Biologia pojęcia

 0    100 карточки    jujata
скачать mp3 Печать играть Проверьте себя
 
Вопрос język polski Ответ język polski
Akomodacja oka
начать обучение
Przystosowanie się oka do widzenia przedmiotów dalekich lub bliskich
Allele
начать обучение
Różne formy genu leżące w tych samych miejscach w parze chromosomów homologicznych, niosące informację dotyczącą tej samej cechy
Amylaza
начать обучение
Enzym produkowany na przykład przez trzustkę, umożliwia trawienie cukrów
Anabolizm
начать обучение
wszystkie procesy syntez w komórkowym metabolizmie wymagające dostarczenia energii
Autosomy
начать обучение
wszystkie chromosomy oprócz chromosomów płci
Autotrofy
начать обучение
organizmy samożywne
Anafaza
начать обучение
faza występująca w podziale mitotycznym i mejozie, nastepuje podział centromerów i rozchodzenie sie chromatyd lub chromosomów do przeciwlgłych biegunów
Antropogeneza
начать обучение
teoria ewolucyjnego powstawania człowieka
Aparat Golgiego
начать обучение
organellum kumulujące substancje produkowane w innych rejonach cytoplazmy, umożliwia wydalenie tych substancji na zewnątrz komórki
Chityna
начать обучение
cukier złożony, który występuje w pancerzach stawonogów i w ścianach komórkowych grzybów
Chondrocyty
начать обучение
komórki tkanki chrzęstnej
Chromatyda
начать обучение
połówka chromosomu
Delecja
начать обучение
wypadnięcie jednego bądź więcej nukleotydów. (mutacja genowa)
Dymorfizm płciowy
начать обучение
różnice miedzy samcem a samicą
Fibrynogen
начать обучение
białko, które uczestniczy w procesie krzepnięcia krwi
Inwersja
начать обучение
występuje, gdy chromosom pęknie w dwóch miejscach, a wyodrębniony odcinek zostaje włączony ponownie, ale odwrócony o 180 stopni.
Nefron
начать обучение
podstawowa jednostka budująca nerkę
Osseina
начать обучение
organiczna substancja międzykomórkowa tkanki kostnej, zapewniająca kości elastyczność i wytrzymałość
Partenogeneza
начать обучение
dzieworództwo, z powodu braku zapłodnienia, polegająca na rozwoju osobników potomnych z komórki jajowej bez udziału plemnika.
Hermafrodytyzm
начать обучение
obojnactwo, dwupłciowość
Takson
начать обучение
jednostka zdefiniowana w systematyce organizmów jako grupa organizmów (populacja lub grupa populacji) zwykle uznawanych za filogenetycznie spokrewnione, wyróżniających się konkretną cechą różniącą je od innych jednostek taksonomicznych
Zapłodnienie podwójne
начать обучение
Polega na wprowadzeniu do woreczka zalążkowego dwóch komórek plemnikowych: 1 łączy się z komórką jajową, tworząc zygotę,2 z komórką centralną woreczka zalążkowego, w rezultacie czego powstaje triploidalne bielmo.
Mikoryza
начать обучение
współżycie korzeni lub innych organów, a nawet nasion roślin naczyniowych z grzybami
Homeostaza
начать обучение
zdolność utrzymywania stałości parametrów wewnętrznych w systemie
Allelopatia
начать обучение
szkodliwy lub korzystny wpływ substancji chemicznych wydzielanych przez rośliny danego gatunku lub pochodzących z rozkładu tych roślin
Gametofit
начать обучение
haploidalne stadium przemiany pokoleń
Gutacja
начать обучение
zjawisko wydzielania kropel wody przez szparki wodne liści wskutek parcia korzeniowego
Hydrofity
начать обучение
rośliny wodne, żyjące pod wodą, z liśćmi pływającymi na powierzchni wody i kłączem zakotwiczonym na dnie
Kutykula
начать обучение
zwana też nabłonkiem, jest to cienka warstwa kutyny, która pokrywa zewnętrzną powierzchnię liścia (skórkę), owocach i zielonych łodygach. Podstawową funkcją kutykuli jest zabezpieczenie rośliny przed nadmierną utratą wody i promieniami nadfioletowymi.
