mancipio
|
|
|
начать обучение
|
|
emptio rei speratae
|
|
|
начать обучение
|
|
Spei emptio
|
|
|
начать обучение
|
|
res extra commercium
|
|
|
cuius commodum eius periculum начать обучение
|
|
Cuius commodum eius periculum
|
|
|
начать обучение
|
|
et dicta promiß
|
|
|
начать обучение
|
|
Pactum reservati dominii
|
|
|
начать обучение
|
|
pactum displicentiae
|
|
|
начать обучение
|
|
tertia pars beneficiarius
|
|
|
начать обучение
|
|
emptio ad gustum
|
|
|
начать обучение
|
|
Pactum de retroemendo
|
|
|
начать обучение
|
|
Operis locatio conductio
|
|
|
начать обучение
|
|
irregulare deposit!
|
|
|
начать обучение
|
|
negotiorum gestio
|
|
|
начать обучение
|
|
indebitum
|
|
|
начать обучение
|
|
condictio indebiti
|
|
|
condictio causa data causa non secuta начать обучение
|
|
condictio causa data causa non secuta
|
|
|
начать обучение
|
|
Causa finita condictio
|
|
|
condictio ob causam finitam начать обучение
|
|
ob causam finitam condictio
|
|
|
начать обучение
|
|
condictio sine causa
|
|
|
condictio ob turpem vel iniustam causam начать обучение
|
|
Ob iniustam aka Turp condictio MERITUM
|
|
|
affectio (animus) societatis начать обучение
|
|
affectio (animus) Societatis
|
|
|
начать обучение
|
|
tempus deliberandi
|
|
|
начать обучение
|
|
iurisdictio Voluntari
|
|
|
начать обучение
|
|
Processus formula
|
|
|
начать обучение
|
|
Lex fori processualis
|
|
|
iudicium ‒ actus trium personarum начать обучение
|
|
Ludicium - actus trium personarum
|
|
|
начать обучение
|
|
Audi alteram partem
|
|
|
начать обучение
|
|
litis Domini
|
|
|
начать обучение
|
|
Nemo iudex Actor
|
|
|
vigilantibus iura sunt scripta начать обучение
|
|
vigilantibus iura scripta sunt
|
|
|
ne eat iudex ultra petita partium начать обучение
|
|
ne comedas ultra petita iudex partium
|
|
|
начать обучение
|
|
ante litem Natama
|
|
|
начать обучение
|
|
Post Lithium Natama
|
|
|
qui rem in iudicium ducit начать обучение
|
|
qui rem in iudicium ducit
|
|
|
contra quem res in iudicium deducitur начать обучение
|
|
Contra quem res in iudicium deducitur
|
|
|
начать обучение
|
|
legitimatio ad causam
|
|
|
начать обучение
|
|
legitimatio ad processus
|
|
|
начать обучение
|
|
successio mortis causa
|
|
|
начать обучение
|
|
successio inter vivos
|
|
|
res iudicata ‒ inter partes начать обучение
|
|
res ipsa loquitur - inter partes
|
|
|
начать обучение
|
|
Res inter alios dense
|
|
|
начать обучение
|
|
post quem
|
|
|
начать обучение
|
|
prōrŏgātĭo fori
|
|
|
prorogatio iurisdictionis начать обучение
|
|
prōrŏgātĭo iurisdictionis
|
|
|
начать обучение
|
|
prōrŏgātĭo imperil
|
|
|
negatio per positionem alterius начать обучение
|
|
negatio per positionem alterius;
|
|
|
начать обучение
|
|
exceptiones peremptoriae
|
|
|
начать обучение
|
|
exceptiones dilatoriae
|
|
|
exceptiones declinatoriae начать обучение
|
|
exceptiones declinatoriae
|
|
|
exceptiones non sunt extendendae начать обучение
|
|
Exceptiones non sunt extendendae
|
|
|
начать обучение
|
|
replicatio - duplicatio
|
|
|
начать обучение
|
|
onus proferendi
|
|
|
начать обучение
|
|
ad onus probationis,
|
|
|
ei incumbit probatio qui dicit non qui negat начать обучение
|
|
Ei incumbit probatio qui dicit, qui non neg
|
|
|
начать обучение
|
|
ne bis in idem
|
|
|
sententia facit ius inter partes начать обучение
|
|
facit ius inter partes sententia
|
|
|
начать обучение
|
|
dissentientes sententia,
