biologia kl V dz 2

 0    68 карточки    gabrielahomecka
скачать mp3 Печать играть Проверьте себя
 
Вопрос język polski Ответ język polski
Pierwiastki, z których składa się organizm.
начать обучение
węgiel, wodór, tlen, azot, siarka, fosfor, wspólnie stanowią 98% masy organizmu
Związki chemiczne budujące organizm.
начать обучение
woda, sole mineralne, cukry, białka, tłuszcze i kwasy nukleinowe
Znaczenie wody w organizmie
znaczenie wody w organizmie
начать обучение
1. transport substancji wewnątrz komórki i między komórkami,
2. u zwierząt usuwanie wraz moczem niepotrzebnych i szkodliwych substancji. 3. środowisko przemian chemicznych zachodzących w organizmie. 4. bierze udział w wielu procesach np. fotosyntezie, 5. regulacja temperatury ciała
Sole mineralne
начать обучение
są źródłem pierwiastków innych niż węgiel, tlen i wodór, regulują procesy zachodzące w organizmie i budują części ciała organizmów.
Cukry
начать обучение
dostarczają energii (glukoza w miodzie), są materiałem zapasowym (skrobia-bulwy ziemniaka), budują organizmy (celuloza-buduje ściany komórek roślinnych np. bawełna)
Białka
начать обучение
są głównym budulcem organizmów (mięśnie, pióra, włosy, pazury), materiał zapasowy (nasiona grochu i fasoli), regulują pracę organizmu i umożliwiają trawienie pokarmów (enzymy)
Tłuszcze
начать обучение
materiał zapasowy, warstwa ochronna, źródło energii.
Kwasy nukleinowe
начать обучение
DNA występuje we wszystkich komórkach, jest w nim zapisana informacja o cechach organizmu.
Magnez
начать обучение
jest u roślin składnikiem zielonego barwnika, który pochłania światło podczas fotosyntezy.
Wapń
начать обучение
buduje kości i zęby u zwierząt.
Komórka
начать обучение
podstawowa jednostka życia. Jest najmniejszą częścią organizmu zdolną do wykonywania czynności życiowych.
Budowa komórki zwierzęcej.
начать обучение
1. jądro komórkowe, 2. cytozol, 3. błona komórkowa, 4. wakuola, 5. mitochondrium, 6. rybosomy, 7. aparat Golgiego, 8. siateczka śródplazmatyczna
Jądro komórkowe
начать обучение
leży w środkowej części komórki, ma kulisty kształt, znajduje się w nim DNA, kieruje wszystkimi procesami zachodzącymi w komórce
Błona komórkowa
начать обучение
oddziela wnętrze komórki od otoczenia i transportuje substancje do wnętrza i na zewnątrz komórki.
Cytozol
начать обучение
galaretowata substancja wypełniająca komórkę, składa się z wody, soli mineralnych i białek.
Wakuola
начать обучение
inaczej wodniczka, ma postać niewielkiego pęcherzyka, uczestniczy w pochłanianiu, trawieniu i wydalaniu.
Mitochondrium
начать обучение
ma owalny kształt, dostarcza energii, jest centrum energetycznym komórki.
Rybosomy
начать обучение
mają wygląd drobnych ziarenek, wytwarzają białka.
Aparat Golgiego
начать обучение
ma postać stosu spłaszczonych, przylegających do siebie pęcherzy i drobnych pęcherzyków, przekształca i transportuje białka.
Siateczka śródplazmatyczna
начать обучение
system cienkich kanalików występujących w całej komórce, wytwarza i transportuje białka i tłuszcze.
Komórka zwierzęca
начать обучение
jest oddzielona od środowiska zewnętrznego błoną komórkową. Jej wnętrze stanowi jądro komórkowe i cytoplazma.
Cytoplazma
начать обучение
składa się z cytozolu i zanurzonych w nim mitochondriów, wodniczek i rybosomów.
Komórki jądrowe
начать обучение
komórki, w których występuje jądro komórkowe. Sa to komórki roślinne, zwierzęce i grzybowe.
Komórki bezjądrowe
начать обучение
nie mają jądra komórkowego. Jedyną grupą organizmów o komórkach bezjądrowych są bakterie.