Liścień
начать обучение
to pierwszy liść rośliny nasiennej. Liścień nie powstaje w pąku kwiatowym, ale jeszcze w rozwijającym się zarodku. W niektórych wypadkach liścienie są grube i pełnią funkcję organów spichrzowych
Plazmoliza
начать обучение
tracenie wody w komórce przez zanurzenie jej w roztworze hipertonicznym
Gatunek synantropijny
начать обучение
gatunek zwierzęcia lub rośliny, który wykorzystuje bliskość siedlisk ludzkich z korzyścią dla siebie
eutrofizacja
начать обучение
proces wzbogacania się zbiorników wodnych w substancje odżywcze — pierwiastki biogenne, głównie azot i fosfor, także potas i sód, powodujący nadmierną produkcję biomasy glonów
Przemiana pokoleń
начать обучение
cykl życiowy organizmu, w którym pokolenie rozmnażające się płciowo występuje na przemian z pokoleniem rozmnażającym się bezpłciowo
Zoochoria
начать обучение
jeden ze sposobów rozprzestrzeniania nasion roślin. Rozprzestrzenianie diaspor roślin przez zwierzęta, np. przyczepione do sierści, albo przez zjadanie i późniejsze wydalanie
Sporofit
начать обучение
diploidalne stadium w przemianie pokoleń rośliny. U roślin naczyniowych sporofit jest znacznie większy niż gametofit, jest też stadium zdolnym do samodzielnego istnienia. U mszaków sporofit jest niewielki i zależny od gametofitu.
Gatunek kosmopolityczny
начать обучение
gatunek o bardzo szerokim zasięgu geograficznym, obejmującym wiele stref klimatycznych i stref ekologicznych.
Korzenie przybyszowe
начать обучение
korzenie wyrastające z pędu rośliny. Mogą współistnieć z korzeniem głównym lub zastępować go. Najczęściej wyrastają one z nasady pędu, ale u niektórych roślin mogą też wyrastać z łodygi lub liści.
Kod genetyczny
начать обучение
Mechanizm przełożenia informacji genetycznej zapisanej w sekwencjach DNA i RNA na sekwencję aminokwasową białka. Zasadniczo taki sam u wszystkich organizmów żywych.
Gen
начать обучение
Podstawowa jednostka dziedziczności
Koniugacja
начать обучение
Proces płciowy, polegający na wymieszniu informacji genetycznej pomiędzy dwoma organizmami za pomocą fimbri u bakterii albo wypustek cytoplazmatycznych u orzęsków. Nie prowadzi do powstania nowych osobnikow.
Organy generatywne
начать обучение
Kwiaty i kwiatostany - elementy budowy roślin służące do rozmnażania płciowego.
Organy wegetatywne
начать обучение
Wypdrębniona cz. organizmu wielokomorkowevo: łodygi, liście i korzenie, służące do rozwoju i wzrostu roślin.
Jednopienność
начать обучение
gametangia męskie i żeńskie znajdują się na tej samej roślinie.
Dwupienność
начать обучение
gametangia żeńskie i męskie na rosnch roslinach.
Zarodnia / sporangium
начать обучение
Organ rozrodczy, w którym powstają zarodniki.
Zarodniki /spory
начать обучение
Komórki rozrodcze służące do rozmnażania bezpłciowego. Moga byc ruchliwe - zaospory lub nie-aplanospory. Dzili sie je na Mikrospory wytwarzajace przedrosle meskie i Makrospory- żeńskie.
Gatunek
начать обучение
Zbiór osobników o podobnych cechach, wspólnym pochodzeniu, majacych podobne wymagania życiowe, krzyżujących się i wydających płodne potomstwo. Podstawowa jednostka taksonomiczna.
Metabolizm
начать обучение
Ogół przemian materii, informacji. energii zachodzących w organizmach.