|
|
|
начать обучение
|
|
Reformatio in pejus
|
|
|
de minimis non curat praetor начать обучение
|
|
De minimis non curat praetor
|
|
|
начать обучение
|
|
Error in procedendo
|
|
|
начать обучение
|
|
iudex inhabilis
|
|
|
начать обучение
|
|
iudex suspectus
|
|
|
начать обучение
|
|
ab instanti absolutio
|
|
|
начать обучение
|
|
Professio juris
|
|
|
начать обучение
|
|
ad litis ordinatio
|
|
|
начать обучение
|
|
ad litem decidendam
|
|
|
начать обучение
|
|
lex loci processus
|
|
|
начать обучение
|
|
locus regit formam actus,
|
|
|
начать обучение
|
|
Details propria statuta
|
|
|
начать обучение
|
|
statuta res,
|
|
|
начать обучение
|
|
statuta accusatis mancipiis '
|
|
|
начать обучение
|
|
Lex loci - res ubi est
|
|
|
statutum comitatur personae начать обучение
|
|
statutum personas comitatur
|
|
|
начать обучение
|
|
commune ius
|
|
|
начать обучение
|
|
statuta prohibitoria
|
|
|
statuta prohibitiva favorabilia начать обучение
|
|
prohibitoria statuta favorabilia
|
|
|
statuta prohibitiva odiosa начать обучение
|
|
prohibitoria statuta odiosa
|
|
|
начать обучение
|
|
statuta permissive
|
|
|
начать обучение
|
|
Comitas gentium
|
|
|
начать обучение
|
|
Lex domicilii
|
|
|
mobilia personam sequuntur начать обучение
|
|
mobilia personam sequuntur
|
|
|
начать обучение
|
|
Lex loci solutionis
|
|
|
начать обучение
|
|
Lex patriae
|
|
|
начать обучение
|
|
Lex domicilii
|
|
|
начать обучение
|
|
animo manendi
|
|
|
начать обучение
|
|
lege adoptionis
|
|
|
начать обучение
|
|
Lex loci actus
|
|
|
начать обучение
|
|
Pactum de lege Utende
|
|
|
начать обучение
|
|
ultimum refugium
|
|
|
начать обучение
|
|
lex loci contractus
|
|
|
lex loci celebrationis matrimonii начать обучение
|
|
Lex loci celebrationis matrimonii
|
|
|
lex loci delicti commissi начать обучение
|
|
Lex loci delicti commissi
|
|
|
начать обучение
|
|
lex rei sitae
|
|
|
начать обучение
|
|
Lex fori
|
|
|
начать обучение
|
|
lex causae
|
|
|
начать обучение
|
|
lex pecuniae
|
|
|
начать обучение
|
|
locus gestionis
|
|
|
начать обучение
|
|
Lex loci laboris,
|
|
|
начать обучение
|
|
Lex libri sitae
|
|
|
начать обучение
|
|
situs naturalis,
|
|
|
начать обучение
|
|
lex in transitu
|
|
|
начать обучение
|
|
Lex loci expeditionis
|
|
|
начать обучение
|
|
Lex loci destinationis
|
|
|
начать обучение
|
|
lex voluntatis;
|
|
|
начать обучение
|
|
Lex loci protectionis
|
|
|
начать обучение
|
|
Lex sitae cartae
|
|
|
начать обучение
|
|
lex successionis
|
|
|
ius contrahendi ‒ ius contractum начать обучение
|
|
contrahendi man - ius contractum
|
|
|
начать обучение
|
|
pacta servanda sunt
|
|
|
pacta tertiis non nocent non prosunt начать обучение
|
|
tertiis pacta non nocere non prosunte
|
|
|
начать обучение
|
|
Res inter alios acta
|
|
|
opinio iuris sive necessitatis начать обучение
|
|
iuris sive opinio necessitatis
|
|
|
начать обучение
|
|
Pro foro interno
|
|
|
начать обучение
|
|
pro foro externo
|
|
|
начать обучение
|
|
dismembratio
|
|
|
начать обучение
|
|
ius enim postliminii
|
|
|
начать обучение
|
|
tabula rasa
|
|
|
ius representationis omnimode начать обучение
|
|
ius representationis omnimode
|
|
|
начать обучение
|
|
delictum iuris gentium
|
|
|
qui in territorio meo est, etiam meus subditus est начать обучение
|
|
turnaround qui est in territorio, est etiam mens subditus
|
|
|
quidquid est in territorio, est etiam de territorio начать обучение