Komórka roślinna
начать обучение
różni się tym od komórki zwierzęcej, że ma ścianę komórkową (nie błonę) i zawiera chroloplasty.
Samożywność
начать обучение
zdolność niektórych organizmów do samodzielnego wytwrzania pokarmu w procesie fotosyntezy.
Organizmy samożywne
начать обучение
to rośliny, niektóre protisty i nieliczne bakterie.
Fotosynteza
начать обучение
proces, w wyniku którego z dwutlenku węgla i wody, przy udziale światła powstają substancje odżywcze (glukoza) i tlen.
Glukoza
начать обучение
cukier, który jest podstawowym źródłem energii dla organizmu oraz materiałem do produkcji substancji zapasowych i budujących.
Sinice
начать обучение
samożywne bakterie.
Brunatnice
начать обучение
samożywne protisty.
Rosiczka
начать обучение
roślina owadożerna, jest samożywna, jesdak żywi się również drobnymi zwierzętami, z których ciał pobiera azot.
Rośliny mogą przeprowadzać fotosyntezę
начать обучение
ponieważ w ich komórkach znajdują się chloroplasty, zawierające chlorofil - zielony barwnik, który pochłania światło, potrzebne do fotosyntezy.
Czynniki wpływające na intensywność fotosyntezy
начать обучение
1. światło, 2. dwutlenek węgla, 3. woda, 4. temperatura, 5. sole mineralne Każdy z nich zarówno w nadmiarze, jak i w niedoborze powoduje zmniejszenie intensywności fotosyntezy. Rośliny w niekorzystnych warunkach rosną słabe i małe.
Chemosynteza
начать обучение
wykorzystanie energii chemicznej, pochodzącej z gazów wulkanicznych, zamiast światła, do produkcji pokarmu.
Odżywianie
начать обучение
dostarczanie organizmowi substancji niezbędnych do budowania ciała i będących źródłem energii.
Organizmy cudzożywne
начать обучение
nie potrafią samodzielnie wytwarzać pokarmu i muszą go pobierać z otoczenia.
Trawienie
начать обучение
proces, w którym organizm rozkłada pokarm, zawierający złożone związki: bialka, cukry i tłuszcze, na związki proste, które może wykorzystać.
Ze względu na rodzaj pożywienia i sposob jego zdobywania
начать обучение
wyróżniamy trzy grupy organizmów cudzożywnych. Organizmy zjadające inne organizmy, pasożyty i organizmy rozkładające martwe szczątki.
Organizmy zjadające inne organizmy
начать обучение
roślinożercy, mięsożercy, wszystkożercy.
Pasożyty
начать обучение
pobierają pokarm od żywych organizmów zwanych żywicielami. Dzielimy je na wewnętrzne i zewnętrzne.
Pasożyty wewnętrzne
начать обучение
wnikają do ciała żywiciela. Tasiemce, owsiki.
Pasożyty zewnętrzne
начать обучение
żyją na powierzchni ciała żywiciela. Pchły, kleszcze, wszy.
Rośliny pasożytnicze
начать обучение
rośliny, które nie mają chlorofilu i nie moga przeprowadzać fotosyntezy, więc wszystkie substancje, w tym wodę i sole mineralne, pobierają od żywiciela za pomosą ssawek. W Polsce roślinami pasozytniczymi są kanianka i zaraza żółta.
Rośliny półpasożytnicze
начать обучение
Samodzielnie wytwarzaja substancje pokarmowe, ale wodę i sole mineralne czerpia od żywiciela.Np. jemioła.
Organizmy rozkładające martwe szczątki
начать обучение
to drobne zwierzęta np. dżdżownice, bakterie oraz grzyby. Żyją w ściółce leśnej, glebie i mule na dnie zbiorników wodnych.
Dżdżownice
начать обучение
połykają ziemię bogatą w martwe szczątki, które rozkładają w przewodzie pokarmowym, za pomocą enzymów trawiennych.
Grzyby i bakterie
начать обучение
wydzielają enzymy trawienne bezpośrednio do otoczenia, w ten sposób trawią występujące tam złożone związki na substancje proste, które mogą wchlonąć.
Roślinożercy
начать обучение
zwierzęta odżywiające się wyłącznie pokarmem roślinnym,
Mięsożercy
начать обучение
odżywiają się innymi zwierzętami.