Oddychanie wewnątrzkomórkowe tlenowe
начать обучение
Proces rozkładu zw. organicznych z dostępem tlenu do dwutlenku węgla i wody. Zachodzi z wydzieleniem energii kumulującej się w ATP w mitochondrium.
Oddychanie beztlenowe
начать обучение
Częściowy rozkład cukrów bez obecności tlenu, z wydzieleniem energii kumulowanej w ATP. Akceptorem wodoru NHDH+ + H+ jest zw. nieorganiczny.
Locus
начать обучение
miejsce, w którym zlokalizowany jest gen na chromosomie
Allel dominujący
начать обучение
allel genu, który dominuje nad drugim w parze (duża litera, np. A)
Allel recesywny
начать обучение
allel genu, który ustępuje dominującemu (mała litera, np. a)
Pierwsze prawo Mendla
начать обучение
prawo czystości gamet. Prawo to mówi o tym, że każda dojrzała komórka posiada tylko jeden allel z każdej pary alleli.
Drugie prawo Mendla
начать обучение
prawo niezależnej segregacji cech. Cecha genu, uwarunkowana jedną parą genów jest dziedziczona bez względu od cech, którą warunkuje druga para genów.
biocenoza
начать обучение
zespół organizmów różnych gatunków, ogół populacji zamieszkujących dany teren, układ złożony z producentów i konsumentów; w jego skład wchodzi część roślinna (fitocenoza) i zwierzęca (zoocenoza)
biom
начать обучение
duża jednostka ekologiczna złożona z ekosystemów, zajmująca określony obszar geograficzny; dominuje w niej określona formacja roślinna i charakterystyczna fauna; przykłady: tajga, tundra, sawanna
liczebność populacji
начать обучение
łączna liczba osobników tworzących daną populację
areał
начать обучение
obszar, na którym wystepują osobniki należące do danej populacji
struktura wiekowa
начать обучение
proporcje liczebności osobników będących w różnym przedziale wiekowym; pozwala ustalić charakter populacji: rozwijająca, stabilna czy wymierająca
łańcuch pokarmowy
начать обучение
szereg grup organizmów ustawionych w takiej kolejności, że każda grupa poprzednia stanowi podstawę pożywienia następnej
komensalizm
начать обучение
jedna z populacji odnosi korzyści, druga pozostaje obojętna; np. szakale odżywiające się resztkami pozostawionymi przez lwy
mutualizm
начать обучение
symbioza obligatoryjna lub konieczna; współżyjące populacje odnoszą korzyści, a ich współpraca jest tak daleko posunięta, że nie mogą żyć bez siebie
drapieżnictwo
начать обучение
osobniki jednej populacji są zabijane i stanowią pożywienie dla innej populacji; obie populacje wpływają na swoje liczebności
sukcesja wtórna
начать обучение
zachodzi na terenie wcześniej zajętym przez biocenozę, która została zniszczona (ugory, obszary okresowo zalewane, wyręby, pożarzyska)
prawo minimum Liebiga
начать обучение
czynnik, którego w środowisku jest najmniej w stosunku do potrzeb danego organizmu, działa organiczająco na wzrost i rozwój tego organizmu
prawo tolerancji Shelforda
начать обучение
dany organizm może żyć i rozwijać się w określonym środowisku pod warunkiem, że występują wszystkie niezbędne mu do życia czynniki, a ich zakres tolerancji nie przekracza minimalnej i maksymalnej wartości tych czynników
eurybionty
начать обучение
organizmy o szerokim zakresie tolerancji ekologicznej w odniesieniu do czynników środowiskowych
stenobionty
начать обучение
organizmy o wąskim zakresie tolerancji ekologicznej w odniesieniu do czynników środowiskowych
ewolucja
начать обучение
proces rozwoju życia na Ziemi, polegający na stopniowym dokonywaniu się zmian genetycznych w populacjach, czego efektem jest powstawanie nowych gatunków.