|
|
quidquid est in territorio, est etiam de territorio
|
|
|
начать обучение
|
|
iure sanguinis
|
|
|
начать обучение
|
|
ius soli
|
|
|
начать обучение
|
|
persona non grata
|
|
|
начать обучение
|
|
delictum
|
|
|
nullum crimen, nulla poena sine lege poenali anteriori начать обучение
|
|
nullum crimen, nulla poena sine lege Poena anteriori
|
|
|
начать обучение
|
|
sine lege scripta
|
|
|
начать обучение
|
|
sine certa lege
|
|
|
начать обучение
|
|
sine praevia lege
|
|
|
начать обучение
|
|
victima
|
|
|
начать обучение
|
|
vis
|
|
|
начать обучение
|
|
vis ac metus
|
|
|
vis privata -‒ vis publica начать обучение
|
|
privata vi - vis publica
|
|
|
начать обучение
|
|
vim legis
|
|
|
начать обучение
|
|
vis testamenti
|
|
|
начать обучение
|
|
vis probandi
|
|
|
начать обучение
|
|
vis absoluta
|
|
|
начать обучение
|
|
vis compulsiva
|
|
|
начать обучение
|
|
generalis dolus
|
|
|
начать обучение
|
|
directus dolus
|
|
|
dolus directus repentinus начать обучение
|
|
dolus directus Repentinus
|
|
|
dolus directus praemeditatus начать обучение
|
|
dolus directus praemeditatus
|
|
|
dolus eventualis ‒ quasi-eventualis начать обучение
|
|
dolus eventualis - quasi eventualis
|
|
|
начать обучение
|
|
culpa dolo exoro
|
|
|
начать обучение
|
|
iter delicti
|
|
|
начать обучение
|
|
delictum putativum
|
|
|
in dubio pro reo ‒ pro libertate начать обучение
|
|
in dubio pro reo - pro libertate
|
|
|
начать обучение
|
|
dolus non praesumitur
|
|
|
nemo prudens punit quia peccatum est sed ne peccetur начать обучение
|
|
nemo prudens punit quia peccatum est, sed ne peccetur
|
|
|
reformatio in peius iudici appellato non licet начать обучение
|
|
Reformatio in pejus iudici appellato non licet
|
|
|
delicta parentum liberis non nocent начать обучение
|
|
delicta parentum liberis non nocent
|
|
|
reus in exceptione actor est начать обучение
|
|
reus in exceptione actor est
|
|
|
quod non est in actis non est in mundo начать обучение
|
|
quod non est in actis, non est in mundo
|
|
|
verba volant, scripta manent начать обучение
|
|
Verba volant, scripta manent
|
|
|
начать обучение
|
|
Audit ex testis
|
|
|
nemo iudex in propria (sua) causa начать обучение
|
|
Nemo judex in propria (sua) causa
|
|
|
начать обучение
|
|
Forum praeventionis
|
|
|
forum connexitatis causarum начать обучение
|
|
forum causarum connexitatis
|
|
|
начать обучение
|
|
causa principalis
|
|
|
начать обучение
|
|
causa Accessori
|
|
|
res iudicata pro veritate habetur начать обучение
|
|
res judicata pro veritate habetur
|
|
|
ne bis in idem crimen iudicetur начать обучение
|
|
ne bis in idem crimen iudicetur
|
|
|
confessio est regina probationum начать обучение
|
|
Confessio est Regina probationum
|
|
|
propter falsa ‒ propter nova начать обучение
|
|
propter falsa - Propter nova,
|
|
|
custodia honesta - inhonesta начать обучение
|
|
honesta custodia - inhonesta
|
|
|
In legibus magis simplicitas quam difficultas placet начать обучение
|
|
In legibus magis quam simplicitas difficultas placet
|
|
|
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio начать обучение
|
|
Ubi legis eadem ratio, ibi eadem dispositio legis
|
|
|
Optima est legum interpres consuetudo начать обучение
|
|
Optima legum interpres est consuetudo
|
|
|
Leges ab omnibus intellegi debent начать обучение
|
|
Leges ab omnibus intellegi debent
|
|
|