Wszystkożercy
начать обучение
zjadają zarówno pokarm roślinny jak i zwierzęcy, w zależności jaki pokarm jest dostępny w danej chwili (niedźwiedź, wróbel, dzik, lis).
Oddychanie
начать обучение
proces w wyniku którego rozkładany jest pokarm i uwalniana energia.
Oddychanie komórkowe
начать обучение
proces który zachodzi w komórce i polega na uwolnieniu energi zawartej w pokarmie.
Oddychanie tlenowe
начать обучение
uwalnianie energii z pokarmu przy udziale tlenu. Glukoza przy udziale tlenu rozkładana jest na dwutlenek węgla i wodę. Proces ten zachodzi głównie w mitochondriach.
Fermentacja (oddychanie beztlenowe)
начать обучение
rozkład pokarmu bez udziału tlenu. Dostarcza mniej energii niz oddychanie tlenowe, gdyz glukoza zostaje tylko w części rozłożona. W taki sposób oddychają bakterie, grzyby i pasozytnicze zwierzęta żyjące w środowisku ubogim w tlen.
Fermentacja alkoholowa
начать обучение
proces w wyniku którego z rozpadu glukozy bez udziału tlenu powstaje alkohol etylowy, dwutlenek węgla i energia. W ten sposób oddychają drożdże.
Fermentacja mlekowa
начать обучение
zachodzi w mięśniach przy długim i intensywnym wysiłku. Glukozę rozkłąda się na kwas mlekowy, dzięki czemu uwalniana jest energia. Kwas mlekowy transportowany jest do wątroby, która wykorzystuje go do produkcji glukozy.
Organizm wykorzystuje najwięcej energii na
начать обучение
wzrost, rozwój i rozmnażanie.
Sposoby rozmnażania
начать обучение
bezpłciowe i płciowe.
Rozmnażanie płciowe
начать обучение
do ktorego potrzebne są komórki rozrodcze, najczęściej biorą w nim udział dwa organizmy rodzicielskie, a ich potomstwo ma cechy obojga rodziców.
Rozmnażanie bezpłciowe
начать обучение
odbywa się bez udziału komórek rozrodczych. Nowe organizmy powstają z jednego organizmu rodzicielskiego i są z nim identyczne. Przykładem takiego rozmnażania jest podzial komórki lub podział rodzicielskiego organizmu wielokomórkowego na fragmenty.
Komórki zależności od pełnionych funkcji
начать обучение
mają różną budowę wielkość i kształt.
Organizmy rozkładające martwe szczątki mają bardzo duże znaczenie w przyrodzie,
начать обучение
gdyż zapobiegają nadmiernemu gromadzeniu się martwych szczątków.Np. pleśniak biały, grzyb żyjący w ściółce bogatej w szczątki organizmów, rozwija się także na produktach spożywczych.
Pokarm roślinny jest łatwo dostępny, ale trzeba go zjeść bardzo dużo i jest bardzo trudny do strawienia, ze względu na obecność celulozy.
начать обучение
Dlatego roślinożercy mają specjalnie przystosowane przewody pokarmowe, dłuższe niż mięsożercy, w których żyją bakterie i protisty, które produkują enzymy trawienne rozkładające celulozę.
Mieżsożercy dzielą się na drapieżniki, polujące na swoje ofiary i zabijające je (orzeł, pająk, wilk) oraz na padlinożerców, które żywią się ciałami martwych zwierząt (sęp, hiena).
начать обучение
dla mięsożerców zdobycie pokarmu jest znacznie trudniejsze niż dla roślinożerców, więc są do tego dobrze przystosowani. Mają ostre zęby i pazury, silne dzioby, wyostrzone zmysły i są sprawni fizycznie.
Wymiana gazowa
начать обучение
proces dostarczania organizmowi tlenu i usuwania dwutlenku węgla.
Chemosyntezę wykorzystują
начать обучение
organizmy żyjące w głębi oceanu, gdzie nie dociera światło.
Organizmy cudzożywne są przystosowane
начать обучение
do poszukiwania, pobierania i trawienia różnych rodzajów pokarmu. Należą do nich zwierzęta, grzyby, większość bakterii oraz niektóre protisty.

Вы должны войти в свой аккаунт чтобы написать комментарий.