rodzaje dowodów ewolucji
начать обучение
pośrednie i bezpośrednie
dowody ewolucji - bezpośrednie
начать обучение
skamieniałości, odciski i odlewy, formy przejściowe, żywe skamieniałości
dowody ewolucji - pośrednie
начать обучение
narządy szczątkowe, analogiczne, homologiczne, atawizmy, dowody z embriologii, dowody z fizjologii, biologii, genetyki, dowody z biogeografii
izogamia
начать обучение
połączenie dwóch różnoimiennych komórek (gamet), obie gamety są ruchliwe i takie same pod względem morfologicznym, mają taką samą wielkość
anizogamia
начать обучение
łączą się ze sobą gamety ruchliwe, ale o różnej wielkości - najczęściej gamety żeńskie są większe od męskich
oogamia
начать обучение
duża, nieruchliwa gameta żeńska jest zapłodniona przez małą ruchliwą gametę męską
fotoperiod
начать обучение
eakcja rośliny na czas trwania i periodyczne następstwa okresów światła i ciemności; są to przystosowania się roślin do pór roku
rodzaje receptorów
начать обучение
mechanoreceptory, fotoreceptory, termoreceptory, chemoreceptory, nocyreceptory
czopki
начать обучение
komórki umożliwiające widzenie ostre i barwne, ale tylko w ostrym świetle.
pręciki
начать обучение
komórki światłoczułe które ulegaja pobudzeniu już przy niewielkiej ilość światła, dlatego umożliwiają widzenie o zmierzchu, są niezdolne do rozróżniania kolorów.
ucho zewnętrzne człowieka
начать обучение
małżowina uszna, przewód słuchowy zewnętrzny, błona bębenkowa.
ucho środkowe człowieka
начать обучение
jama ucha środkowego, kosteczki słuchowe: młoteczek, kowadełko i strzemiączko, trąbka słuchowa.
ucho wewnętrzne
начать обучение
błona okienka owalnego, kanały półkoliste zakończone bańkami, przedsionek, ślimak, nerw rónoważno-słuchowy.
potencjał spoczynkowy
начать обучение
wyściowy stan błony neuronu, błona jest polarna (ładunki dodatnie i ujemne po dwóch stronach błony)
bodziec progowy
начать обучение
podziec o odpowiedniej energii wywołujący wyładowanie - depolaryzację błony.
potencjał czynnościowy
начать обучение
różnica potencjału elektrycznego po obu stronach błony zmienia się wówczas z -70mV + 40mV.
części mózgu
начать обучение
kresomózgowie, mędzymózgowie, śródmózgowie, móżdżek, tyłomózgowie,
łuk odruchowy
начать обучение
droga impulsu nerwowego od receptora do efektora.
odruchy bezwarunkowe
начать обучение
wrodzone, to odruchy stereotypowe, automatyczne, niewygasające, stanowią genetycznie uwarunkowana reakcję obronną organizmu na dany bodziec (np. odruch wykrztuśny)
hormony
начать обучение
cząsteczki organiczne, które w organizmie regulują i koordynują czynności narządów i tkanek, przyczyniając się do utrzymania homeostazy w całym organizmie.
gruczoł dokrewny
начать обучение
gruczoł zbudowany z komórek wydzielniczych, nie posiada przewodów wyprowadzających, produkuje hormony - np. tarczyca.
hormony podwzgórza
начать обучение
wazopresyna, oksytocyna, hormony uwalniające dla hormonów tropowych)
hormony przysadki mózgowej
начать обучение
somatotropina, hormony tropowe (tyreotropina, adrenokortykotropina, folikulotropina) hormon luteinizujący, prolaktyna.
hormony szyszynki
начать обучение
melatonina
hormony tarczycy
начать обучение
tyroksyna, trijodotyronina, kalcytonina.
hormony przytarczyc
начать обучение
parathormon
hormony grasicy
начать обучение
tymozyna, tymulina
hormony trzustki
начать обучение
glukagon, insulina.
hormony nadnerczy
начать обучение
glukokortykoidy, mineralokortykoidy, adrenalina.

Вы должны войти в свой аккаунт чтобы написать комментарий.