Leges bonae ex malis moribus procreantur начать обучение
|
|
Leges bonae ex Malis moribus procreantur
|
|
|
Legem bonam a mala nulla alia nisi naturae norma dividere possumus начать обучение
|
|
Legem bonam a nulla alia nisi naturae formam divisorem possumus
|
|
|
Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem начать обучение
|
|
Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem
|
|
|
Iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur начать обучение
|
|
Iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur
|
|
|
Satius enim esse impunitum relinqui facinus nocentis quam innocentem damnari начать обучение
|
|
Esse impunitum relinqui facinus nocentis, quam Innocentius Satius enim damnari
|
|
|
Cessante ratione legis, cessat ipsa lex начать обучение
|
|
Cessante ratione legis, cessat lex ipsa,
|
|
|
Non omne quod licet honestum est начать обучение
|
|
Omne quod non licet honestum est
|
|
|
Sententia facit ius inter partes начать обучение
|
|
Sententia facit ius inter partes
|
|
|
Libertas inaestimabilis res est начать обучение
|
|
Libertas inaestimabilis res est
|
|
|
начать обучение
|
|
Licet vim vi repeller
|
|
|
Male nostro iure uti non debemus начать обучение
|
|
Male nostro jure uti non debemus
|
|
|
Nullus idoneus testis in re sua intellegitur начать обучение
|
|
Nullus intelligitur idoneus testis in re sua
|
|
|
Poena constituitur in emendationem hominum начать обучение
|
|
Poena constituitur in emendationem hominum
|
|
|
Res nullius cedit primo occupanti начать обучение
|
|
Res nullius cedit primo occupanti
|
|
|
Vigilantibus, non dormientibus, iura subveniunt начать обучение
|
|
Vigilantibus non dormientibus, subveniunt iura
|
|
|
Volenti et scienti non fit iniuria начать обучение
|
|
Et volenti non fit iniuria Scientifique
|
|
|
Ignorantia legis neminem excusat начать обучение
|
|
Ignorantia legis neminem excusat
|
|
|
Culpa lata dolo aequiparatur начать обучение
|
|
Culpa dolo aequiparatur annis
|
|
|
Ex iniuria ius non oritur начать обучение
|
|
Ex iniuria ius non oritur
|
|
|
Nemo ex suo delicto meliorem suam condictionem facere potest начать обучение
|
|
Nemo ex suo delicto Melior condiction suam facere potest,
|
|
|
Hominum causa omne ius constitutum est начать обучение
|
|
Hominum causa est omne ius Constitutum
|
|
|
Quid leges sine moribus, vanae proficiunt начать обучение
|
|
Quid leges sine moribus, proficiunt Vana
|
|
|
Moribus ornes, legibus emendes начать обучение
|
|
Moribus Ornes, Legibus emendes
|
|
|
Corruptissima re publica plurimae leges начать обучение
|
|
Corruptissima re publica plurimae leges
|
|
|
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi начать обучение
|
|
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi
|
|
|
Iustitias vestras iudicabo начать обучение
|
|
Vestras iustitias iudicabo
|
|
|
Legem brevem esse oportet начать обучение
|
|
Legem brevem esse oportet
|
|
|
Vanae voces populi non sunt audiendae начать обучение
|
|
Vana voces populi non sunt audiendae
|
|
|
Iustitia non novit patrem nec matrem, solam veritatem spectat начать обучение
|
|
Justitia non novit patrem nec matra, et solam veritatem Spectate
|
|
|
начать обучение
|
|
Finis coronat opus
|
|
|
начать обучение
|
|
in fine
|
|
|
posiadanie niewadliwe; dotyczyło osób będących w posiadaniu, a występujących przeciwko komuś, kto nabył ich rzecz w sposób wadliwy начать обучение
|
|
Possessio non vitiosa
|
|
|